علوم انسانی در بند روشنفکری سکولار است

ایکنا نوشت:

نشست خبری چهارمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی ، صبح امروز ۲۴ مهر در دبیرخانه دائمی کنگره برگزار شد.

در ابتدای این نشست خبری حجت‌الاسلام و المسلمین رضا غلامی، رییس شورای سیاست‌گذاری کنگره علوم انسانی اسلامی، گفت: معرفت پایه یک جامعه پیشرفته است. جوامعی که بهای لازم را به معرفت نمی‌دهند، درهای پیشرفت حقیقی را گشوده نخواهند دید. علوم انسانی نقش اصلی در توسعه معرفت را دارد. بقیه علوم در فضایی که علوم انسانی ایجاد می‌‎کند، پیشرفت کرده و مقدمات شکل‌گیری تمدن‌های بزرگ را فراهم می‌کنند. اما علوم انسانی وقتی رشد می‌کند که آزادی فکر و فرهنگ نقد به سکه رایج بدل شود.

غلامی افزود: نمی‌توان انکار کرد که حلقات روشنفکری سکولار علوم انسانی را به بند کشیده و به اسم علم اجازه بروز افکار دیگر را نمی‌دهند و در عوض ما به نقد و آزاداندیشی دعوت می‎‌کنیم. تا زمانی که فضای دانشگاهی ایران از استبداد علوم انسانی غربی آزاد نشود، تحول در علوم انسانی در حد آرزو باقی خواهد ماند.

رییس شورای سیاست‌گذاری کنگره علوم انسانی اسلامی تصریح کرد: باید با کنار گذاشتن دگم اندیشی، شرایط حقایق جامعه را در نظر گرفته و غرق شدن در باتلاق نهیلیسم را جدی بگیریم و کنگره علوم انسانی اسلامی بذر آزاد اندیشی را پاشیده است. تکامل علوم انسانی اسلامی زودبازده نیست و چند دهه کوشش می‌خواهد و البته ما در ابتدای راهیم، هرچند سابقه‌ای نیم قرنه داریم.

وی ادامه داد: البته تاسف خود از بی‌اعتنایی دولت‌ها به علوم انسانی اسلامی را پنهان نمی‌کنم و ما از هر حمایت موثر دولتی در این زمینه محروم بوده‌ایم. این حرکت خودجوش است و اساتید بدون چشم داشت مادی و بر اساس تعهدات دینی و تعهد به کشور عمل کرده‌اند. این مظلومیت جمهوری اسلامی است که بیشترین منابع مادی در اختیار روشنفکران سکولار است. روشنفکران سکولار همواره از بودجه‌های دولتی استفاده کرده و به نان ونوا رسیده و کمکی به تحول علوم انسانی کارآمد نکرده‌اند.

در ادامه این نشست فرزاد جهان‌بین، دبیر شورای سیاستگذاری کنگره  علوم انسانی اسلامی گفت: کنگره علوم انسانی اسلامی کاری مشارکتی است و قریب به چهل دانشگاه و مرکز حوزوی در برگزاری آن نقش‌آفرینی جدی دارند، برای مثال کمیسیون اقتصادی این کنگره در دانشگاه تبریز، کمیسیون اجتماعی در دانشگاه شیراز و کمیسیون مدیریت در دانشگاه امام صادق(ع) مدیریت می‌شود. نکته دوم این است که نگاه ما در این کنگره فرایندی است. همه دیدگاه ها طرح شده و دیدگاه قوی‌تر به گفتمان غالب تبدیل می‌شود.

جهان‌بین ادامه داد: کنگره از هر کار نمایشی پرهیز دارد. سطح مقالات بالاست. بر اساس تحلیل محتوای مقالات از کنگره اول به بعد به تدریج بر سطح مشارکت اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها افزوده شده است.

