رشد بورس از ۵ منظر؛ صعود بازار سهام سرعت می‌گیرد؟

بازار سهام در یک فروردین نیمه‌تعطیل، فضایی نوسانی با غلبه جو تردید داشت، اما طی آن شاخص کل به میزان ۲.۷۲درصد رشد کرد. به این ترتیب نوسانات سریالی زمستان در ۱۰ روز معاملاتی فروردین نیز ادامه یافت تا امیدواری‌های دماسنج بازار برای لمس مجدد قله اردیبهشت ۱۴۰۲ همچنان کمرنگ باشد.

به گزارش دنیای اقتصاد، در همین حال، همگام با حرکت شاخص به سطوح قبل از سال جدید، ارزش معاملات نیز دوباره در مسیرکاهشی حرکت کرده و از میانگین روز‌های خوب اول سال حداقل ۳۹.۱۸درصد کاهش یافته است.

با توجه به روند ناپایدار نرخ ارز و سکه طلا، بورس تهران در دو روز گذشته عملکرد متفاوتی نسبت به هفته قبل نشان داده است. به نظر می‌رسد فروکش کردن تنش‌های منطقه‌ای، افزایش نرخ تسعیر بانکی‌ها به ۴۰ هزار تومان، جبران جاماندگی بازار سهام از رشد دلار و انتظارات تورمی، انتظارات برای دریافت مجوز افزایش نرخ محصولات تولید صنایع از اردیبهشت و ارزندگی بازار از لحاظ ارزش دلاری به عنوان ۵ عامل اساسی شرایطی را در بورس رقم زدند که در بدبینانه‌ترین حالت ممکن به سمت سطوح نازل‌تر حرکت نکند.

بررسی رفتار سرمایه‌گذاران در بازار‌های مختلف نشان می‌دهد که افزایش هیجانات کاذب میان فعالان بازار‌های ارز، طلا و سکه که عمدتا ناشی از ریسک‌های سیاسی بود، تا حدود زیادی به سردی گراییده است.

به‌ویژه اینکه محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، یکشنبه‌شب در یک برنامه تلویزیونی، گفت: «برای کنترل بازار ارز غیررسمی سیاست مداخله داریم تا افزایش زیادی نداشته باشد و نوسانات آن هم زودگذر است و به‌زودی کاهش پیدا می‌کند، اما تاکید می‌کنم که تامین ارز برای واردات قانونی و خدمات مردم، تماما با نرخ‌های ارز ۲۸۵۰۰ تومان و نرخی در محدوده ۴۰ هزار تومان انجام می‌شود؛ بنابراین جایی برای نگرانی وجود ندارد که نرخ ارز در کانال‌های تلگرامی افزایش یافته است، زیرا حتی یک نفر نیست که بتواند ادعا کند کالایی به کشور وارد کرده و با نرخ ارز ۶۰ هزار تومان واردات کرده باشد، زیرا بانک مرکزی تمام نیاز‌های قانونی را با نرخ‌های ۲۸۵۰۰ یا محدوده ۴۰ هزار تومان در یک کانال با نوسانات دو سه درصد تامین کرده و امسال هم همین سیاست ادامه خواهد یافت.»

برخی از کارشناسان بازار سهام نیز می‌گویند مهم‌ترین دلیل رشد بیش از ۱۹ هزار واحدی شاخص سهام طی معاملات روز دوشنبه به همین عامل بازمی‌گردد که نوعی سیگنال مثبت برای خرج از بازار ارز محسوب می‌شود.

از سوی دیگر ریسک‌هایی که جریان نقدینگی را به سمت بازار‌های تورم‌زا هدایت کرده‌اند، در روز‌های گذشته نشانه‌هایی از تعدیل شدن را مخابره کرده‌اند. بعد از انتشار خبر سفر امیرعبداللهیان، وزیر خارجه کشور به مسقط، دلار از نوسانات افزایشی فاصله گرفت و به دو کانال پایین‌تر سقوط کرد.

