بهشتی‌پور: باید به ایران و آژانس گفت "آزموده را آزمودن خطا است"

حسن بهشتی‌پور در یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت: اخیرا بعضی از دوستانی که از ابتدا با برجام مخالف بودند و هستند بعد از مطرح شدن اتهام‌های جدید علیه ایران در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در مقالات خود نوشتند که «دیدید گفتیم پرونده موسوم به ابعاد احتمالی نظامی (PMD) از همان ابتدا بسته نشده بود اکنون این مدعا اثبات شد.» برای اینکه بدانیم چنین ادعایی صحت ندارد گرچه متاسفانه نمی‌شود همه ابعاد ماجرا را برای جلوگیری از بهره‌برداری دشمنان ایران، دقیقا توضیح داد...،

اما آنچه توضیح دادنی است در ادامه فهرست می‌کنم:

۱- روزسه‌شنبه ۲۴ آذرماه ۱۳۹۴ (۱۵ دسامبر ۲۰۱۵) شورای حکام آژانس با صدور قطعنامه‌ای سرانجام پس از نزدیک به ۱۳ سال پرونده‌سازی علیه جمهوری اسلامی ایران به بهانه‌جویی درمورد فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان، تحت عنوان PMD پایان داد. طی این نشست که شورای حکام مرکب ازنمایندگان ۳۵ کشور به درخواست آمانو تشکیل شده بود، به اتفاق آراء و با اجماع کامل گزارش آمانو مدیرکل آژانس مختومه اعلام شدن موضوعات مربوط به آنچه ابعاد احتمالی نظامی PMD پرونده هسته‌ای ایران خوانده می‌شد، تصویب کرد.

در این جلسه به‌صورت رسمی گزارش آمانو در ۱۶ صفحه طی ۸۸ بند به موضوع‌های مطرح شده بعد ازبرجام پرداخت و تایید کرد ایران تعهدات خود را تا مرحله پیش‌بینی شده در برجام در آن زمان، اجرایی کرده است. در صفحه آخر این گزارش یعنی صفحه ۱۶ تحت عنوان پیوست ۱، ده بند از موارد مهم مربوط به موضوع‌هایی که تحت عنوان مسائل گذشته و آینده فهرست شده بود، ذکر گردید. بدین‌ترتیب پرونده ابعاد احتمالی نظامی موسوم به PMD برای همیشه بسته شد. اما مسائل جدیدی که از سوی اسراییل و به پشتیبانی امریکا مطرح شده است هیچ ارتباطی با موارد ذکر شده در پی‌ام‌دی ندارد.

۲- یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درآبان‌ماه ۱۳۹۰ (نوامبر ٢٠١١) ارزیابی خود را نسبت به مساله موسوم به پی. ام. دی به صورت پیوستی تفصیلی در گزارش رسمی مدیرکل به نشست فصلی شورای حکام ارایه داد و طی آن مدعی شد که فعالیت‌های هسته‌ای ایران در گذشته و حال، دارای ابعاد احتمالی نظامی هستند. بعد از توافق برجام این مسائل تحت عنوان مسائل گذشته و آینده طی قطعنامه شورای حکام در نوامبر ۲۰۱۵ بسته شد. از آن زمان به بعد دیگر حتی یک مورد هم در گزارش‌های دوره‌ای سه ماهه مدیرکل آژانس تکرار نشد. اگر این پرونده بسته نشده بود مانند سال‌های قبل از برجام، مرتبا در گزارش‌های سه ماهه مدیرکل آژانس به آن‌ها استناد می‌شد. اینکه به مدت پنج سال در گزارش‌های مدیرکل آژانس ازاین ا‌دعا‌ها خبری نبود نشان می‌دهد پرونده بسته شده بود.

