روزی که ۱۶ هزار نفر ممنوع‌الخروج شدند

در روز ۹ اسفند ۱۳۵۷ روزنامه‌ها از ممنوع‌الخروج شدن ۱۶ هزار نفر از مدیران، کارگزاران و وابستگان رژیم سابق خبر دادند. روزنامه اطلاعات در این‌باره نوشت: فهرست افراد ممنوع‌الخروج از کشور در دست بررسی نهایی است و گفته می‌شود تاکنون نام قریب ۱۶ هزار نفر در این فهرست گنجانده شده است. پیش‌بینی می‌شود این فهرست تا آخر هفته آینده آماده و به اداره گذرنامه ابلاغ شود.

به گزارش «تاریخ ایرانی»، نام کلیه وزرا، معاونان وزارتخانه‌ها، مدیران کل، سفرا و وزرای مختار، رؤسای سازمان‌ها، رؤسای کل مدیران عامل و اعضای هیأت مدیره شرکت‌های دولتی، نمایندگان مجلسین، مقامات مهم بخش خصوصی، شهرداران شهرهای مهم، استانداران و فرمانداران کل و دلالان بین‌المللی و همچنین عده‌ای از امرای ارتش و مقامات امنیتی که در طول ۲۵ سال گذشته مصدر کار بوده‌اند، در این فهرست منظور شده است.

بخشی از این فهرست که مربوط به زنان صاحب مقام یا وابسته به مقامات مهم گذشته است، آماده و ممنوع‌الخروج اعلام شده است. به همین جهت صبح امروز از طرف نخست‌وزیری به اداره گذرنامه اعلام گردید که خروج بانوان از کشور به استثنای افرادی که نامشان در فهرست ممنوع‌الخروج‌ها اعلام شده است، بلامانع است.

همین مقام به خبرنگار ما گفت که این فهرست حداکثر تا آخر هفته آینده آماده و به گذرنامه ابلاغ می‌شود و سپس خروج بقیه افراد از کشور آزاد خواهد شد. وی همچنین گفت احتمالا در جریان تحقیقات و رسیدگی به تعداد این افراد اضافه یا به دلیل اثبات بی‌گناهی آن‌ها از این تعداد کاسته خواهد شد.

تاریخ ایرانی در ادامه به دو واقعه مهم دیگر در این تاریخ اشاره می کند:

پیش‌نویس قانون اساسی جدید تسلیم امام شد
در روز ۹ اسفند ۱۳۵۷ پیش‌نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی تهیه شد و برای آخرین اظهارنظر‌ها تسلیم امام خمینی گردید. این مطلب را دکتر ناصر میناچی، وزیر اطلاعات و تبلیغات و خیرات در یک گفت‌وگوی تلفنی با کیهان اظهار داشت. وی تاکید کرد که این قانون بزودی پس از آخرین اصلاحات و اظهارنظرهایی که از سوی امام خمینی در آن بعمل می‌آید، منتشر خواهد شد. دکتر میناچی در این گفت‌وگو تایید کرد که رئوس قانون اساسی جدید‌‌ همان است که هفته گذشته در کیهان چاپ شد و تغییرات عمده‌ای در آن داده نشده است.

دست‌اندرکاران تهیه قانون اساسی جمهوری اسلامی می‌گویند که تمام آزادی‌های پیش‌بینی شده در تمام مواثیق و اعلامیه‌های بین‌المللی مثل اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و دیگر عهدنامه‌ها یک‌جا در این قانون ریخته شده و هیچ نوع محدودیتی برای هیچ گروه و دسته‌ای با هر گرایش و طرز تفکری در آن قائل نشده‌اند.

