ادامه باغ‌کشی در پایتخت

سه‌شنبه‌های شورای شهر تهران به بررسی پرونده‌های باغات و نامگذاری‌ها اختصاص دارد. گاهی اعضا نسبت به باغ بودن و نبودن یک پلاک اتفاق‌نظر دارند و زمانی ساعت‌ها درخصوص آن بحث و بررسی می‌کنند. محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران دلیل این سخت‌گیری‌ها را نگرانی اعضا به حق‌الناس می‌داند، زیرا ممکن است رای اعضا حقی را از مالکی سلب کند.

اعتماد در ادامه نوشت: اما در این پرونده‌ها که در جلسات علنی بررسی می‌شود ردی از نام مالکان نیست و مشخص نیست پلاکی که باغ تشخیص داده می‌شود یا نه مربوط به شخص حقیقی است یا نهادی دولتی و حکومتی. روز گذشته پرونده ۱۱ باغ بررسی شد که طی آن ٤پرونده رای غیرباغ و ٧پرونده رای باغ گرفتند.

در پرونده‌هایی که رای غیر باغ گرفتند، زمین منابع طبیعی که وزارت راه و شهرسازی به‌طور غیرقانونی اقدام به فروش آن به مالک هتل‌های اسپیناس کرده است نیز وجود داشت. یکی از پرونده‌هایی که در این جلسه بررسی شد پرونده باغی بود که پیش از این یک بار رای باغ از شورا گرفته بود. محمد سالاری، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در ابتدا به ارایه مشخصات پلاک ثبتی پرداخت که در سند نقل و انتقال این پلاک قید باغچه آمده است.

سالاری در توضیح دیدگاه‌های خود در این باره گفت: نظر کمیسیون ماده ۷ در سال ۶۴، با ۱۹۵ اصله درخت مبنی بر باغ بودن است و در سال ۹۸ هم دوباره باغ اعلام شده است. این ملک بخشی از یک باغ بزرگ‌تر بوده است. رای کمیسیون مبنی بر باغ بودن است.

حسن خلیل‌آبادی، نایب‌رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر در مخالفت با نظر کمیسیون بیان کرد: براساس گواهی کمیسیون ماده ۱۲، این قطعه زمین بایر بوده است لذا به نظر می‌رسد شرایط باغ را ندارد. او ادامه داد: در حال حاضر این زمین درخت ندارد. بقیه زمین‌های اطراف هم درختان را قطع کرده‌اند و به آن‌ها جواز ساخت داده‌ایم. چرا باید همین یک قطعه زمین را باغ اعلام کنیم.

حسن رسولی، خزانه‌دار شورا در موافقت با باغ بودن این پلاک گفت: سال گذشته شورا به این منطقه رای باغ بودن داده است. این استدلال که، چون درخت ندارد باید رای به غیر باغ بودن بدهیم درست نیست و این علامت را می‌دهد که روند خشکاندن باغ با گازوییل سرعت بیشتری بگیرد. این پلاک ثبتی با ۱۰ رای موافق، همچنان باغ باقی ماند. پلاک دیگری که مورد بررسی قرار گرفت، ملکی ۷۰۰ متری درخیابان جشنواره منطقه چهار بود که با کاربری مسکونی پایان کار داشت. در سال ۴۹ به این پلاک ثبتی پایان کار داده شده که نظر کمیسیون شهرسازی بر باغ بودن این ملک بود.

محسن هاشمی به عنوان مخالف بیان کرد: وقتی که به مالک اجازه ساخت داده‌اند یعنی شهرداری آن را از باغ بودن خارج کرده است. حسن رسولی خزانه‌دار شورا هم بیان کرد: ما باید به مستندی که قانون تعیین کرده است، توجه کنیم. در سند ملکی تصریح شده است که این پلاک باغ است، بنابراین شک و تردیدی نیست که این ملک باغ است.

او گفت: ساخت بنا در یک ملکی که ذاتا باغ است، نفی موقعیت باغ نمی‌کند و حقوق مکتسبه صاحب ملک هم محفوظ است. حسن خلیل‌آبادی، نایب‌رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر نیز به عنوان مخالف گفت: ما نباید کار عبث و بیهوده انجام دهیم. سند همه تهران باغچه و باغ بوده است. نباید یک قسمت از یک سند را باغ اعلام کنیم در حالی که بخش‌های دیگری از این سند را غیر باغ اعلام کرده‌ایم.

