آیا آمریکا ناتوی عربی را احیا می‌کند؟

فرارو- فرآینده تشکیل «اتحاد استراتژیک خاورمیانه»، معروف به «ناتوی عربی»، با موانعی روبرو شده که تاسیس رسمی آن را چندین ماه به تاخیر انداخته است. در آخرین تحول در این خصوص، مصر از این اتحاد نظامی خارج شد. با این حال، گزارش‌های رسانه‌ای حاکی از آن است که مقامات پنتاگون برای رفع اختلافات، به زودی با فرماندهان ارتش‌های چند کشور عربی، از جمله مصر، در واشنگتن جلسه مشورتی برگزار خواهند کرد.

به گزارش فرارو، پس از مدت‌ها سکوت خبری درباره اتحاد استراتژیک خاورمیانه، اخیرا خبرگزاری رویترز، به نقل از چهار منبع آگاه، اعلام کرد که مصر از طرح تاسیس این اتحاد خارج شده است. این خبرگزاری، خروج مصر را ضربه‌ای به استراتژی دولت دونالد ترامپ برای مهار ایران دانست.

مصر این تصمیم را به آمریکا و دیگر اعضای اتحاد استراتژیک خاورمیانه اطلاع داده است. رسانه‌ای شدن خروج مصر از ناتوی عربی، دقیقا یک روز پس از برگزاری نشست عالیرتبه اعضای این اتحاد در ریاض صورت گرفت. خبرگزاری رسمی عربستان، «واس»، با یک روز تاخیر، در نهم آوریل، اعلام کرد اتحاد استراتژیک خاورمیانه روز دوشنبه در ریاض گذشته یک نشست بلندپایه برگزار کرده است. نمایندگان آمریکا، عربستان، امارات، بحرین، کویت، عمان، قطر و اردن در این نشست شرکت کرده‌اند. طلال بن عبدالله العتیبی، مشاور محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در این نشست نماینده عربستان بود. واس نشست ریاض را «گام مهمی» در راستای تاسیس ناتوی عربی دانست.

منابع آمریکایی و عربی می‌گویند یکی از اهداف اصلی ناتوی عربی، مقابله با نفوذ ایران در منطقه است. احتمال افزایش تنش با ایران در صورت تاسس ناتوی عربی، به عنوان یکی از دلایل خروج مصر از این اتحاد اعلام شده است.

ناتوی عربی برای اولین بار در سال ۲۰۱۷ و در جریان نخستین سفر خارجی ترامپ به عربستان سعودی مطرح شد. از آن زمان، دیدار‌های متعددی میان اعضای آن انجام شده، اما اختلافات داخلی شورای همکاری خلیج فارس و نیز شک و تردید مصر درباره کارآمدی این اتحاد مانع از تاسیس رسمی آن شده است.

دو روز پس از نشست اخیر ریاض، عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، به واشنگتن سفر و با همتای آمریکایی خود، دونالد ترامپ، دیدار کرد. پیش از این دیدار، ترامپ گفت که آن‌ها درباره مسائل امنیتی هم گفتگو خواهد کرد، اما مشخص نکرد که آیا این گفتگو‌ها شامل موضوع ناتوی عربی می‌شود یا خیر.

کشور‌های باقیمانده در ناتو عربی -عربستان، امارات، کویت، بحرین، عمان، قطر و اردن - این طرح را ادامه می‌دهند و برای بازگشت مصر به اتحاد استراتژیک خاورمیانه، آن را به طور دیپلماتیک تحت فشار قرار خواهند داد.

خروج مصر مطمئنا ناتوی عربی را تضعیف می‌کند. چرا که این کشور بزرگترین ارتش عربی را دارد. علاوه بر این، کنار کشیدن مصر ممکن است راه را برای خروج برخی اعضای دیگر ناتوی عربی هموار کند. منابع عربی به روزنامه رأی الیوم گفته‌اند عبدالله دوم، پادشاه اردن، هم تمایل چندانی به این ناتو ندارد.

برخی ناظران معتقدند که با خروج مصر از ناتوی عربی، این اتحاد نظامی یکی از مهمترین اعضای خود را از دست داده و در نتیجه در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. شاید به همین دلیل است که پنتاگون با فرماندهان ارتش‌های چندین کشور عربی، یک جلسه مشورتی در واشنگتن ترتیب داده است. منابع دیلماتیک آمریکایی در واشنگتن گفته‌اند که فرماندهان و روسای ستاد کل ارتش‌های چند کشور عربی در چارچوب یک راهکار جدید وزارت دفاع آمریکا، به زودی «سفر‌های مهمی» به واشنگتن خواهند داشت. محتوای این راهکار هنوز اعلام نشده است، اما منابع گفته‌اند که در حال حاضر تدارکات خاصی برای استقبال از فرماندهان ارتش‌های کشور‌های عربی صورت می‌گیرد. اردن، مصر، عربستان و امارات از جمله کشور‌هایی هستند که در دیدار‌های واشنگتن حضور خواهند داشت. احتمالا آمریکایی‌ها در جریان همین دیدارها، مصر را برای بازگشت به ناتوی عربی تحت فشار قرار دهند. منابع آمریکایی، سفر‌های فرماندهان عربی را «مشورتی و مهم» توصیف کردند. گمان می‌رود که این سفر‌ها با سیاست‌های دولت دونالد ترامپ در خاورمیانه مرتبط باشد.