در پیش‌نویس قانون اساسی حقوقی که برای مردان شناخته‌شده در مورد زنان نیز اعمال می‌شود. در این پیش‌نویس تاکید شده است رئیس‌جمهور با رای مستقیم مردم برای ۴ یا ۵ سال انتخاب می‌شود و فقط قدرت اجرایی دارد و حق دخالت در قوای دیگر را ندارد. نخست‌وزیر نیز به انتخاب رئیس‌جمهور و تأیید مجلس شورا که تنها مجلس قانونی ایران خواهد بود تعیین می‌شود و تقریباً نقش معاون رئیس‌جمهور را خواهد داشت. در این قانون، اصول و نهاد‌ها طوری گنجانده شده که صاحبان قدرت و ثروت نمی‌توانند در ساخت حکومتی نقشی داشته باشند و بدین ترتیب ناگزیرند به مردم نزدیک شوند و ثروت خود را به نفع مردم تعدیل کنند.

به نوشته کیهان، در قانون اساسی جدید همچنین تقویت و حمایت از صنایع بنیادی و اصیل و نیز حمایت از کشاورزان بعنوان یکی از نهاد‌ها پیش‌بینی شده و تأکید گردیده که هر کشاورزی روی هر زمینی که کار می‌کند مالک آن خواهد بود، ولی حق‌فروش، بورس‌بازی و دلالی روی آن را ندارد. همچنین سعی خواهد شد که صنایع مونتاژ به تدریج جای خود را به صنایع مادر و بنیادی بدهند و استثمار کارگر و کشاورز به کلی از میان برود.

دستور قطب‌زاده برای اخراج ۵۰ کارمند رادیو تلویزیون
در همین روز، صادق قطب‌زاده سرپرست سازمان رادیو تلویزیون با صدور اعلامیه‌ای جمعی از کارمندان سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران را اخراج کرد. متن این اعلامیه که به فعالیت گروهی از افراد در رادیو تلویزیون پایان داد، بدین شرح است:

«بسمه تعالی

جهت اطلاع کلیه همکاران بدین وسیله صورت اسامی اولین گروهی که از کار برکنار شده‌اند و هیچ‌گونه سمتی در سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران ندارند اعلام می‌گردد. جهت رسیدگی به حساب‌های گذشته افراد زیر کمیسیونی تشکیل و مامور رسیدگی خواهد شد. دفتر اداره عمومی سازمان زمان رسیدگی را بعدا اعلام خواهد کرد. اسامی برکنار شدگان بدین شرح است:

فرازمند، صفاءالدین جهانبانی، سمیعی، سیروس راستین، ایرج گرگین، وارادوکس اسرائیلی، مجید محسنی، اسداله پیمان، جواد علامیر دولو قاجار، سرتیپ حمید صدرایی، سرهنگ مرتضی جوزانی، سرهنگ حسین کورس‌مهر، سرهنگ امیرهوشنگ غروی، سروان حسین رادمهر، محمود جعفریان، دکتر کامبیز محیط محمودی، پرویز مشعوف، محمود قانع، ناصر برهان آزاد، سید مهدی اشرف آل‌طا‌ها، امیر اسماعیل مکانیک، فرخ غفاری، کامران مشایخی، ملک ساسان ویسی، مسعود کیمیاوی (پرویز کیمیاوی، این اشتباه از روزنامه اطلاعات است)، اسماعیل پوروالی، احمد فدعمی، پرویز نیکخواه، تورج فرامرز شاه بختی، پاشا مرتضی لطفی فروشانی، تقی روحانی، محمد شفائی، سعید قائم‌مقامی فراهانی، فریدون فرح‌اندوز، عباس مهاجرانی، حسینعلی نظری کنگرلو، فرهنگ فرحی، عطاءالله بهمنش، سید محمدباقر نجفی شوشتری، سیروس هدایت، علیرضا میبدی، همایون شهنواز، ابراهیم پیشه‌ور، دکتر فرهاد صبا، کریم امامی، محمد نفیسی، مرتضی‌قلی رئیسی، آشور بنی‌پال بابلا، بیژن صفاری و مجید تهرانیان.

سرپرست سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران

صادق قطب‌زاده»