حباب‌بازی در بازار سکه

طبق بررسی‌های به عمل آمده از ارزش ذاتی ۳ قطع مختلف سکه طلا (تمام، نیم‌ و ربع) در بازار ایران مشاهده می‌شود که حباب قیمتی این کالا‌‌ی سرمایه‌ای در نیمه دوم کانال یک میلیون تومانی قرار دارد. از سوی دیگر در هفته‌های گذشته با وجود نوسانات چشمگیر نرخ جهانی اونس طلا، سکه در بازار ایران با به نمایش گذاشتن چسبندگی قیمتی خود به این نوسانات بی‌توجه ماند و حاضر به افت قیمت نشد. کارشناسان بازار سکه و ارز عوامل مختلفی را به عنوان دلایل عدم کاهش قیمت سکه مطرح می‌کنند که از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به «وجود انتظارات تورمی در فضای جامعه» ‌و «انتقال دارایی معامله‌گران ارزی به بازار سکه و طلا» اشاره کرد. روز گذشته نیز قیمت هر قطعه سکه طلا طرح جدید با حدود ۳۰ هزار تومان افزایش نسبت به نرخ روز سه‌شنبه به رقم ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان رسید. این در حالی است که معاملات غیر‌رسمی ارز در بازار تهران نیز همچنان با آرامش نسبی به کار خود ادامه می‌دهد. قیمت هر برگ اسکناس آمریکایی در معاملات آزاد روز گذشته با حدود ۵۰ تومان افزایش نسبت به نرخ روز میانی هفته به رقم ۳۱هزار و ۹۵۰ تومان رسید.

به گزارش دنیای اقتصاد، با بررسی فرمول محاسبه نرخ سکه طلا مشاهده می‌شود که حاصل‌ضرب 3 عامل «نرخ دلار در معاملات بازار آزاد»، «نرخ جهانی اونس طلا» و «ضریب تبدیل اونس به گرم سکه» به‌علاوه حباب قیمتی سکه، با قیمت تمام شده این کالای سرمایه‌ای در معاملات بازار تهران برابر است. در نتیجه انتظار می‌رود با نوسان قیمت دلار و نرخ جهانی اونس طلا قیمت سکه نیز دچار نوسانات افزایشی یا کاهشی شود. با این حال در مواردی مشاهده شده که با وجود کاهش یا افزایش نرخ پارامتر‌های مذکور، قیمت سکه دچار تغییر نشده یا حتی روند معکوس در پیش گرفته است. برای مثال از نیمه دوم تیر ماه تاکنون روند دلار بازار آزاد در کریدور قیمتی کانال 31 هزار تومانی نوسان کرده است، اما نرخ جهانی اونس طلا در همین بازه زمانی دچار نوسانات قابل توجهی شده است، این در حالی است که قیمت سکه طلا در بازار تهران به افت قیمت چشمگیر اونس بی‌توجه بوده و در سطوح قیمتی مرز 2 کانال 14 و 15 میلیون تومانی به کار خود ادامه داده است. با بررسی تمامی موارد ذکر شده می‌توان دریافت که عامل اصلی این چسبندگی قیمتی، افزایش نرخ حباب سکه است.

به عقیده تحلیلگران بازار سکه و طلا عوامل مختلفی در تشکیل حباب قیمتی سکه موثر است، با این حال این افراد 2 عامل مهم «وجود انتظارات تورمی در فضای جامعه» ‌و «انتقال دارایی معامله‌گران ارزی به بازار سکه و طلا» را به عنوان علل اصلی افزایش چشمگیر حباب قیمتی سکه در ماه‌های اخیر می‌دانند. علاوه بر از بین رفتن انتظارات سیاسی مثبت نسبت به آینده نشست‌های هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی، ارقام قابل توجه منتشر شده توسط مرکز آمار به عنوان نرخ تورم نقطه به نقطه کشور توانسته انتظارات تورمی عموم افراد جامعه را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. در نتیجه افراد با هدف پیشگیری از آسیب‌های تورم به دارایی‌های خود اقدام به خرید کالا‌های سرمایه‌ای مانند سکه می‌کنند که این افزایش تقاضا نیز خود سبب افزایش نرخ حباب سکه می‌شود. از سوی دیگر با اجرای قوانین ارزی جدید بانک مرکزی و افزایش حجم معاملات توافقی و رسمی، از تب‌وتاب معاملات غیر‌رسمی بازار ارز به میزان قابل توجهی کاسته شده است.

کارشناسان بر این باورند که عمده فعالان بازار ارز که تا پیش از تصویب قانون ارزی جدید در معاملات غیر‌رسمی دلار و دیگر اسکناس‌های خارجی حضور داشتند حالا در حال انتقال بخشی از سرمایه خود به معاملات سکه و طلا هستند. در نتیجه این افزایش دست در معاملات سکه نیز خود توانسته به افزایش نرخ حباب سکه دامن بزند. با بررسی قیمت 3 قطع مختلف تمام، نیم و ربع سکه مشاهده می‌شود که نرخ حباب هر 3 قطع در بازه قیمتی یک میلیون و 700 هزار تا 2 میلیون تومان قرار دارد و هر قطعه ربع سکه با حدود یک میلیون و 980 هزار تومان حباب در صدر این رقابت قرار گرفته است. هر قطعه سکه طلا امامی نیز با حدود یک میلیون و 15 هزار تومان حباب رتبه دوم این رقابت را از آن خود کرده است.