او با اشاره به اینکه شهرداری محل تشخیص باغ از غیر باغ است، یادآور شد: قبل از سال ۴۹ این ملک جواز داشته است. چرا باید منطقه‌ای که به مسکونی و صنعتی تبدیل شده است را باغ درنظر بگیریم. ناهید خداکرمی، رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران در موافقت با باغ بودن این پلاک عنوان کرد: کمیسیون شهرسازی به درستی رای بر باغ بودن این پلاک داده است. او گفت: نباید به کسی که تخلف کرده است مجوز بدهیم. این بدعت است سندی که در آن کلمه باغچه قید شده است را بگوییم باغچه نیست. در انتهای سخنان اعضا، باغ بودن این پلاک ثبتی به رای گذاشته شد و با ۷ موافق، رای نیاورد. باغ مخروبه در یافت‌آباد که در سال ۹۸، ۳ اصله درخت داشت یکی دیگر از پرونده‌هایی بود که مورد بررسی قرار گرفت.

محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران درباره این پلاک ثبتی عنوان کرد: این پلاک باغ نیست زیرا همه آن ساخته شده است. حجت نظری نیز تاکید کرد: با رای به غیر باغ بودن این پلاک، این پیام را منتقل می‌کنیم که باغ‌ها را تخریب کنید و آن را بسازید. او افزود: ما موظفیم ریه‌های شهر را حفظ کنیم نه اینکه کسی که درخت را قطع کرده و ساخت و ساز کرده را تشویق کنیم. رویه ما این بود که اگر سند پلاکی باغ بود آن را باغ اعلام کنیم.

سید حسن رسولی نیز در تذکری به محسن هاشمی گفت: وظیفه رییس شورا، اداره جلسه بدون جانبداری است، اما محسن هاشمی بر‌خلاف جلسات قبل در حال جهت دادن به مباحث است. زهرا نژاد بهرام، عضو هیات‌رییسه شورای اسلامی شهر نیز یادآور شد: توافقی داشتیم که وقتی در سند کلمه باغ قید شده است، شهرداری موضوع باغ بودن را حل کند و در مواردی که مشکوک هستند به صحن شورا بفرستد.

او ادامه داد: در حال حاضر تعارض رفتاری ایجاد شده است. از یک سو می‌گوییم تمام مناطقی که نام‌شان باغ است اتوماتیک‌وار باغ هستند و از سوی دیگر به ۲ مورد که نام باغ و باغچه در سند بود، رای منفی می‌دهیم. این تعارض را چگونه حل می‌کنیم؟ همان موقع باغات بودند که تقسیم شدند. در انتها این پلاک ثبتی به رای گذاشته شد و اعضا با ۸ رای موافق، باغ بودن آن را به تصویب رساندند. اما پرحاشیه‌ترین پرونده مربوط به پلاکی در منطقه یک بود، محمد سالاری، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در رابطه با این پلاک ثبتی اعلام کرد که ملک شرایط خاصی دارد.

او گفت: این ملک در منطقه یک بوده و بعد از واگذاری اراضی دولتی بخشی از آن برای احداث هتل و گردشگری از طریق اداره شهرسازی مورد استفاده قرار گرفته است. بقیه زمین هم توسط شهرداری درختکاری شده است. او افزود: کاربری قدیم زمین آموزشی بوده و زیربنای فعلی مسکونی است. کمیسیون ماده ۷ در سال ۸۴ رای بر باغ بودن این پلاک صادر کرده است و در همان سال هم شورا رای به باغ بودن داده است.

سالاری بیان کرد: سال ۹۳ رای دیوان برای احداث بنا به صورت مشروط در جنوب ملک صادر می‌شود و در سال ۹۳ اعضای شورا رای داده‌اند که می‌توان در جنوب این پلاک ملک ساخت. به گفته رییس کمیسیون شهرسازی و معماری کمیسیون ماده ۷ در سال ۹۷ درباره همین قطعه زمین رای بر باغ داده است. در حال حاضر درختان موجود در این منطقه ۱۹۷ اصله سبز و هفت کنده است. یعنی در مجموع ۲۰۱ اصله درخت در این زمین وجود دارد و تعداد درختان هم براساس تصاویر هوایی کم شده است. او اضافه کرد: نظر کمیسیون مبنی بر باغ بودن است. در دوره گذشته این پلاک را به خانمی برای احداث مدرسه واگذار کردند و ظاهرا بعد این دوره، برای هتل‌سازی واگذار کردند.

