کشف مهارت‌های اجتماعی در کلاغ‌ها

پرنده‌ها در بسیاری از زمینه‌ها هوش زیادی از خود نشان می دهند، اما دانش اندکی درباره توانایی‌های اجتماعی آنان وجود دارد. پژوهش جدید محققان اتریشی نشان داده کلاغ‌ها از نظر اجتماعی بسیار بالاتر از آن چیزی هستند که ما معمولا به آنها بها میدهیم.

جورج میسون و همکارانش در دانشگاه وین در تحقیقات خود دریافتند که کلاغ‌ها می‌توانند حرکت‌های اجتماعی دیگرگروه‌ها را تجزیه و تحلیل کنند، چیزی که پیش از این تصور می‌شد تنها انسان‌ها از عهده آن بر می‌آیند.

به منظور بررسی بیشتر مهارت‌های اجتماعی پرندگان، کلاغ‌هایی که در گروه‌های اجتماعی مختلف زندگی می‌کردند، مورد مطالعه قرار گرفتند. محققان به بررسی این نکته پرداختند که آیا کلاغ‌ها به اندازه کافی باهوش هستند که ارتباطات اجتماعی میان گروه خودشان را درک کنند و به همان ترتیب گروه‌هایی را که پیش از این هرگز در آن‌ها نبوده‌اند، مورد سنجش قرار دهند.

کلاغ‌ها بر سر جایگاه خود در گروه با یکدیگر بحث و جدل می‌کنند و کلاغ‌هایی که در این درگیری‌ها پیروز می‌شوند سهم بیشتری از غذا و سایر منابع به خود اختصاص می‌دهند. کلاغ‌های نر همیشه جایگاه بالاتری نسبت به ماده‌ها دارند و درگیری‌ها همیشه بین کلاغ‌هایی از یک جنس صورت می‌گیرد.

معمولا کلاغ‌های سردسته، این مراسم رتبه‌بندی را با سردادن یک صدای ویژه به منظور نشان دادن و اثبات برتری خود به کلاغ‌های پایین‌دست آغاز می‌کنند. کلاغ‌های زیردست نیز صدای ویژه‌ای سر می‌دهند که نشان می‌دهد برتری این کلاغ‌ها را به رسمیت می‌شناسند. با این روند، کلاغ‌های سردسته و برتر از جایگاه خود در دسته کلاغ‌ها مطمئن می‌شوند. اما گاهی کلاغ‌های زیردست، به آواز برتری‌خواهی کلاغ‌های سردسته، پاسخ شایسته و زیردستانه‌ای نمی‌دهند و این منجر به درگیری و در نهایت احتمالا منجر به تغییر رتبه‌بندی‌ها در ساختار اجتماعی گروه کلاغ‌ها می‌شود.

ماسون و همکارانش درگیری‌های بین کلاغ‌ها را در گروه مورد بررسی قرار دادند و صداهای درگیری‌های بین افراد را ضبط کردند. سپس چند کلاغ را از گروه جدا کرده و در یک محوطه مجزا قرار دادند و با پخش صدای ضبط شده پاسخ آنها را بررسی کردند. محققان همچنین صداهای برتری جویی و تایید برتری مربوط به سایرگرو‌ه‌ها را برای این پرنده‌ها پخش کردند که ببینند آیا این کلاغ‌ها قادرند رفتارهای مشابه را در سایر گروه‌ها تشخیص دهند یا خیر.

وقتی این کلاغ‌ها صدای برتری‌طلبی یک کلاغ از گروه خودشان را می‌شنیدند، رفتارهای همراه با استرس از خود نشان می‌دادند زیرا انتظار درگیری در گروه را داشتند. این استرس معمولا با دویدن به اطراف و یا با نوک زدن به پرها بروز پیدا می‌کند. استرس کلاغ‌ها وقتی صدای یک کلاغ هم جنس خود را می‌شنیدند بیشتر می‌شد. این امر به این دلیل است که درگیری‌های برتری طلبانه تنها بین اعضا یک جنس در یک گروه رخ می‌دهد.

کلاغ‌های ماده به طور کلی استرس بیشتری نسبت به نرها نشان می‌دادند. این می‌تواند ناشی از این باشد که کلاغ‌های ماده به طور معمول مرتبه پایین‌تری نسبت به نرها دارند و تغییرات در ساختار جامعه، ماده‌های انتهای هرم اجتماعی را بیشتر از سایرین تهدید می‌کند و می‌تواند دسترسی آنها به مواد غذایی را تحت تاثیر قرار دهد.

اما شاید جالب توجه‌ترین جنبه این تحقیق این بود که کلاغ‌ها می‌توانستند تغییرات رخ داده در روابط اجتماعی سایر گروه‌ها را مورد توجه قرار داده و از آن باخبر شوند. هرچند صداهای برتری طلبانه این گروه‌ها استرس کمتری در آنها ایجاد می‌کرد.

ماسون افزود: این آزمایش نشان می‌دهد که کلاغ‌ها می‌توانند یک نمایش ذهنی از روابط بین افراد در سایر گروه‌ها که هرگز تعاملی با آنها نداشته‌اند، در ذهن خود ترسیم کنند.

این پژوهش در مجله Nature Communications منتشر شده است.