آخرین وضعیت ماهواره «پارس۱»

دکتر حسن سالاریه با اشاره به آخرین وضعیت عملکردی ماهواره پارس_۱ گفت: کلیه بخش‌های زیر سیستم‌های ارتباطی مخابراتی این ماهواره در باندهای S و U/V که وظیفه ارتباطات داده و فرمان زمینی را بر عهده دارند، راه‌اندازی شده و مشغول به کار هستند و در شبانه روز امکان ارتباط مناسب در حدود ۲۰ دقیقه برقرار است.

به گزارش ایسنا، وی تاکید کرد: کلیه بخش‌های زیر سیستم ارتباط باند X که وظیفه دریافت تصویر را بر عهده دارد، راه‌اندازی شده و بدون مشکل قابلیت کار دارد. همچنین کلیه بخش‌های زیر سیستم‌های سازه و کنترل دما که وظیفه اندازه گیری و کنترل و حفظ و توزیع شرایط دمایی مطلوب در ماهواره را بر عهده دارد، راه اندازی شده و مشغول کار است.

سالاریه ادامه داد: کلیه بخش‌های زیر سیستم تامین و توزیع توان از پانل‌های خورشیدی، باتری‌ها، شارژ، مبدل‌های ولتاژ و ... راه‌اندازی شده و مشغول به کار هستند و علاوه بر اینها بخش‌های عمده‌ای از زیر سیستم تعیین وضعیت ماهواره شامل سنسورهای مختلف، بوردهای پردازشی و الگوریتم‌های مربوط به راه‌اندازی، تست و عملکرد آنها صحه‌گذاری شده است.

رئیس سازمان فصایی ایران خاطر نشان کرد: بخش‌های عمده‌ای از زیر سیستم تعیین موقعیت و کنترل موقعیت با موفقیت تست شده و مشغول به کار هستند. در زمینه زیرسیستم حفظ موقعیت یعنی پیشرانش تقریبا همه بخش‌ها تست اولیه شده‌اند و در آینده نزدیک عملیات هم توسط آنها به انجام می‌رسد.

سالاریه با تاکید بر اینکه بخش‌های عمده‌ای از زیر سیستم کنترل وضعیت شامل زیر سیستم پایدارسازی ماهواره و نشانه روی ماهواره مورد تست قرار گرفته‌اند، افزود: بخش پایدارسازی نیز هم به لحاظ سخت افزاری و هم به لحاظ نرم افزاری به خوبی کار می‌کند. در بخش کنترل نشانه روی کلیه بخش‌های سخت افزاری با موفقیت بارها تست شده‌اند و خوشبختانه عملکرد خوبی داشته‌اند.

وی اضافه کرد: در بخش‌های نرم‌افزاری هم تست‌های متعددی انجام گرفته و با به‌روز رسانی‌های صورت گرفته روز به روز کیفیت عملکرد نرم‌افزار کنترل وضعیت بهبود پیدا می‌کند. البته در این بخش برخی اشکالات طراحی هم دیده شده است که روی رفع آن در حال کار و تست هستیم.

رئیس سازمان فضایی ایران خاطر نشان کرد: از سه محموله سنجشی ماهواره دو محموله تا کنون تحت تست‌های متعددی قرار گرفته‌اند، اما هنوز تست روی محموله تصویربرداری در باند مرئی را شروع نکرده‌ایم که به‌زودی شروع می‌شود.

به گفته این مقام مسؤول، عملکرد زیر سیستم‌های پردازشی و مدیریت داده نیز تا کنون مطلوب ارزیابی شده است و البته نیاز هست در نمونه‌های بعدی به‌روز رسانی شود، به‌ویژه به لحاظ نرم‌افزاری.

سالاریه ادامه داد: نزدیک سه ماه است که این ماهواره در مدار قرار گرفته و تجربیات بسیار ارزشمندی را در حوزه ماهواره‌های سنجشی در اختیار محققان صنعت فضایی ایران قرار داده است. در برخی زیر سیستم‌ها عملکرد بسیار فوق‌العاده و بدون نقص بوده و در برخی نیاز به اصلاح طراحی در سخت‌افزار داریم که در نمونه‌های بعدی این ماهواره در حال پیاده‌سازی و اعمال است.

وی یادآور شد: در برخی موارد نیز نیاز به اصلاح نرم‌افزاری داریم که در همین نسخه اول ماهواره که در مدار قرار گرفته، اعمال خواهیم کرد و نتیجه اصلاحات را مورد ارزیابی قرار می‌دهیم تا در نمونه‌های بعدی لحاظ کنیم.

