فرارو- امروزه استفاده از موبایل همگانی شده و بزرگ و کوچک نمیشناسد و همه را درگیر خود کرده به طوری که برای خیلیها مثل عادت شده و اگر یک روز که از منزل خارج شوند و فراموش کنند این وسیله ارتباطی و اطلاعاتی را به همراه خود ببرند آن روزشان شب نمیشود حتی شده مسیر طولانی را طی کنند تا به گوشی خود برسند.
وابستگی به تلفن همراه موجب شده این وسیله تبدیل به یکی از مهمترین حریم شخصی افراد شود به طوری که بسیاری از اطلاعات شخصی، خانوادگی، شغلی و … در وسایل الکترونیکی مثل گوشی موبایل، تبلت، رایانه و… نگهداری میشود که دسترسی سایر افراد به این اطلاعات مصداق نقض حریم خصوصی افراد به حساب میآید؛ لذا قانونگذار در سال ۱۳۸۸ قانونی به نام قانون جرایم رایانهای تصویب کرد که در ماده ۱ آن از حق محرمانگی دادهها حمایت کرد.
دسترسی غیرمجاز به داده ها، سامانههای رایانهای و مخابراتی
به موجب ماده ۱ قانون جرایم رایانهای هر کس به طور غیر مجاز به دادهها، سامانههای رایانهای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظت شده است دسترسی پیدا کند، به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج میلیون تا بیست میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد؛ بنابراین قانون گذار سرک کشیدن به تلفن همراه دیگران و دسترسی غیرمجاز به سامانههای رایانهای یا مخابراتی را اگر بدون اجازه شخص باشد جرم به حساب آورده، اما در مواردی که خود شخص، اجازه مشاهده یا ورود به سامانه را داده باشد جرمی روی نمیدهد.
همانطور که مشاهده نمودید قانونگذار دسترسی غیرمجاز به سامانه رایانهای یا مخابراتی یا دادهها را در صورت وجود شرایط زیر جرم میداند:
۱- این دسترسی بدون اجازه شخص باشد؛ بنابراین در مواردی که خود شخص، اذن به مشاهده داده یا اجازه ورود به سامانه را میدهد، جرمی رخ نمیدهد.
۲- دادهها یا سامانه برخوردار از تدابیر امنیتی باشند، چرا که حمایت قانونی شامل افرادی میشود که خودشان حداقلی از امنیت را برای حریم خصوصیشان قائلاند؛ برای مثال اگر سامانه مد نظر گوشی همراه یا رایانه شخصی است، دارای رمز عبور باشد لذا مرتکب با گذر از این تدابیر امنیتی مجرم شناخته خواهد شد.
این ماده به طور گسترده هم شامل زمانی میشود که شخصی در دنیای واقعی رمز عبور شما را به نحوی بشکند و به اطلاعات سامانه دسترسی پیدا کند و هم زمانیکه در فضای مجازی از طرقی مثل هک و عبور از تدابیر امنیتیتان به اطلاعات دسترسی پیدا کند. حال گذر از این تدابیر امنیتی میتواند از طرق مختلف صورت بگیرد؛ چه به صورت فنی و با استفاده از نرم افزار، چه به صورت غیر فنی مثل فریب دادن شخص برای در اختیار گذاشتن نام کاربری و رمز عبور که قانونگذار بین این دو مورد تفاوتی قائل نشدهاست.
همان طورکه از ماده فوق پیداست، هم دسترسی به سامانه و هم دسترسی به دادهها (در صورت وجود سایر شرایط) جرم میباشد؛ بنابراین اگر فردی از تدابیر امنیتی شما عبور کند و وارد سیستم شود، حتی بدون اینکه اطلاعاتی را مشاهده کند، عمل وی جرم و قابل مجازات میباشد.