بازار داغ ماشین‌ عروس‌ کلاسیک با موتور پراید!

خاطره‌بازی‌های اینترنتی و سریال‌های ایرانی، پیکان جوانان و ژیان را با پلاک ملی راهی خیابان‌ها کرد.

روزنامه شهروند نوشت: «فکر کنید ماشین عروسی‌تان پیکان جوانان باشد یا ژیان و فولکس قورباغه! البته فکر نکنید! چون حالا بازار اجاره خودروهای کلاسیک برای ماشین عروسی بشدت داغ شده است و تعداد زیادی از زوج‌های تهرانی و عروس و دامادهای دهه شصتی ترجیح می‌دهند در روز عروسی‌شان هم نوستالوژی‌ها را زنده کنند. خودروهای کلاسیک چه پیکان جوانان ایرانی باشد، چه شورلت آمریکایی در تهران شبی ٦٠٠‌هزار تا ٤‌میلیون تومان اجاره داده می‌شوند. خودروهای کلاسیک در واقع خودروهایی هستند که خط تولیدشان متوقف شده است و هر چه تاریخی‌تر باشند، گران‌ترند و اجاره آنها با شرایط سخت‌تری مانند دریافت وثیقه و تضامین سفت و سخت انجام می‌شود. به جز این گاهی هم پای دلال‌ها و واسطه‌ها در میان است، زیرا مالکان خودروهای کلاسیک می‌گویند تعداد دفاتری که خودروهای کلاسیک دارند، بسیار محدود است و واسطه‌ها هم این خودروها را اجاره می‌کنند و دوباره اجاره می‌دهند.

خاطره‌بازی دهه شصتی‌ها به ماشین عروس کشید

تقریبا بعد از پخش سریال شهرزاد بود که استفاده از خودرو‌های قدیمی و کلاسیک که متعلق به دهه‌های ٣٠ و ٤٠ میلادی بود، فراگیر شد و حالا خاطره‌بازی دهه شصتی‌ها در فضای مجازی باعث شده بازار اجاره خودروهای کلاسیک داغ باشد. همین موضوع باعث شد افرادی که از این مدل خودرو‌ها داشتند به فکر درآمدزایی از آنها بیفتند. با این حال موسسه‌های تشریفات کمی در تهران هستند که خودرو‌های کلاسیک را به‌ عنوان ماشین عروس کرایه می‌دهند، چون در حال حاضر تعداد کمی از این خودرو‌ها در تهران وجود دارد و تنها موسسه‌های خاصی هستند که می‌توان از آنها چنین خودرو‌هایی را کرایه کرد.

فعالان این بازار می‌گویند: «شاید تعداد این موسسات در تهران به اندازه انگشتان دست نرسد، اما دلالان زیادی به بازار آمده و با اجاره این خودروها از موسسات و دوباره اجاره دادن آن به زوج‌ها فعالیت می‌کنند.»

یکی از این موسسه‌ها در غرب تهران می‌گوید: «چند سالی می‌شود که عروس و دامادها به دنبال کرایه خودرو‌های قدیمی برای ماشین عروس هستند. همه موسسات تشریفات عروسی که این خودرو‌ها را ندارند. بعضی از موسسه‌ها وقتی می‌بینند عروس و دامادها تمایل زیادی به اجاره این خودرو‌ها دارند، برای این‌ که مشتریان خود را از دست ندهند، خودشان از موسسات دیگر به کرایه‌ کردن این خودرو‌ها اقدام می‌کنند، همین می‌شود که کرایه این خودرو‌ها از بقیه خودرو‌ها بالاتر می‌رود، چون واسطه به میان می‌آید و گرنه این خودرو‌ها تفاوت خاصی با بقیه خودرو‌ها ندارند و قاعدتا نباید کرایه آنها چندان بالاتر باشد.»

دلال‌ها بهای اجاره را تا دو برابر افزایش می‌دهند

وقتی پای واسطه برای اجاره این خودرو‌ها در بین باشد، قیمت‌ها به طرز عجیبی بالا می‌رود، گاهی تا دو برابر و در مواردی حتی بیشتر. یکی دیگر از موسسات تشریفات عروسی دراین‌باره می‌گوید: «خود من دو خودروی قدیمی برای اجاره‌دادن داشتم که قیمت آنها تفاوتی با بقیه خودرو‌ها نداشت. اگر چه مشتریان زیادی برای آنها داشتم و خیلی‌ها از قبل رزرو می‌کردند، اما واقعا با همان قیمت معقول و منطقی اجاره می‌دادم و از این موضوع سوءاستفاده نمی‌کردم. تا چند ماه پیش که این خودرو‌ها را اجاره می‌دادم، قیمت‌شان بین ٧٠٠ تا یک‌میلیون و ٥٠٠‌هزار تومان بود و مشتریان زیادی هم خواهان آنها بودند، اما در حال حاضر دیگر خودروی کلاسیک برای اجاره ندارم.»

