ایران گورستان ماشین‌آلات در خاورمیانه

شرق به نقل از سعید لیلاز نوشت: بیش از ٦٠ درصد ظرفیت تولیدی کشور بلااستفاده شده است.

سعید لیلاز در سخنرانی در دانشگاه شهید بهشتی گفت: اگر به مفهوم توسعه‌نیافتگی در ایران قائل باشیم و فرض کنیم ایران توسعه‌نیافته است (گرچه موضوع توسعه‌یافته یا نیافته‌بودن ایران نیز بحث زیادی دارد) به نظر می‌رسد عامل اقتصاد سهمی در توسعه‌نیافتگی ندارد. اگر به تاریخ ١٠٠ ساله اخیر نگاه کنیم، دست‌کم از سال ١٣٠٠ به این سو، به قیمت امروز، حدود چهار ‌هزار ‌میلیارد دلار درآمد نفتی به جامعه ایران تزریق شده است.

وی گفت:  این مسئله را با این مقایسه کنید که در سال ١٩٨٧ دولت «حبیب بورقیبه» در تونس فقط به این دلیل که نتوانست ٣٠‌ میلیون دلار از بانک جهانی وام بگیرد، سرنگون شد. چهار ‌هزار ‌میلیارد دلار پول بسیار زیادی است. برنامه‌های سوم و چهارم قبل از انقلاب بدون تردید طلایی‌ترین دوره تاریخ اقتصاد ایران از نظر پیشرفت است که به همگن‌ترین شکل ممکن اتفاق افتاده است. ک

به گفته لیلاز در برنامه پنجم که یک انحراف و اعوجاج عجیب‌وغریب ساختاری در آن اتفاق افتاد، عملکرد به حدود ١٠٠‌میلیارد دلار رسید مثلا ما در سال ١٣٩٠ بیش از ٣٠٠ ‌میلیارد دلار درآمد نفتی وارد اقتصاد کرده‌ یا نفت و انرژی اولیه رایگان به اقتصاد کشور تزریق کرده‌ایم.

او با بیان اینکه برون‌داد این ماجرا در سال ١٣٩٠ به میزان١٢٠‌ میلیارد دلار صادرات نفت بوده اظهار داشت: در این مدت حدود ٢٥٠‌ میلیارد دلار نیز نفت رایگان به اقتصاد ایران تزریق شده، یک رشد اقتصادی چهار درصدی بوده است که در سال‌هایی که این نفت وجود نداشته، رشد اقتصادی دو درصد می‌شد بنابراین اگر نگاه کنیم، می‌بینیم اگر اقتصاد را شامل عواملی مانند سرمایه درنظر بگیریم، در اینجا جامعه ما حساسیت خود نسبت به سرمایه را از دست داده‌ است. در حوزه نیروی انسانی نیز، بیشتر ما محصول دوره‌ای هستیم که جامعه ایران یک‌سوم درآمد خانوار را صرف آموزش فرزندان خود کرده‌ است.

لیلاز عنوان کرد:  در دهه ٦٠ تا ٧٠ درحالی‌که جمعیت کشور کمتر از ٦٥‌ میلیون نفر بود، در برخی مقاطع تا ٢٢‌ میلیون نفر معلم، دانش‌آموز و دانشجو سر کلاس بودند و ایران بالاترین سرانه‌های آموزش را در دنیا داشت. حالا فشار جمعیت آموزش‌پذیر نسبت به دهه ٦٠ تا ٧٠ بسیار کم شده و حدود پنج‌ میلیون دانشجو و سالانه یک‌ میلیون فارغ‌التحصیل داریم. درحالی‌که در دهه‌های گذشته به قیمت سوءتغذیه پدران و مادران، عمده درآمد خانوار صرف آموزش رسمی و غیررسمی فرزندان شده است و اینک از نظر نیروی انسانی، کشور برای رسیدن به توسعه مشکلی ندارد و این چارچوب توسعه مسئله نیروی انسانی هم نبوده است.

به گفته وی در حوزه ماشین‌آلات و سخت‌افزار، ایران به گورستان ماشین‌آلات در خاورمیانه معروف است. به اطمینان عرض می‌کنم در بهترین سال‌هایی که در بخش صنعت بوده‌ایم و بهترین عملکرد را در حوزه اقتصاد داشته‌ایم، توانستیم حدود ٦٠ تا ٧٠ درصد از ظرفیت ماشین‌آلات کشور را استفاده کنیم. حالا بسیاری از صاحب‌نظران معتقدند این میزان به کمتر از ٤٠ درصد رسیده است. یعنی بیش از ٦٠ درصد ظرفیت تولیدی کشور بلااستفاده شده است.