دبیر شورای سیاستگذاری کنگره  علوم انسانی اسلامی افزود: ما صرفا به دنبال برگزاری کنگره نبودیم و یک بسته کامل برای تحول آماده می‌شود. ما یک مرکز نوآوری داریم که افراد صاحب ایده شناسایی شده و با یک استاد مرتبط می‌شوند و سپس به ایشان مبلغ ناچیزی پرداخت می‌کنیم. برخی از نظریاتی که توانسته‌اند مجوز شرکت در کرسی‌های آزاد‌اندیشی بگیرند، از جلسات پذیرش ما نمی‌تواند عبور کنند.

جهان‌بین ادامه داد: دومین کاری که در کنار کنگره انجام می‌شود انتشار کتاب نظریه است. کتب دیگری که از سطح کیفی بسیار بالایی برخوردار هستند، در این زمینه منتشر شده است. فصلنامه پژوهشی علوم انسانی اسلامی صدراست که با استقبال زیادی از سوی جامعه علمی روبرو شده است. همچنین فصلنامه تحقیقات بنیادین علوم انسانی اسلامی منتشر می‌شود و مجوز فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم انسانی اسلامی نیز مجوز گرفته و منتشر خواهد شد. همچنین این مرکز اقدام به برگزاری نشست‌های جدی و واقعی می‌کند.

عطاءالله رفیعی آتانی، دبیر علمی چهارمین کنگره علوم انسانی اسلامی آخرین سخنران این نشست خبری بود، وی در آغاز سخنانش گفت: فعالیت‌های ما در چهار سطح در حال انجام است، سطح اول کنگره، گفتمان‌‍سازی است که با تضارب آرا همراه است، سطح دوم تولید مقالات علمی و پژوهشی است و در چهار کنگره تلاش شده این سطح رعایت شود. سطح سوم کار ما در کتاب نظریه است که در آن به بررسی، نقد و داوری مقالات کنگره می‌پردازیم. چهارمین سطح اعطا جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی است که در این کنگره در مراسم اختتامیه و در محضر آیت‌الله سبحانی اعطا خواهد شد.

وی افزود: کن اول در سال ۹۲  با بیش از ۶۰۰ مقاله همراه بود که نود مقاله منتخب در کتاب کنگره منتشر شد. کنگره دوم دوم در سال ۹۳  با حدودا همین تعداد مقاله همراه بود که ۱۱۱ مقاله تایید شد . در کنگره سوم که در سال ۹۴ برگزار شد، ۵۶۸ دریافت و ۹۷ مقاله مورد تایید قرار گرفت و در کنگره چهارم از حدود ۴۷۰ مقاله واصله ۷۰ مقاله تا کنون تایید شده است و پیش‌بینی می‌شود این میزان به ۱۰۰ مقاله خواهد رسید.

آتانی افزود: در کنار کنگره تا کنون ۸ کتاب در زمینه علوم انسانی اسلامی منتشر شده است. روند کار ما با افزایش فعالیت هیئت علمی همراه بوده، برای ارتقا نقش آفرینی جوانان به دنبال مرکز نوآوری نخبگان جوان در حوزه علوم انسانی اسلامی هستیم.

وی تصریح کرد: کار دیگری که باید انجام بدهیم، انتشار مجله‌ای به زبان انگلیسی است در کنار این کار تشکیل مجمع اساتید صاحبنظر در علوم انسانی اسلامی  نیز در دستور کار قرار گرفته است.

غلامی در پاسخ به پرسش ایکنا در این خصوص که با توجه به همکاری نزدیک به ۶۰ مرکز علمی و صدا و سیما با این رویداد علمی، نحوه همکاری این مراکز چگونه است؟ گفت: ما از مراکز دانشگاهی توقع مالی نداریم. چیزی که سهم‌بندی کردیم، تولید مقاله است. عمده همکاران ما تولید مقاله تایید شده توسط شورای علمی این مرکز بوده است و حمایت سازمان یافته ملی از این رویداد علمی وجود ندارد وجود ندارد.

گفتنی است چهارمین کنگره علوم انسانی اسلامی، روز دوم آبان در مرز همایش‌های بین‌المللی صدا و سیما و اختتامیه آن چهارشنبه چهار آبان، در شهر قم برگزار خواهد شد.