مذاکرات وین به کجا کشیده شد؟

کارشناس مسائل بین الملل در گفتگویی به بررسی گفتگو‌های برجامی در وین بین طرف‌ها پرداخت.

به گزارش خبرآنلاین، کوروش احمدی در ارزیابی مذاکرات وین در دور پنجم آن اظهار داشت:، اما آنطور که از سخنان طرف‌های مختلف بر می‌آید ظاهرا سه دست مشکل باقی است: یکی اینکه در مورد باقی تحریم‌ها که از نظر آمریکا در دسته‌های متفاوتی مانند تحریم‌های مربوط به تروریسم و حقوق بشر و ... می‌گنجند اختلاف وجود دارد.

مجلس اخیرا طی بیانیه‌ای تاکید داشت که دسته بندی تحریم‌ها را اساسا قبول ندارد و همه تحریم‌ها باید لغو شود. مسئله دیگر این است که ایران دقیقا چگونه به تعهدات خود باز گردد. در این مورد نیز قاعدتا نباید در مورد حداکثر موجودی اورانیوم غنی شده در حد ۶۷ /۳ درصد، یعنی ۳۰۰ کیلو، و شمار سانتریفیوژ‌ها و وضعیت نیروگاه اراک و مانند این‌ها مشکلی وجود داشته باشد.

اما مسئله این است که ایران طی یکی دو سال اخیر پیشرفت‌هایی در حوزه هسته‌ای مانند ساخت سانتریفیوژ‌های پیشرفته و دانش فنی مرتبط با آن‌ها به دست آورده است و اکنون سوال و اختلاف می‌تواند این باشد که ایران با این سانتریفیوژ‌ها و دانش فنی مربوطه چه کند. اصرار آمریکا در دور قبل این بود که برنامه هسته‌ای ایران به نحوی محدود شود که زمان گریز هسته‌ای ایران حداقل یک سال باشد.

اکنون با این پیشرفت‌ها ممکن است این زمان گریز به کمتر از یک سال رسیده باشد. ترتیب و توالی اجرای تعهدات نیز مسئله دیگر است. اینکه کدام طرف باید نخست اقدام به انجام تعهدات خود بکند نیز می‌تواند مسئله بسیار اختلاف برانگیزی باشد. بویژه سیاست داخلی در دو کشور این مسئله را بسیار حساس‌تر کرده است.

احمدی افزود: مطالبی که در پاسخ به سوال قبلی گفتم و بر پایه مسائل عینی موجود و طبیعت مسائل مورد مذاکره و نیز اظهارات طرف‌های مختلف قرار دارد، می‌تواند تا حدودی توضیح دهنده شرایط موجود باشد. صحبت‌های مقامات اروپایی و آمریکایی نیز گویای مطلب است. آقای عراقچی هم در سخنان خود ضمن تاکید بر پیشرفت‌های مهم، اما از باقی ماندن برخی مسائل اساسی سخن گفته است.

با توجه به اینکه در مذاکرات راجع به مسائلی با ابعاد مختلف، معمولا هیات‌ها مسائل سخت‌تر را به آخر کار موکول می‌کنند، همچنان باید با واقع بینی به قضایا نگریست. اینکه چرا سفیر روسیه نزد آژانس از ابتدا در سطح رسانه‌ها خیلی فعال بوده و همواره مواضع بسیار مثبت و توام با خوش بینی مطرح می‌کرده، یکی از سوالات در این روند مذاکراتی است. قطعا این رویه عادی و طبیعی نیست.