روند مذکور باعث شد برخی احتمالات پیرامون فروکش کردن تنش‌های بین‌المللی ایران با جدیت پیگیری شود. با توجه به دیدار و گفت‌وگوی امیرعبداللهیان با مقامات عمان درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه به‌ویژه ا‌وضاع غزه، برخی تحلیل‌ها این سفر را مثبت تلقی می‌کنند. در این میان با توجه به اینکه بازار سهام از ابتدای فروردین برخلاف انتظارات در مسیر معکوس حرکت کرده و نتوانسته بازاری جذاب برای سرمایه‌گذاران باشد، یک سناریوی مهم مطرح می‌شود، اینکه بورس چاره‌ای جز جبران جاماندگی قیمت ندارد. بازار‌های ارز، طلا و سکه فراتر از انتظارات فروردین را آغاز کردند و به سبب تشدید ریسک‌های سیستماتیک، سرمایه‌گذاران خود را کامروا کردند.

اما به‌هرروی وضعیت بنیادی بورس را نمی‌توان نادیده گرفت، به‌ویژه اینکه در زمستان نیز شاهد رکوردزنی فروش برخی شرکت‌ها بودیم. به این ترتیب می‌توان گفت اوضاع در وضعیت کنونی به نفع بازار سهام است و تنها از جهت ریسک‌های سیاسی است که ممکن است بورس مجددا با فشار فروش روز‌های منفی را سپری کند. استارت رشد بازار از روز گذشته خورد و بانکی‌ها به واسطه افزایش نرخ تسعیر ارز، تحرکات مثبتی از خود نشان دادند.

به این ترتیب به نظر می‌رسد حتی با فروکش کردن این موج هیجانی طی روز‌های آینده عوامل مهم دیگر بتوانند مسیر بازگشت بازار سهام به مسیر صعودی را باز کرده و توجه سرمایه‌گذاران به مولفه‌های ارزنده شرکت‌های سهامی را به خود جلب کنند. بازار‌های مالی در هفته‌های اخیر به‌شدت متاثر از ریسک‌های سیاسی با فرازوفرود مواجه بودند و هر اخباری در این بخش مخابره شده است به‌سرعت روند بازار‌ها را تحت‌تاثیر قرار داده است.

به عنوان مثال بعد از تنش‌های سیزده فروردین‌ماه بورس ریخت، اما دلار و طلا روند صعودی به خود گرفتند؛ وضعیتی که باعث شد عوامل بیرونی عملا تحلیل‌پذیری بورس را به سخره بگیرند. در همین رابطه نیز کارشناسان بازار سرمایه بار‌ها هشدار داده‌اند و تحلیل‌گریزی بورس را به طور مشخص به همین موضوع مرتبط می‌دانند. در روز‌های گذشته اغلب کارشناسان نسبت به بازگشت بورس به مدار صعودی با اتکا به نقاط امیدوار‌کننده معتقد بودند که بورس به‌مرور از وضعیت قرمز خارج خواهد شد. اما در این میان نباید از احتیاط سرمایه‌گذاران نسبت به خرید سهام به‌سادگی عبور کرد. در واقع افزایش روزافزون ریسک‌های سیستماتیک قیمت سهام را تحت‌الشعاع قرار داده و خریداران را مردد و محتاط‌تر کرده است. اثرات این وضعیت را به‌طور مشخص می‌توان در میزان خروج پول از بازار به‌نظاره نشست. در ۱۰ روز معاملاتی ۱۴۰۳ مبلغی به میزان ۲۰۱۱ میلیارد تومان پول سهامداران خرد و حقیقی از بازار خارج شده است که از وضعیت نامطلوب بازار مذکور خبر می‌دهد.

تا ۱۴۰۵ با عشقی

بازار سهام روز‌های پر‌خبری را طی می‌کند. روز گذشته شورای عالی بورس به ریاست احسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی، تشکیل جلسه داد و در‌حالی‌که به نظر می‌رسد سازمان بورس با مجید عشقی خداحافظی می‌کند، اما این اتفاق رخ نداد و حکم ریاست سازمان بورس برای دوره ۳۰ماهه دوم مجید عشقی تمدید شد.

یکی از موضوعاتی که انتقادات فراوانی را از ۲۱ مهرماه ۱۴۰۱ متوجه عشقی کرده است، واکنش منفعلانه این مقام مسوول نسبت به بخشنامه‌های ضد‌بورسی است که شرایطی را به وجود آورد تا فعالان بورسی بار‌ها از مسیر صعودی بازبمانند.

روزی که مجید عشقی رسما رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار شد، شاخص سهام در ارتفاع یک‌میلیون و ۳۹۷‌هزار واحد قرار داشت. اکنون و با گذشت ۳۰ ماه پرحاشیه، در این بازار شاخص کل بورس در ارتفاع ۲میلیون و ۲۵۴هزار واحد قرار دارد.