احتمال عمدی‌بودن مرگ ٢هزار پرنده مهاجر در میانکاله

روز نخست ٥٠٠ پرنده، روز دوم ٨٠٠ پرنده و روز سوم نزدیک به ‌هزار پرنده مهاجر مرده در جنوب تالاب میانکاله پیداشد. فلامینگوها‌، چنگرها، کشیم‌های بزرگ و اردک‌های سرحنایی یکی‌یکی در تالاب سقوط کردند و یک تکه از آسمان مازندران خالی از پرنده شد. دیروز در سومین روز شمارش پرندگان مرده در سواحل گلوگاه و روستای قلعه‌بان در بهشهر، دامپزشکی علت این «تلفات غیرعادی» را اعلام کرد: «بر اساس آزمایشات انجام‌شده بیماری نیوکاسل و آنفلوآنزا در بین پرندگان مهاجر مردود است.» با رد بیماری به‌عنوان عامل مرگ پرندگان مهاجر احتمال مسمومیت پرندگان قوت گرفته است.

به گزارش شهروند، مدیرکل دامپزشکی مازندران مرگ پرندگان را غیرطبیعی دانست و سازمان دامپزشکی اعلام کرد درحال بررسی احتمال مسمومیت پرندگان میانکاله است. با اینکه نتیجه قطعی دو روز دیگر اعلام خواهد شد، محیط‌زیست هم این احتمال را نادیده نگرفته و از استانداری کمک طلبیده است.

مدیرکل محیط‌زیست مازندران در گفت‌وگو با «شهروند» این اتفاق را «بسیار تلخ» می‌خواند و خبر می‌دهد که شکار چه مجاز و چه غیرمجاز در شرق استان مازندران ممنوع شده است. درست در این شرایط دام‌های هوایی همچنان برپا و بازار پرنده‌فروشی فریدونکنار فعال است و هیچ بعید نیست که لاشه آلوده پرندگان وحشی راهی سفره‌های مردم بشود. دلیل مسمومیت پرندگان هنوز روشن نیست و همه منتظر نظر دامپزشکی‌اند، اما سهیل اولادزاد، فعال و کارشناس محیط‌زیست مازندران تعریف می‌کند که شکارچیان غیرمجاز یکی دو هفته پیش برنامه قرق‌شکنی داشتند و با اعتراض فعالان محیط‌زیست، اداره محیط‌زیست مازندران زودتر بساط آنها را جمع کرد. «در قرق‌شکنی تعداد زیادی شکارچی دور یک آب‌بندان جمع‌می‌شوند، یکی دو نفر پرندگان را پرواز می‌دهند و شکارچیان، پرنده‌ها را به گلوله می‌بندند و فاجعه‌ای اتفاق می‌افتد؛ در هر قرق‌شکنی تا ٢‌هزار پرنده.» او با این حرف‌ها احتمال مسموم‌کردن تالاب را تأیید می‌کند.

حسینعلی ابراهیمی‌کارنامی، مدیرکل محیط‌زیست مازندران به «شهروند» می‌گوید: «هنوز نمی‌توان درباره مسموم‌کردن تالاب حدس زد، اما ما از استاندار خواسته‌ایم برای بررسی این احتمال همه اکیپ‌ها بسیج شوند، منشأیابی شود و اگر افرادی مقصرند، شناسایی شوند. با این همه تا زمانی که دامپزشکی منشأ مسمومیت را اعلام نکند، نمی‌توانیم نتیجه‌گیری کنیم.» آنها موفق به تعطیلی بازار در این شرایط نشده‌اند، اما شکار را در سه شهر گلوگاه، بهشهر و نکا ممنوع کرده‌اند، حتی برای کسانی که پروانه شکار دارند.همزمان با پیداشدن لاشه‌ها در جنوب تالاب میانکاله در مجاورت شهرگلوگاه، حر منصوری عبدالملکی، دیده‌بان میانکاله هم در منطقه بود. براساس آنچه او دیده است، انواع پرندگان در این حادثه قربانی شده‌ و لاشه‌ها در یک نقطه متمرکز بوده‌اند.

او از مشاهداتش به «شهروند» می‌گوید: «بسیار عجیب است که ٥٠٠لاشه تنها در یک نقطه از تالاب پیدا شد و در ٦٠ کیلومتری که از آب نمونه‌برداری کردیم، هیچ پرنده‌ای پیدا نشد. به عکس آنچه در زمان تلف‌شدن پرنده‌ای انتظار می‌رود این بار کلاغ، عقاب دریایی دم‌سفید و شغال اطراف لاشه‌ها نبود، به علاوه درحالی‌که میزان آسیب‌پذیری پرنده‌ها به نسبت تغذیه، آناتومی و رفتارشان متفاوت است، این تلفات گونه‌های مختلف را دربرگرفت. بیماری چنین نشانه‌هایی ندارد.»

او تعریف می‌کند که اواخر دهه ٧٠ اتفاقی مشابه در مازندران رخ داده بود: «محیط‌زیست صیدهای شکارچیان غیرمجاز را از آنها گرفته بود و شکارچیان به تلافی چند ١٠ لیتر سم آفت‌کش مرکبات را داخل تالاب ریختند که چند صد‌هزار پرنده مردند و تالاب تا ماه‌ها بوی تعفن می‌داد.» احتمال مسمومیت بالاست، اما منشأ آلودگی معلوم نیست. دیده‌بان میانکاله از احتمالات مختلف می‌گوید، از اینکه در بالادست این تالاب، استخرهای پرورش ماهی زیادی فعالند که از کودهای شیمیایی استفاده می‌کنند، آهک و کود ازته می‌پاشند و شالیزارها هم پساب‌‌شان را به تالاب می‌ریزند، همین‌طور از اینکه شاید عامل این تلفات غیرعادی با توجه به تنش بین شکارچیان و محیط زیست عمدی باشد.با مرگ ٢هزار پرنده، تورهای گردشگری میانکاله به مشکل خورده بود، اما از دیروز اجازه برگزاری آنها دوباره صادر شد. قرار است وضع در تالاب به حال عادی برگردد، اما در قسمت جنوبی میانکاله گروه‌های جمع‌آوری پرنده‌های مرده همچنان درحال کارند و منتظر تا نتیجه آزمایشات معلوم شود.