در مسیر حل مسئله

فرارو- یک کارشناس مسائل بین الملل گفت: «آنچه بنده از رویکرد تیم مذاکره کننده جدید ایران می فهمم این است که اگر 1+5 حق ایران برای غنی سازی اورانیوم را بپذیرد ایران نیز آماده تعامل جهت شفاف سازی و اقناع طرف مقابل مبنی بر اینکه ایران قصد انحراف از مسیر صلح آمیز هسته ای را ندارد می باشد.»

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، به تازگی در سخنانی با اشاره به اینکه طرح پیشنهادی پیشین گروه 1+5 در مذاکرات هسته‌ای، دیگر به تاریخ پیوسته، خواستار ارائه پیشنهاد جدیدی از سوی این گروه شد‌. اکنون وزیر خارجه آمریکا ضمن موضع‌گیری در برابر این سخنان‌ گفته، این ایران است که باید پیشنهاد‌های جدید بدهد.

به نوشته «واشنگتن پست»، جان کری ضمن رد درخواست همتای ایرانی خود، مبنی بر ارائه پیشنهادی جدید در مذاکرات هسته‌ای پیش روی‌ گفته، ایران هنوز به آخرین پیشنهادی که در ماه فوریه از سوی گروه 1+5 داده شده بود، پاسخ نداده است.

در این میان روزنامه‌ی الحیات به نقل از منابع دیپلماتیک نوشت که 1+5 به دنبال بسته‌ای پیشنهادی است تا آن را در دور بعدی مذاکرات در ژنو مطرح کند.

این روزنامه‌ی چاپ لندن ادامه داد که این بسته شامل موافقت ایران با توقف غنی‌سازی 20 درصد، بستن تاسیسات هسته‌ ای فردو و تحویل ذخایر اورانیوم آن به یک کشور بزرگ هسته ای، در مقابل تجهیز آن به میله‌های سوخت غنی‌شده 20 درصدی به منظور راه‌اندازی رآکتور تحقیقات پزشکی تهران و امضای پروتکل الحاقی مربوط به معاهده منع تکثیر سلاح هسته‌یی از سوی تهران است.

به نوشته الحیات در مقابل 1+5 متعهد می‌شود که حق ایران را در غنی‌سازی که بیش از پنج درصد نباشد، آن هم تحت نظارت بین‌المللی، به رسمیت بشناسد و در جهت لغو تحریم‌های اقتصادی بر اساس طرح گام به گام عمل کند تا به مرحله بازگرداندن پرونده هسته‌ای ایران از شورای امنیت به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برسد.

جاوید قربان اوغلی مدیرکل افریقای وزارت خارجه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «به نظر من قبل از هرگونه اظهارنظر درباره مذاکرات ژنو باید منتظر انجام مذاکرات بود.»

وی ادامه داد: «من فکر می کنم مذاکرات پیش رو جهت گیری جدید طرفین را در مذاکرات آینده نشان خواهد داد.»

این دیپلمات باسابقه کشور اظهار کرد: «خوشبختانه دولت جدید بر خلاف گذشته خیلی راحت با مردم صحبت می کند و پنهان کاری های گذشته را ندارد. غربی ها نیز به دلیل پاسخگویی به افکار عمومی اطلاعات را به راحتی در اختیار افکار عمومی قرار می دهند.»

وی ادامه داد: «آنچه آقای روحانی اعلام کردند حاکی از آن است که ایران طرح جدیدی را به 1+5 ارائه خواهد کرد.»

وی افزود: «به نظر من در چنین فضایی باید به رسانه هایی که بر اساس گمانه های مختلف اخباری را منتشر می کنند وقعی ننهاد؛ چراکه طرفین در نیویورک بر روی توافقی برد – برد تفاهم کردند.»

قربان اوغلی گفت: «بالاخره ده سال از این زخم می گذرد و این زخم کهنه شده است و مداوای زخم کهنه نیازمند صبر و تامل و در عین حال درایت و تدبیر است. لذا اگر انتظار داشته باشیم این موضوع در یک یا دو مذاکره حل و فصل شود انتظار بیهوده ای است.»