پس از سخنان سالاری، محسن هاشمی رییس شورای شهر تهران یادآور شد: درست است که در این زمین شهرداری درخت کاشته است، اما نمی‌شود درختان را از بین برد. او اضافه کرد: از نظر من نمی‌توانیم درباره این پلاک رای به غیر باغ بدهیم. اگر شهرداری ظلم کرده است، باید پاسخگو باشد یا زمین را پس بدهند. محمد سالاری در تکمیل سخنان هاشمی بیان کرد: مالک این زمین می‌گوید که شهرداری تصرف عدوانی کرده و در آنجا درخت کاشته است. ما براساس تعداد درختان گفتیم که این زمین باغ است.

زهرا نژادبهرام عضو هیات‌رییسه شورای اسلامی شهر تهران نیز تاکید کرد: درخت موجود زنده است و حق حیات دارد. پیش‌تر شهرداری بر خودش تکلیف کرده بود که هرجا به اشتباه درخت کاشته است، زمین را بردارد و به مالک زمین معوض بدهد. او یادآور شد: در این پلاک ثبتی شهرداری نه معوض می‌دهد و نه پول آن را پرداخت می‌کند. سیدحسن رسولی، خزانه‌دار شورا نیز گفت: این ملک را شخصا بازدید کرده‌ام. بخشی از این پلاک قبل از وجود طرح جامع، جزو منابع ملی و متعلق به سازمان جنگل‌ها بوده است.

او افزود: شهرداری بخشی از زمین را تصرف عدوانی برای هتل‌سازی کرده است و بخشی را زمین شهری تملک کرده است. بخشی هم مالک درخت مثمر کاشته است. به گفته خزانه‌دار شورا این پلاک ثبتی پرونده قطوری در دستگاه قضایی دارد ولی آنچه به شورا مربوط می‌شود، رای دادن درباره نوع ملکیت این پلاک است که باغ است. ابراهیم امینی، نایب‌رییس شورای شهر تهران در مخالفت با نظر کمیسیون عنوان کرد: حدنصاب درختان برای باغ شدن ۲۶۷ است. خود شهرداری قبول دارد که درختان این ملک را کاشته است.

حجت نظری، سخنگوی شورای شهر نیز بیان کرد: ما نمی‌توانیم قوانین را نادیده بگیریم. زمین شهری نمی‌تواند اراضی مشجر را به فروش برساند، اما متاسفانه این کار را کرده است. او اضافه کرد: در این پلاک ثبتی درختکاری دهه ۷۰ انجام شده است، اما متاسفانه فروش زمین در دهه ۹۰ رخ داده است.

نظری یادآور شد: اینکه درباره برخی پلاک‌ها که مالک به ما دسترسی دارد یا قدرتمند است جور دیگری تصمیم بگیریم درست نیست و شورا نباید تحت‌تاثیر این مسائل قرار گیرد. ما در برابر همه شهروندان مسوولیم، نه مالک عالمی که به نظر می‌رسد در برخی موارد سوءاستفاده‌گر است.

بعد از سخنان اعضای شورا علی محمد مختاری، مدیرعامل سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهر تهران درباره این پلاک ثبتی توضیح داد: اوایل انقلاب زمین‌هایی بود که مربوط به زمین شهری بود. در آن مقطع عموما یک استعلامی می‌کردند که زمین مالک دارد یا نه، اگر مالک نداشت ما درخت می‌کاشتیم. این زمین را سازمان پارک‌ها و فضای سبز سرو نقره‌ای و کاج تهران کاشته است. در جا‌های دیگری هم همین کار را کرده‌ایم. در خاتمه رای‌گیری مبنی بر باغ بودن این پلاک ثبتی انجام شد که با ۷ رای موافق، باغ بودن آن رای نیاورد بنابراین پلاک ثبتی یادشده باغ نیست.

ناهید خداکرمی پس از این تصمیم شورا در صفحه اینستاگرام خود نوشت: شوربختانه امروز هم مقدمات قربانی شدن سه باغ بزرگ تهران و قتل‌عام درختانش برای ساخت هتل و برج فراهم شد. به گفته او با آنکه شورای شهر تهران با لغو مصوبه برج باغ‌ها و خرید برخی باغات در مناطق مختلف شهر، برای حفظ فضای سبز، محیط‌زیست و میراث طبیعی تهران گام‌های ارزشمندی برداشته است، اما متاسفانه باغ‌خواری و قطع درختان حتی در ارتفاع ۱۸۰۰متری و با اعمال باگ‌های قانونی همچنان ادامه دارد. می‌طلبد تا همه نهاد‌های محیط‌زیست، دوستداران تهران و سرمایه‌گذاران و خیرین داخل و خارج از کشور برای نجات باغ‌های تهران به کمک بشتابند تا شهرداری بتواند با تملک باغ‌های باقیمانده، پایتخت را از اسارت منفعت‌طلبان دیروز، امروز و فردا برهاند.