هزینه نگهداری کلاسیک‌ها سر به فلک کشید

اما شرایط نگهداری خودرو‌های کلاسیک چندان ساده نیست. گر چه برخی از مالکان این نوع خودروها می‌گویند خودروهای کلاسیک معمولا بیمه دارند. رئیس موسسه تشریفات طباطبایی که تا همین چند ماه پیش اقدام به اجاره‌دادن این خودرو‌ها می‌کرد، حالا آنها را فروخته، چون می‌گوید به سختی از پس نگهداری و حتی تعمیر این خودرو‌ها برمی‌آمده است: «شاید برخی فکر کنند با داشتن این خودروها می‌شود به راحتی درآمدزایی کرد اما این همه واقعیت نیست. این خودرو‌ها بیشتر از این‌که درآمدزایی داشته باشند، خرج زیادی روی دست صاحبان خود می‌گذارند. معمولا نمی‌توان از آنها با موتورهای خودشان زیاد استفاده کرد، چون زود مستهلک می‌شوند و دیگر قابل تعمیر نیستند.»

او ادامه می‌دهد: «به همین دلیل معمولا از موتورهای پراید برای آنها استفاده می‌کنیم که آنها هم چندان موتورهای خوبی نیستند. علاوه بر این اگر قطعات این خودروها خراب شود، دردسر زیادی برای ما ایجاد می‌شود، چون نمی‌توانیم قطعات جدید را پیدا کنیم و مجبور به تعمیر قطعات خراب‌شده هستیم. موضوع دیگری که واقعا برای صاحبان این خودرو‌ها دردسرساز می‌شود، این است که این خودرو‌ها به دلیل داشتن بدنه مستحکم در صورت تصادف با بقیه خودروها آسیب زیادی به آنها می‌زنند. در مجموع به دلیل همین مشکلات بود که ترجیح دادیم خودرو‌های قدیمی را بفروشیم و دیگر آنها را اجاره ندهیم.»

یکی دیگر از موسسه‌های کرایه خودرو هم به «شهروند» می‌گوید: «وقتی قیمت تعویض صفحه کلاچ خودروی ٢٠٦ از ٣٠٠‌هزار تومان ‌سال گذشته به ٨٠٠‌هزار تومان رسیده است، نگهداری و تعمیر خودروهای خاص که به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد، به همین دلیل خودروهای کلاسیک خودم را واگذار کرده‌ام.»

پدر بنز ایران و موسسه اجاره خودروهای کلاسیک!

معروف‌ترین کلکسیونر ایرانی که تعداد زیادی خودروهای قدیمی را نگهداری می‌کند، «حامد ذاکری» است. خودرو‌هایی که در سریال‌هایی مثل شهرزاد، کلاه پهلوی، کیف انگلیسی، سرزمین کهن، معمای شاه و بسیاری دیگر از فیلم‌ها و سریال‌های قدیمی استفاده شده‌اند، خودروهایی هستند که در نمایشگاه این فرد نگهداری می‌شوند. حامد ذاکری از خانواده‌ای نام آشنا در میان ماشین‌بازها است. پدر او پدر بنز ایران بوده و حالا پسرش نه فقط از سر سرگرمی بلکه برای درآمدزایی راه پدر را ادامه داده است. کسب و کار ذاکری اجاره دادن خودرو‌های کلاسیک به افراد مختلف و البته صداوسیما است.

ذاکری درباره کسب و کارش می‌گوید: «خودرو‌هایی که در حال حاضر از آنها نگهداری می‌کنم بنزهای ١٧٠، فولکس، شورلت، دوج و... هستند. در ابتدای کارم از این خودرو‌ها درآمدزایی نمی‌کردم، بلکه آنها را می‌خریدم و بازسازی می‌کردم و بعد می‌فروختم. حدود ١٥‌سال پیش بود که از صداوسیما برای اجاره دادن این خودرو‌ها مشتری داشتم و همین باعث شد مجموعه‌ام را گسترش بدهم تا همکاری بیشتری با صداوسیما یا سایر سازندگان فیلم‌ها و سریال‌های قدیمی داشته باشم.»

