محمود دولتآبادی نویسنده نامدار و از دوستان نزدیک زندهنام هوشنگ ابتهاج بهسبب فقدان این شاعر بزرگ فیلمی از آرشیو شخصی خود را در همنشینی با سایه و فرازی از شعرخوانی وی را در اختیار خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) قرار داد.
۱۹ مرداد ۱۴۰۱ خورشیدی زندهنام امیرهوشنگ ابتهاج در سن ۹۴ سالگی در شهر کلن آلمان به دلیل کهولت سن و بیماری دار فانی را وداع گفت.
همزمان با این خبر تلخ فقدان؛ موجی از پیامهای تسلیت، دلنوشته و بیان خاطرات اهالی نویسنده، شاعر و از دوستان، آشنایان و شاگردان زندهنام امیرهوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه) در رسانهها منتشر شد.
در همین راستا محمود دولتآبادی نویسنده شناختهشده و نامدار کشورمان از آرشیو شخصی خود؛ برشی از فیلم آخرین دیدار و همنشینی خود با زندهنام سایه و شعرخوانی وی را منتشر کرده است.
در این فیلم که از آخرین دیدار محمود دولتآبادی با زندهنام امیرهوشنگ ابتهاج گرفته شدهاست سایه این شعر را خطاب به محمود دولتآبادی میخواند:
هرگز از مرگ نترسیدم من
مگر امروز که لرزید دلم
داشتم با کیوان
درددل میکردم
یادم آمد ناگاه آخرین مانده آن جمع پریشانم
چه کسی از تو سخن خواهد گفت؟
چه کسی خواب تو را خواهد دید؟
چشم خندانش برقی زد
سایه جان ما هستیم
ما صدای سخن عشقیم
یادگار دل ما
مژده پیروزی انسان است
امیرهوشنگ ابتهاج شاعر و پژوهشگر متخلص به سایه متولد ششم اسفند ۱۳۰۶ در رشت است. نخستین اثرش به نام نخستین نغمهها را سال ۱۳۲۵ منتشر کرد. از آثار دیگر او میتوان به تصنیف سپیده (ایرانای سرای امید) اشاره کرد. سراب، سیاه مشق، شبگیر، زمین، چند برگ از یلدا، تا صبح شب یلدا و بانگ نی از دیگر آثار ابتهاج است. وی همچنین در رادیو (برنامه گلها) کار میکرد و پایهگذار برنامه موسیقایی گلچین هفته بود.
از مهمترین آثار ابتهاج، تصحیح غزلهای حافظ است که با عنوان حافظ به سعی سایه نخستین بار سال ۱۳۷۲ توسط نشر کارنامه به چاپ رسید و بار دیگر با تجدید نظر و تصحیحات تازه منتشر شد.
سایه سالهای زیادی را صرف پژوهش و حافظشناسی کرده که این کتاب حاصل همه آن زحمتهاست و در مقدمه حافظ به سعی سایه، آن را به همسرش تقدیم کرده است.
منزل شخصی سایه که خود آن را ساخته است، سال ۱۳۸۷ با نام خانه ارغوان به ثبت سازمان میراث فرهنگی رسیده است. دلیل این نامگذاری وجود درخت ارغوان معروفی در حیاط این خانه است که سایه شعر معروف ارغوان خود را برای آن درخت گفته است، این شعر توسط علیرضا قربانی خوانده و در قالب آلبوم موسیقی حریق خزان منتشر شده است.
یلدا ابتهاج بامداد ۱۹ مرداد ۱۴۰۱ در صفحه شخصی اینستاگرام خود با اعلام درگذشت پدرش نوشت: «سایه ما با هفت هزار سالگان سر به سر شد.»
وی اواخر تیر به دلیل نارسایی کلیوی در بیمارستانی در شهر کلن آلمان بستری و تحت درمان بود.