وی ادامه داد: «نکته دیگر اینکه بالاخره برخی همچون رژیم صهیونیستی مایل نیستند این موضوع حل و فصل شود. همچنین برخی کشورهای منطقه نیز مایل نیستند ایران و غرب در این مسئله به تفاهم برسند و لذا لابی های پشت پرده و رایزنی های دیپلماتیک برای سنگ اندازی در این موضوع فعال شدند.»

وی افزود: «بنابراین نباید اجازه داد رسانه ها خط و مشی مذاکرات را ترسیم کنند و طرفین فقط و فقط به دلیل جذب افکار عمومی داخلی، در بیان صحبت های تند روی دست هم بلند شوند.»

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: «باید اجازه داد عقل و منطق حاکم شود تا دولت با اختیارت تامی که دارد عمل کند و طرف مقابل نیز قانع شود ایران در پی خروج از مسیر ان پی تی نیست تا در مسیر حل مسئله (و نه حل خود مسئله) قرار گرفت.»

قربان اوغلی در پاسخ به این سوال که از نظر ایران چه مسائلی باید در بسته جدید 1+5 لحاظ شود؟، گفت: «آنچه بنده از رویکرد تیم مذاکره کننده جدید ایران می فهمم این است که اگر 1+5 حق ایران برای غنی سازی اورانیوم را بپذیرد ایران نیز آماده تعامل جهت شفاف سازی و اقناع طرف مقابل مبنی بر اینکه ایران قصد انحراف از مسیر صلح آمیز هسته ای را ندارد می باشد.»

سفیر پیشین ایران در افریقای جنوبی درباره اظهارات اخیر طرفین گفت: «اصولا در هر مذاکره ای، طرفین سعی می کنند طوری ورود کنند که بیشترین امتیاز را از طرف مقابل بگیرند که این امر بستگی به توانمندی و پتانسیل های مذاکره کنندگان دارد و اینکه دست آنها تا چه میزان پُر باشد.»

وی ادامه داد: «به نظر من مذاکره کنندگان ایران باید احساس پشت گرمی کنند. یعنی یک اجماع ملی پشت آنها باشد و آنها به نیابت از ملت پای میز مذاکره بروند.»

وی خاطرنشان کرد: «اگر مذاکره کننده در شرایطی پای میز مذاکره برود که پشت وی فضای تهدید و هشدار باشد یقینا طرف مقابل از این مسئله سوءاستفاده خواهد کرد.»

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: «لذا همانطور که رهبری اخیرا دیپلماسی دولت را تایید کردند باید تمام کشور اعم از مردم، نخبگان، احزاب و گروهها از تیم مذاکره کننده حمایت کنند و به آنها نگاهی جناحی نداشته باشند.»

قربان اوغلی درباره مذاکرات پیش رو گفت: «بنده نسبت به مذاکرت ژنو امیدوارم چون معتقدم عقلانیت بر مذاکره کنندگان حاکم است و به دنبال بهره برداری داخلی از این موضوع نیستند.»

وی ادامه داد: «همچنین رویکرد غربی ها با توجه به استقبالی که نشان دادند رویکرد تقریبا تعاملی است. لذا بنده به مذاکرات ژنو امیدوارم اما معتقدم نباید انتظار داشت به سرعت همه چیز حل و فصل شود و مهم این است که در مسیر حل مسئله قرار بگیریم.»

قربان اوغلی در عین حال تصریح کرد: «به نظر من اگر 1+5 بخواهد زیاده خواهی کند آقای روحانی و تیم ایشان تن به زیاده خواهی آنها نخواهند داد و با صداقت به مردم خواهند گفت که آنها انتظاراتی خارج از هنجارهای بین المللی دارند و ما چون به نمایندگی از شما در مذاکرات شرکت کرده بودیم زیر بار این زیاده خواهی نرفتیم و در این شرایط مردم قطعا از دولت حمایت خواهند کرد.»