از ذاکری می‌پرسیم آیا خودرو‌هایش را برای مراسم عروسی کرایه می‌دهد؟ او می‌گوید: «بله برای عروسی هم خودرو‌هایم را اجاره می‌دهم به شرطی که از قبل در اختیار صداوسیما نباشند. معمولا کسانی که به دنبال کرایه خودرو‌های کلاسیک و قدیمی برای مراسم عروسی هستند، از دو ماه قبل می‌آیند و خودرو‌ها را رزرو می‌کنند. قیمت‌هایمان هم برای کرایه دادن این خودرو‌ها بر خلاف برخی موسسات تشریفات عروسی بالا نیست. قیمت‌ها از ٤٠٠‌هزار تومان شروع می‌شود که همه چیز به نوع آن بستگی دارد.»

اجاره خودرو با راننده ویژه

قطعا رانندگی با خودروهای کلاسیک کاری است که از پس هر کسی برنمی‌آید و به مهارت خاصی نیاز دارد. ذاکری دراین‌باره می‌گوید: «برای عروسی‌ها و حتی فیلم‌ها و سریال‌ها هم خودرو‌ها را با راننده اجاره می‌دهیم چون هر فردی نمی‌تواند با خودرو‌های کلاسیک رانندگی کند. این خودرو‌ها باید با سرعت پایین تردد کنند به همین دلیل کار برای راننده سخت است. به عنوان مثال بارها شده که توریست‌ها آمده‌اند و از ما خودرو اجاره کرده‌اند، اما شرط ما برای اجاره، حضور راننده‌ای است که قلق رانندگی با این خودرو‌ها را بلد باشد. ما خودرو‌های دهه ٣٠ تا ٥٠ را با خودروبر جابه جا می‌کنیم، اما خودرو‌های دهه ٧٠ به بعد این مجوز را دارند که با راننده در شهر تردد کنند.»

به جز این قطعا نگهداری از حدود ٦٠ خودروی کلاسیک کار آسانی نیست. جالب است بدانید که ذاکری برای خودرو‌های کلاسیک و قدیمی خود مکانیک‌های مخصوصی دارد. او می‌گوید تعمیر این خودرو‌ها کار هر فردی نیست و تعمیرکاری باید با قطعات این خودروها سرو کله بزند که آنها را بشناسد. او درباره دشواری نگهداری از این خودرو‌ها می‌گوید: «کارمان سخت است. اگر بدشانسی بیاوریم و قطعه‌ای خراب شود یا باید هر طور شده تعمیرش کنیم یا سفارش دهیم از خارج کشور برایمان بیاورند.»

شرایط خاص تردد با خودروهای کلاسیک

البته تردد خودروهای کلاسیک در خیابان‌های شهر به همین راحتی هم نیست. ذاکری دراین‌باره می‌گوید: «خودروهای کلاسیک باید پلاک ملی دریافت کنند در غیر این صورت نمی‌توانند در شهر تردد کنند. ضمن این‌ که علاوه بر پلاک ملی این خودروها باید برگ معاینه فنی هم داشته باشند.»

خودروهای کلاسیک بدون پلاک ملی مشمول قانون خودروهای فرسوده و از رده خارج می‌شوند و باید اسقاط شوند. این موضوع اما باعث شد که تعداد زیادی از دلالان به بهانه خرید خودروی اسقاطی و از رده خارج خودرو‌های کلاسیک را از صاحبانشان به نرخ بسیار ارزانی خریداری کنند و با قیمت‌های گزاف به‌عنوان خودروهای کلاسیک بفروشند.

تردد با خودروهای کلاسیک اما محدودیت‌های خاص خود را دارد. به‌ عنوان مثال خودروهای کلاسیک اجازه ندارند از مرز خارج شوند و خروج آنها از مرز به منزله قاچاق تلقی می‌شود. همچنین خودروهای کلاسیک نمی‌توانند مانند خودروهای دیگر هر روز در شهر تردد کنند و تردد هر روزه آنها در صورتی که ثابت شود به منظور استفاده روزمره و عادی صاحبانشان است، باعث می‌شود مجوزهای کلاسیک بودن آن باطل شود.»