اسناد طبقه بندی شده مرتبط با پرونده جنجالی رضا ضراب و بررسی اظهارات برخی شهود نشان می دهد، معاملات طلایی بین دو کشور ایران و ترکیه کمک کرده تا ایران به شکلی چند جانبه تحریم های آمریکا را در مواقع بحرانی دور بزند، آن هم درست در شرایطی که ایران تحت بحران اقتصادی قرار گرفته بود.
جاناتان شانزر، یکی از مقامات وزارت خزانه داری سابق آمریکا: « رفتار ضراب درست مثل یک استاد است که سر کلاس درس هاروارد پای تخته شروع به ترسیم سیستم های بانکی مختلف می کند و سپس با تخته پاک کن از تمهیدات امنیتی، افراد و شرکت های مختلف عبور می کند. او بدون شک ما را یاد شخصیت اصلی فیلم "ذهن زیبا " با بازی راسل کرو می اندازد . »
به گزارش انتخاب، یاهو فاینانس نوشت: اسناد طبقه بندی شده مرتبط با پرونده جنجالی رضا ضراب و بررسی اظهارات برخی شهود نشان می دهد، معاملات طلایی بین دو کشور ایران و ترکیه کمک کرده تا ایران به شکلی چند جانبه تحریم های آمریکا را در مواقع بحرانی دور بزند، آن هم درست در شرایطی که ایران تحت بحران اقتصادی قرار گرفته بود.
این رسانه انگلیسی زبان ادامه داد: بر اساس گزارشی که مایکل بی کلی گزارشگر یاهو فاینانس تنظیم کرده ، در تاریخ سوم ژانویه، یک جلسه رسمی دادگاهی، متشکل از هیئت منصفه و معاون مدیر کل بانکداری بین المللی در بانک دولتی هالک بانک ترکیه از تقلب بانک ها و همچنین توطئه ها برای نقض تحریم های ایران، پرده برداری کردند . موضوعی که به معنای دور زدن تحریم های مالی گسترده ای بود که ایالات متحده علیه ایران تنظیم کرده بود .بخش هایی از این محاکمه شامل اقدام به تقلب در عملیات های بانکی و پول شویی می شد .
یکی از مهم ترین و البته کلیدی ترین شهادت های این محاکمه توسط مهمت هاکان آتیلا، بانکدار 34 ساله بود که علیه رضا ضراب، تاجر ایرانی انجام شد ، تاجری که البته تابعیت ترکیه را نیز داراست و بر اساس آمارها، به عنوان یکی از سرشناس ترین محکومینی شناخته می شود که در دنیای مدرن موفق به دور زدن تحریم های بین المللی شده است .
جاناتان شانزر، یکی از مقامات وزارت خزانه داری سابق آمریکا که اکنون معاون رئیس بخش پژوهش در بنیاد دفاع از دموکراسی است ، در گفتگو با یاهو فاینانس گفت: «اگرچه ضراب در جایگاه محکوم ایستاده است ، اما من معتقدم وی استحقاق ایستادن در کرسی و کسوت استاد کسب و کار در دانشگاه هاروارد را دارد » وی ادامه داد « رفتار ضراب درست مثل یک استاد است که سر کلاس درس هاروارد پای تخته شروع به ترسیم سیستم های بانکی مختلف می کند و سپس با تخته پاک کن از تمهیدات امنیتی، افراد و شرکت های مختلف عبور می کند ، رفتار رضا ضراب بر اساس یک فرمول هوشمندانه و مبتنی بر به هم پیوستن نقطه چین هایی بوده که وی از مدت ها قبل در ذهن خود ترسیم کرده بود . او بدون شک من را یاد شخصیت اصلی فیلم "ذهن زیبا " با بازی راسل کرو می اندازد . »
تا کنون اداره دادسرای ایالات متحده در منطقه جنوبی نیویورک حاضر به اظهار نظر رسمی در خصوص پرونده ضراب نشده است. اما محکومیت تخلف و تقلب در عملیات های بانکی، خود به تنهایی حکمی 30 ساله خواهد داشت.
گاز در برابر طلا و عمارت مطلا
یاهو فاینانس در بخشی دیگر از گزارش خود می افزاید ؛ از سال 2012، ترکیه به ایران کمک کرد تا از تحریم های آمریکا عبور کند . کمکی که در ازای دریافت و واردات گاز و نفت طبیعی از ایران و با ارائه میلیاردها دلار انجام می شد .
در مرحله بعدی ایران طلاهای دریافتی را با پول نقد خارجی تعویض می کرد ، بخشی از این روند معامله از طریق هالک بانک انجام می شد .به عبارت دیگر پردازش این عملیات بانکی در هالک بانک انجام می شد . همین موضوع نیز باعث شد روند پیگرد این پرونده ساده تر باشد . بر اساس تحقیقات انجام شده ، سرنخ برخی از این طلاها به امارات متحده عربی نیز می رسد . ارسالی که بین 13 تا 200 میلیارد دلار در تاریخ احتمالی مارس 2012 تا ژوئیه 2013 را شامل می شود .
افزون بر همه این ها ، علیرغم همه تحریم ها علیه ایران در نوامبر 2013 ، یک قرارداد محرمانه کارساز بین ایران و ترکیه وضع شد، که به موجب آن ، تجارت طلا بین 2 کشور از سر گرفته شد .
یک کارشناس اقتصادی که طی 5 سال اخیر از نزدیک پیگیر روند این محاکمه و پرونده بوده در گفتگو با یاهو فاینانس می گوید ؛ در اوج تحریم، ایرانی ها موجودی نقدی بالغ بر 20 میلیارد دلار در گردش با دولت ترکیه داشتند . بنابراین، اگر به دنبال مذاکرات طلا محور بر سر نفت و گاز ایران باشید ، احتمالا باید پیش از آن، بیش از نیمی از کل ذخایر ارز خارجی ایران را بررسی کنید .
ترکیه و ایران مدت هاست در سایه یک مامن طلایی با یکدیگر تحریم های ایالات متحده را دور می زنند ، این معافیت و فرار از تحریم ها دقیقا به معنای ارسال طلا و یا دریافت آن از سوی مقامات 2 کشور نیست . بلکه طلا نمادی است از تعداد بالایی تجارت محال که توسط 2 کشور در دوران تحریم ها غیر محال شد . بنابراین صرف دنبال کردن رد طلاها به پاسخ معمای ضراب نمی انجامد و باید ردپاهایی پنهان تر را جستجو کرد.