فرارو- بر اساس برنامه پنجم توسعه قرار است كه سالانه سه درصد از وابستگي بودجه به نفت كاهش يابد. در بودجه 92 ظاهرا اين كاهش به ميزان 6.1 درصد صورت گرفته است اما با اين حال نمايندگان از افزايش وابستگي بودجه 92 به درآمدهاي نفتي سخن مي گويند.
به گفته كارشناسان حذف وابستگي بودجه به نفت با در نظر گرفتن كاهش سه درصدي به 10 تا 15 سال زمان نياز دارد اما با توجه به كاهش 50 درصدي درآمدهاي نفتي در سال جاري لازم است كه اين روند سرعت بيشتري به خود بگيرد.
وابستگي بودجه سال 90 به درآمدهاي نفتي 60 درصد بوده كه اين وابستگي در سال 91 به 53 درصد رسيده است. براساس ارقام منتشر شده از بودجه سال 92 اين ميزان 6.1 درصد كاهش يافته و اينك وابستگي بودجه به نفت در حدود 40 درصد اعلام مي شود.
جعفر قادري، عضو كميسيون برنامه و بودجه در گفتگو با فرارو در پاسخ به اين سوال كه آيا وابستگي بودجه به نفت كاهش يافته است يا خير گفت: «سال گذشته درآمد هاي نفتي در بودجه در حدود 60 هزار ميليارد تومان پيش بيني شده بود كه در بودجه سال 92 اين پيش بيني به 65 هزار ميليارد تومان افزايش يافته است.»
قادري افزود: « اگرچه اين مقدار با توجه به افزايش 22 درصدي سقف بودجه نسبت به سال گذشته كاهش يافته است اما به دليل افزايش نرخ ارز از 1226 تومان به بيش از 2000 تومان در بودجه، قدر مطلق استفاده از منابع نفتي افزايش يافته است.»
وي در پاسخ به اين سوال كه با توجه به كاهش 50 درصدي درآمد هاي نفتي وابستگي 40 تا 44 درصدي بودجه 92 به نفت را چگونه ارزيابي مي كنيد گفت: «آنچه مسلم است در بودجه 92 ميزان وابستگي به درآمدهاي نفتي افزايش داشته است و اين در حالي است كه تا پايان برنامه ميزان وابستگي هزينه هاي جاري به نفت بايد به صفر برسد كه بر اساس اين روال تحقق اين هدف بعيد به نظر مي رسد.»
عضو كميسيون برنامه مجلس در خصوص تبعات افزايش وايستگي به درآمد نفتي در بودجه 92 خاطر نشان كرد: «ما امسال شاهد تاثير وابستگي به درآمدهاي نفتي پس از مشكلاتي كه تحريم هاي خارجي براي فروش نفت كشور به وجود آورد بوديم. اين وابستگي مي تواند عملا كل برنامه ريزي ها را دچار اختلال كند و بخش هاي عمراني و حتي هزينه هاي جاري را تحت تاثير قرار دهد.»
وي ادامه داد: «در حالي كه بودجه كل سال 91 رقمي بالغ بر 144 هزار ميليارد تومان بود اما به لحاظ عملكرد چيزي در حدود 90 هزار ميليارد تومان تحقق يافته باشد. اين معضل به دليلي وابستگي بيش از حد بودجه به درآمد هاي نفتي است. در صورت ادامه اين روند كشور در مقابل تهديد ها آسيب پذيرتر شود. علاوه بر اين نفت يك سرمايه متعلق به همه نسل ها است و اجازه نداريم كه سرمايه همه نسل ها را به راحتي در بودجه جاري هزينه كنيم.»
قادري در پاسخ به اين سوال كه آياي اين وابستگي به درآمد هاي نفتي آيا احتمال كسري بودجه در دولت را افزايش مي دهد گفت: «دولت هر ساله معمولا سقف بودجه را بالا در نظر مي گيرد و اين بالا بودن سقف باعث مي شود كه نظام برنامه ريزي با مشكل روبرو شود. علاوه بر اين سقف بالاي بودجه دست دولت را در جابجايي رديف هاي بودجه باز مي كند. بر اين اساس دولت عليرغم كسري بودجه به هر نحوي بخش هزينه هاي جاري را تامين مي كند اما كاستي ها را در بخش هاي عمراني اعمال خواهد كرد.»