بورس در یک قدمی سقف تاریخی

در ادامه شروع سبز بازار سرمایه در سال ۱۴۰۲، دیروز هم چندین اتفاق همزمان، فضا را برای سرمایه‌گذاران در حوزه بازار سهام برای شکست سقف تاریخی امیدوارکننده کرد. بورس تهران در دو هفته ابتدایی سال جدید عملکرد کم‌نظیری از خود به نمایش به گذاشته و شاخص کل بورس در روز‌های ابتدایی سال جدید با ثبت بازدهی ۶ درصدی، دومین رکورد رشد در تعطیلات نوروزی هر سال را به جابه‌جا کرده است.

به گزارش اعتماد، در روز‌های ابتدای امسال حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه خرد وارد بازار شده و ارزش معاملات خرد سهام نیز به میانگین ۱۰۴۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است. عددی که ۱۱ درصد بهتر از میانگین اسفند ماه سال گذشته است. با توجه به روند رو به رشد بازار در اسفند ماه و شروع خوبی که در بهار سال جدید داشته است، کارشناسان و اهالی بازار سرمایه پیش‌بینی سالی خوب برای بورس تهران دارند و حالا این سوال مطرح است که آیا بورس که طی یک سال اخیر فضای پرنوسانی را تجربه کرده، در سال ۱۴۰۲ دلیلی برای صعود پیش روی خود می‌بیند؟

همه شاخص‌ها روز گذشته سبزپوش شدند

ابتدا نگاهی بیندازیم به اتفاقاتی که روز گذشته در بازار سهام افتاد. معامله‌گران روز گذشته بیش از ۱.۷ میلیارد سهام، حق‌تقدم و اوراق مالی در قالب بیش از ۱.۳ میلیون معامله و به ارزش ۱۲ هزار و ۲۹۴ میلیارد تومان داد و ستد کردند. همه شاخص‌های بورس دیروز سبزپوش بودند. شاخص کل و شاخص قیمت با معیار وزنی - ارزشی ۵۴/۰ درصد رشد کردند و این دو شاخص با معیار هم‌وزن ۱.۳ درصد افزایش یافتند. شاخص آزاد شناور ۰.۵ درصد رشد کرد شاخص بازار اول بورس ۱۵ صدم درصد رشد داشت و شاخص بازار دوم بورس ۱.۰۲ درصد رشد کرد.

آن گونه که کارشناسان بورس می‌گویند چشم‌انداز سال ۱۴۰۲ این بازار به دو عامل نرخ دلار و تحولات سیاسی و بین‌المللی وابسته است به گونه‌ای که در سال ۱۴۰۱ تنها زمانی که نرخ دلار رشد کرد پس از یک وقفه زمانی کوتاه شاخص‌های بورس نیز در این بازار رشد کردند و عده‌ای هم بر این باورند که بازار سهام سال گذشته نسبت به رقبای خود جامانده. پس استنباط می‌شود که افراد مجددا در سال ۱۴۰۲ جذب بورس شوند و با ورود نقدینگی به این بازار، بورس هم روندی صعودی را در پیش خواهد گرفت. اما جدی‌ترین چالشی که در این شرایط بازار با آن روبرو است، تغییر در نرخ بهره بانکی و بین‌بانکی یا سیاستگذاری‌های ناگهانی دولت و تاثیر آن بر این بازار است.

آرامش در بازار‌های موازی

همایون دارابی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در مورد رشد بورس در سال جدید و جبران عقب‌ماندگی بازار سرمایه نسبت به سایر بازار‌ها به «اعتماد» گفت: بخش عمده رشد بورس در سال جاری به این دلیل است که عملا در بازار‌های موازی آرامش حاکم شده و بهای دلار و سکه به نوعی در حال درجا زدن هستند و این موضوع باعث شده تا حدودی نقدینگی به سمت بازار سرمایه سرازیر شود ضمن آنکه گزارش شرکت‌ها هم تاکنون خوب بوده که همه این موارد دست به دست هم داده تا شرایط بازار بهبود یابد.

این کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه خاطرنشان کرد: تا زمانی که اتفاق خاصی در بازار سرمایه رخ ندهد ازجمله صدور مصوبه‌های ناگهانی و بدون برنامه و یا افزایش نرخ بهره بانکی که منجر به شوکی تازه در این بازار می‌شود، به نوعی می‌توان امیدوار بود که بورس باز هم با رشد همراه شود.

