تب و تاب مساله ایران فروکش کرد؟

پیشرفت کندتر از حد انتظار برنامه های موشکی ایران، از سرگیری تبدیل بخشی از ذخایر اورانیوم غنی شده به سوخت هسته ای و تعدیل آشکار جنگ سایبری و دیگری اقدامات محرمانه علهی ایران، حاکی از آن است که این روند رو به عقب می تواند فضای بیشتری برای دیپلماسی ایجاد کند.

روزنامه کریستین ساینس مانیتور در گزارشی می نویسد، شاید در ظاهر همه چیز طبق روال گذشته باشد: برای مثال هیات فنی آژانس بین المللی انرژی اتمی بار دیگر شانس خود را برای دسترسی به سایت پارچین در بوته آزمون قرار داد که مانند گذشته بی نتیجه بود و از سوی دیگر مذاکراتی برا 26 فوریه در قزاقستان برنامه ریزی شده که از همین حالا عده معدودی از کارشناسان به نتیجه آن امیدوارند. همچنین بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل همچنان تاکید می کند باید تحریم ها را علیه ایران افزایش داد و در عین حال از رسم همیشگی اشاره به گزینه نظامی نیز پیروی می کند.

این جدال ها و تنش های لفظی بخشی از فضای ژئوپولتیکی دائمی بین ایران با آمریکا و اسرائیل اسرائیل بر سر برنامه های هسته ای جمهوری اسلامی است که در دو سال گذشته تغییری در آن ایجاد نشده است. اما در حال حاضر به نظر می رسد که این جار و جنجال ها بیشتر پیروی از عادت همیشگی باشد تا حرکت واقعی به سوی درگیری.

کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده
ایران تایید کرده که بخشی از ذخایر اورانیوم غنی شده خود را به سوخت مورد نیاز برای راکتورهای هسته ای تبدیل کرده که اقدامی در جهت کاهش دخایر اورانیوم به شمار می رود. البته هنوز حجم اورانیومی که به سوخت تبدیل شده مشخص نیست اما هر چه باشد در کاهش ذخایر اورانیوم در آستانه از سرگیری مذاکرات هسته ای نقش داشته است. اسرائیل می گوید خط قرمزش تولید 240 کیلوگرم اورانیوم غنی شده است که در صورت غنی سازی بیشتر می توان از آن در تولید سلاح استفاده کرد. در مقابل برخی مقامات آمریکایی و اروپایی با این خط قرمز مخالفت کرده و می گویند خط قرمز واقعی برای ایران تویلد 375 کیلوگرم اورانیوم غنی شده است.

این در حالی است که نخستین اقدام تهران در جهت تبدیل اورانیوم غنی شده به سوخت در تابستان جاری، توانست در تغییر موضع گیری های اسرائیل نقش بسزایی داشته باشد و در آن زمان ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل اعلام کرد با این اقدام تهران، خط قرمز مورد ادعا برای برنامه های هسته ای ایران 8 تا 10 ماه به تعویق افتاده است. اکنون بار دیگر روند تبدیل اورانیوم غنی شده به سوخت از سرگرفته شده و در گزارش آتی آژانس بین المللی انرژی اتمی به جزئیات آن اشاره خواهد شد. به این ترتیب خبر نصب سانتریفوژهای بیشتر در سایت غنی سازی نطنز مانند گذشته سر و صدای زیادی به راه نیانداخت ، چرا که این خبر تحت تاثیر تبدیل ذخایر اورانیوم غنی شده به سوخت هسته ای قرار گرفت.

یک کارشناس هسته ای در انگلیس  با اشاره به اقدامات اخیر تهران می گوید: تصور من بر این است که ایرانیان به واقع می دانند چه کاری انجام می دهند، اگر اقدام اخیر معنایی داشته باشد، می توان آن را به سوپاپ اطمینان تعبیر کرد و احتمالا در آینده نیز شاهد اقداماتی از این دست از سوی ایران خواهیم بود. وی این نکته را خاطرنشان می کند که در صورتی که تهران همچنان ذخایر اورانیوم غنی شده خود را زیر 240 کیلوگرم نگاهدارد، نشانه خوبی خواهد بود و دیپلمات ها نیز آن را درک می کنند.

تعدیل جنگ های پنهانی
فعالیت های پنهانی علیه ایران در سال های اخیر با سوء قصد به جان دانشمندان هسته ای و ارسال ویروس های رایانه ای مانند استاکس نت همراه بود. اما در ماه های اخیر این فعالیت ها تعدیل شده است.

کندتر شدن پیشرفت های موشکی
این در حالی است که در ضمن اقداماتی که اخیرا از سوی تهران انجام شده، برنامه های موشک های دوربرد ایران که قابلیت حمل کلاهک هسته ای دارند نیز در ماه های اخیر پیشرفت کند تری داشته است. گزارش انجمن کنترل تسلیحاتی آمریکا حاکی از آن است که پروژه موشک های دوربرد ایران در مقایسه با گذشته سرعت کمتری دارد. در این زمینه به انفجاری در پایگاه موشکی ایران اشاره می شود که در نوامبر 2011، اتفاق افتاد و در این بین حسن مقدم، یکی از فرماندهان سپاه به شهادت رسید. در گزارش این انجمن آمده، در سال 2012، برنامه های موشکی ایران با پیشرفت جدی مواجه نبوده است.