۳- طرح اتهام‌های جدید به معنای باز شدن آن پرونده نیست زیرا موارد مطرح شده در مورد دو سایت است که اولا فعالیت نظامی نداشتند، ثانیا مربوط به ۱۷ سال پیش است دراین موارد آژانس درخواست دسترسی به سایت‌هایی را دارد که ادعا شده در آنجا‌ها فعالیت هسته‌ای انجام شده بدون آنکه به آژانس اعلام شود. در حالی که در پی‌ام دی ایران متهم به تلاش برای ساخت بمب هسته‌ای شده بود.

۴- آژانس بدون آنکه اسناد و مدارک در اختیار ایران قرار دهد صرفا بر اساس تشخیص کارشناسان خود ادعا‌های مطرح شده از سوی اسراییل و امریکا را قابل بررسی دانسته و می‌خواهد آن‌ها را راستی‌آزمایی کند. یعنی آژانس تنها تشخیص کارشناسان خود را کافی می‌داند و نمی‌خواهد مدارک و مستندات خود را در اختیار ایران قرار دهد.

۵- اصلی‌ترین دلیلی که ایران به آژانس اجازه دسترسی به دو سایت مورد ادعا را نمی‌دهد، این است که می‌خواهد جلوی یک رویه غلط را بگیرد. چون معلوم نیست اگر اجازه دسترسی بدهد بازهم این روند تکرار شود و تا ابد ادامه یابد. زیرا ممکن است در آینده بار دیگر بهانه‌های جدیدی توسط اسراییل و امریکا مطرح شود. ضمن آنکه اسراییل با آنکه عضو آژانس است، اما پیمان NPT را نپذیرفته و به تبع آن هیچ‌گونه کنترل و نظارت آژانس را بر فعالیت‌های هسته‌ای خود نمی‌پذیرد در چنین شرایطی مدعی شده که ایران با وجود همه نظارت‌های آژانس قصد دستیابی به سلاح هسته‌ای دارد!

۶- ایران با این همه نظارت و کنترل که در تاریخ آژانس بی‌سابقه بوده است، چیزی برای مخفی کردن ندارد. به گفته مسوولان ایران فقط در سال گذشته آژانس بیش از ۳۳۰ مورد از تاسیسات هسته‌ای اعلام شده ایران بازرسی داشته است. علاوه براین در ۳۳ مورد آژانس اجازه دسترسی به اماکنی را پیدا کرده که ایران به عنوان تاسیسات هسته‌ای معرفی نکرده، اما آژانس این امکان را پیدا کرده است که از آنجا‌ها هم بازرسی یا نمونه‌برداری کند. با چنین همکاری گسترده‌ای که ایران باآژانس داشته است، شورای حکام در یک اقدام سیاسی به‌جای تشویق ایران، قطعنامه توبیخی برای ایران صادر می‌کند!

۷- باید توجه داشت توافق برجام چک سفید به ایران نمی‌دهد که از آن پس ایران در هیچ موردی متهم نشود. روند اتهام‌زنی به ایران مربوط به آژانس نیست، آژانس نقش داور را برعهده دارد. این دقیقا از یک‌سو به عملکرد ایران و از سوی دیگر به عملکرد و سیاست‌های کشور‌های دشمن ایران ارتباط دقیق و مستقیم داشته و دارد.

بنابراین شورای حکام آن بخشی را که در گزارش آمانو تحت عنوان (PMD) فهرست شده بود؛ تحت عنوان مسائل گذشته و آینده پایان یافته تلقی کرد. اما در قطعنامه جدید در واقع شروع پرونده‌سازی جدید برای ایران است و به همین دلیل باید ایران از طریق همکاری با این داور، مانع از تکرار صدور چنین قطعنامه‌هایی شود.

۸- اسراییل و امریکا می‌کوشند به هربهانه‌ای که شده است ایران همکاری‌های خود را با آژانس پایان دهد و این موضوع بهانه‌ای شود تا باردیگر پرونده ایران به شورای امنیت برود در این صورت ما شاهد تکرار مسائلی خواهیم بود که بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ تجربه کردیم. باید به ایران و آژانس گفت از قدیم گفتند آزموده را آزمودن خطا است.