سالاریه با اشاره به سابقه این ماهواره با بیان اینکه ماهواره پارس_ ۱ پرتاب شده در اسفند ۱۴۰۲ اولین سری از ماهواره‌های سنجشی پژوهشگاه فضایی است که برای اولین بار به طور عملیاتی در مدار مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، گفت: این ماهواره قابلیت تصویربرداری در طیف‌های حرارتی و مرئی را دارد و خدمات خوبی را برای تامین تصاویر مورد نیاز کشور در حوزه‌های مختلف مانند کشاورزی، محیط زیست، پایش منابع آبی، شناسایی مراکز آلایندگی، داده‌های مورد نیاز حوزه نقشه و ... پس از تثبیت می‌تواند ارائه دهد.

وی اضافه کرد: البته در نمونه پرتاب شده به عنوان اولین ماهواره از این خانواده، لازم است تا طراحی‌های ماهواره بطور کامل مورد ارزیابی قرار گیرد و پس از رفع اشکالات و انجام به روز رسانی‌های لازم به خدمات خواهد رسید. نمونه بعدی اصلاح شده از این ماهواره نیز در حال ساخت است که پیش‌بینی می‌شود امسال به اتمام برسد. طول عمر کاری-عملیاتی این ماهواره‌ها ۳ سال پیش‌بینی می‌شود، اما عمر مداری بسیار بیشتر است.

روز پنجشنبه ۱۰ اسفند ۱۴۰۲، ماهواره «پارس ۱» توسط پرتابگر سایوز از پایگاه پرتاب وستوچنی روسیه به فضا پرتاب شد و در مدار خورشید آهنگ با ارتفاع ۵۰۰ کیلومتر از سطح زمین تزریق شد. «پارس ۱»، ماهواره‌ای تحقیقاتی است که مراحل طراحی، ساخت، تجمیع و آزمون آن در پژوهشگاه فضایی ایران انجام شده است.

این ماهواره ۱۳۴ کیلوگرمی، از سری ماهواره‌های تحقیقاتی - سنجشی پژوهشگاه فضایی ایران است و به منظور تصویربرداری کاربردی، توسعه بازار داده‌های سنجشی داخلی و توسعه و آزمون فناوری‌های مورد نیاز ماهواره‌های سنجشی عملیاتی بومی طراحی و تولید شده است.

این ماهواره دارای سه دوربین تصویربرداری است و اطلاعات منابع زمینی را در سه محدوده طیفی مرئی، فروسرخ موج کوتاه و فروسرخ گرمایی دریافت می‌کند. دوربین طیف رنگی و فروسرخ موج کوتاه این ماهواره در کمتر از ۱۰۰ روز، ۹۵ درصد اراضی ایران را تصویربرداری می‌کند. همچنین، دوربین با طیف فروسرخ گرمایی با قابلیت تصویربرداری در شب قادر است کل اراضی ایران را در کمتر از ۴۵ روز تصویربرداری کند.

از دیگر مأموریت‌های این ماهواره می‌توان به آزمون مکانیزم پنل‌های خورشیدی بازشونده، آزمون اصلاح مدار با پیشرانش گاز سرد، آزمون عملکرد تعیین موقعیت ماهواره مستقل از GPS مبتنی بر روش موقعیت‌یابی بومی، آزمون عملکرد مجموعه تولید، تبدیل و توزیع توان در مدار با صفحات خورشیدی بازشونده و بردهای بومی، آزمون ارسال داده تصاویر با نرخ بالا در باند فرکانسی X، سنجش میزان تشعشعات فضایی در مدار با استفاده از محموله اندازه‌گیری میزان تشعشعات فضایی (دزیمتری) اشاره کرد.

فناوری‌های مورد استفاده در ماهواره پارس۱ شامل لینک ارتباط مخابراتی در باند فرکانسی V/UHF، لینک ارتباط مخابراتی طیف گسترده در باند فرکانسی S، لینک ارتباط مخابراتی در باند فرکانسی X، سنسور تعیین موقعیت GPS، سنسور تعیین موقعیت ODS، سنسور خورشید، سنسور ستاره، سنسور مغناطیس سنج، سنسور ژایروسکوپ، سنسورهای سنجش میزان تشعشعات فضا، لوله حرارتی، تجهیزات سخت‌افزاری و ساختارهای نرم‌افزاری مدیریت حالت‌های مختلف افزونگی و پنل‌های خورشیدی است. این فناوری‌ها مبنای فناوری‌های مورد نیاز ماهواره‌های عملیاتی آینده کشور خواهد بود.