دارابی ادامه داد: این روز‌ها هم شاهد آنیم که شاخص بورس به مرز مرداد ماه ۱۳۹۹ رسیده و از آن مرز هم در حال رد شدن است و در صورتی که اتفاق خاصی رخ ندهد این امید وجود دارد که میزان رشد بورس باز هم بیشتر شود.

تاثیر سیاستگذاری‌های داخلی و تحولات سیاسی بر بورس کم نیست

این کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که در سال ۱۴۰۲ کدام بازار‌ها برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر هستند، تصریح کرد: بخش عمده این تصمیم برای سرمایه‌گذاری در بازار‌ها به نحوه سیاستگذاری در این بازار‌ها برمی‌گردد چرا که بعضا اتفاقاتی در کشور رخ می‌دهد که از حوزه تصمیمات این بازار‌ها بیرون است، اما تاثیر آن در این بازار‌ها کم نیست و باید دید که سیاستگذاری‌های داخلی و تحولات سیاسی به کدام سمت خواهند رفت. ضمن آنکه اصولا در کشور‌های خاورمیانه نمی‌توان پیش‌بینی‌های بلندمدتی داشت زیرا به جز بهای نفت که در سرنوشت این کشور‌ها موثر است مسائل دیگر سیاسی هم مطرح هستند که نمی‌توان پیش‌بینی قابل قبولی را در این زمینه داشت.

رشد بورس در میان مدت به سیاست‌های دولت وابسته است

دارابی گفت: اما آنچه مسلم است رشد بورس در کوتاه‌مدت حتمی است؛ این در حالی است که در میان مدت رشد بورس به تمامی سیاست‌هایی وابسته است که از سوی دولت اعلام می‌شود.

این کارشناس حوزه بورس در مورد عدم چشم‌اندازی روشن از اقتصاد کشور و رفتن سرمایه‌های مردم به سمت بازار‌هایی که امکان دخالت دولت در آن بازار‌ها کمتر است نیز به «اعتماد» گفت: نه‌تن‌ها در ایران بلکه در بسیاری از کشور‌ها هم پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد به این معنایی که ما فکر می‌کنیم، نیست به گونه‌ای که امروز در بازار امریکا هم به‌رغم همه اقداماتی که جهت شفافیت بازار‌ها صورت می‌گیرد، باز هم نمی‌توان به صورت دقیق بازار‌ها را ارزیابی کرد تا بتوان به صورت مداوم در این بازار‌ها به سود رسید.

عدم دخالت دولت در بازار‌ها ریسک‌های سیستماتیک را کاهش می‌دهد

دارابی ادامه داد: ما همواره با یک سری گام‌های تصادفی در بازار‌ها روبرو هستیم، اما اینکه گفته شده مردم برای سرمایه‌گذاری به سمت بازار‌هایی می‌روند که دخالت دولت در آن‌ها کمتر است، کاملا واقعیت دارد به عنوان نمونه بار‌ها شاهد آن بوده‌ایم که با یک دستکاری در بازار ارز یا در شرکت‌های صادراتی و بورس کالا به یک‌باره بازار بهم ریخته است.

او تصریح کرد: آنچه مسلم است در بازار‌هایی که دولت دخالت چندانی ندارد به نوعی ریسک‌های سیستماتیک هم در این بازار‌ها کمتر می‌شود و این مساله مهمی است که اصلا به پیش‌بینی‌پذیری اقتصادی هم برنمی‌گردد و تنها ریسک‌های سیستماتیک مطرح می‌شوند.

این کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که آیا رشد این روز‌های بورس به افزایش بهای ارز برمی‌گردد یا علت دیگری دارد، افزود: این رشد‌ها به دلیل سود شرکت‌ها رخ داده و البته ارز هم یکی از فاکتور‌هایی است که شرکت‌های صادراتی کشور بر اساس آن میزان فروش و سود خود را پیش‌بینی می‌کنند و اگر اقدامی صورت بگیرد که سود شرکت‌ها پایین بیاید سهام شرکت‌ها هم کم‌ارزش می‌شوند. اما بحث اصلی در این رشد‌ها به سود شرکت‌ها برمی‌گردد و اگر نرخ ارز ثبات داشته باشد برای این بازار و سایر بازار‌ها از همه لحاظ بهتر است.