پاسخ به نامه امیر آقایی درباره سریال «سرزمین کهن»

---

با سلام نامه ای از سوی آقای آقایی بازیگر سریال سرزمین کهن در مورد اعتراضات اخیر منتشر شده است که جوابیه ای توسط اینجانب بر آن نوشته شده است. لطفا در صورت امکان منتشر شود. در صورتی که برخی از الفاظ با سیاست های سایت شما منطبق نیست، می توانید اصلاحات لازم را صورت دهید.
با تشکر


متن نامه آقای آقایی

(نامه امیر اقایی در رابطه با سریال توقیف شده سرزمین کهن)

این تنها می تواند از فواید مخصوص فلات ما باشد که چند هفته است سربازان بی گناه سرزمینمان در اسارت اند و هیچ صدایی از کسی بر نمی آید. ما عادت داریم از سوراخ سوزن رد شویم و از درب دروازه نه !

صدای اعتراض بختیاری های عزیز را شنیدم که در چند روز گذشته؛ از هر ناسزا و پیامک گرفته تا تهدید و ارعاب فروگذار نبودند.

سپاس می گویم مردم سرزمینی را که آنقدر صبور نبودند و نخواستند صبر پیشه کنند تا ببینند نه کمال تبریری؛ نه من؛ و نه هیچ کس دیگری قصد بی احترامی به قومی را نداشته است. این ساده انگاری در رگ و خون ما جاری‌ست. یاد آور می شوم فیلم های کمال تبریزی را که سال هاست توقیف است. یادآور می شوم ممنوع الکاری و جریمه ام را برای بازی نکردن در فیلمی که شما دوستش نداشتید.

برادران عزیز بختیاری؛
غیرتتان را می ستایم و به نوبه ی خود؛ تنها می توانم بگویم قصد ما بی احترامی نبوده است. اساسآ قهرمان سریال سرزمین کهن یک بختیاری ست. اما یک سوال برایم باقی ست: آن‌روزهایی که برای مردم سرزمینم محکوم به ممنوع الکاری بودم؛ از این خیل غیرت و جوانمردی؛ چرا حتی شاخه ی گلی برای تسکین زخمهایم روانه ام نشد؟

با احترام
امیر آقایی
۱۷ فوریه ۲۰۱۴

جوابیه

جناب آقای آقایی

نامه ای از سوی جنابعالی در مورد اعتراضات اخیر بختیاری ها به سریال سرزمین کهن منتشر شده است که نکات زیر در نامه شما قابل تأمل است:

فرموده بودید که در شرایطی که سربازان بی گناه سرزمینمان در اسارت هستند هیچ صدایی از کسی بر نمی آید...

جناب آقای آقایی هیچ کس ازحادثه و فاجعه پیش آمده برای فرزندان سرزمینمان خوشحال نیست، اما شما به زیرکی تمام و با قرار دادن دو مقوله متفاوت (اسارت سربازان و اعتراض بختیاری ها به سریال سرزمین کهن) که هیچ ربطی به هم ندارند، سعی کرده اید که احساسات پاک مردم ایران را بر ضد هم تباران بختیاری بسیج کنید.

نمی دانم منظورتان از «هیچ کس» صدا و اعتراضی نمی کند چیست؟ اگر منظورتان سیاستمداران ما هستند که به نوبه خود مواضعی را اعلام کرده اند و ممکن است کوتاهی کرده باشند، اما به احتمال زیاد اینجا منظورتان از "هیچ کس" مردم و به ویژه هم میهنان بختیاری است.

خدمتتان عارض هستم که همه اقوام مختلف مردم ما، در شبکه های اجتماعی، بر اساس وظیفه و در حد توان خود، مطالبات خود برای آزادسازی هر چه سریعتر هموطنانمان را اعلام کرده اند. اخبار این موج عظیم مطالبات مردمی، در رسانه های خارجی و داخلی منتشر شده است. به خاطر هجم انبوه مطالبات مردمی برای محکوم کرم کردن این اقدام و آزادسازی سربازان میهنمان، گروه تروریستی"جیش الشیطان" در وبلاگ خود جوابیه مبنی بر آگاه بودنش از هجم مطالبات مردمی ملت ایران و رد این مطالبات صادر کرده است(مراجعه شود به وبلاگ این گروهک).

اما اگر هجم انبوه این مطالبات مردمی از سوی اقوام مختلف در شبکه‌های اجتماعی از نظر شما "هیچ" است و انتظار دارید که بختیاری ها همانطور که برای دفاع از هویت خود به خیابان ها ریختند، برای آزادسازی سربازان میهنمان هم به خیابان ها بریزند نمی دانم از نظر شما به خیابان ریختن تاثیر گذار هست یا نه؟

ما با دولت مشخصی مواجه نیستیم که به خیابان ها بریزیم و با سر دادن شعار بر ضد اسارت کنندگان خواستار آزادی هم وطنانمان باشیم، روبروی ما یک گروه تروریستی است که با نام قرآن، سر از بدن انسان های بیگناه جدا می کند و جایگاه و منافع حقوقی ندارد تا از تجمعات و تظاهرات های مردمی بهراسد و از شروط خود کوتاه بیاید.

در صورتی که از نظر شما این موج عظیم مطالبات مردمی "هیچ" است ، لطفا بفرمایید چه راه حلی برای تلاش بیشتر و تاثیر گذاری در دیدگاه این گروه تروریستی دارید؟

در مورد اعتراض بختیاری ها سخن گفته اید و واژگانی همچون «ارعاب» ، « ناسزا» و «تهدید» را برای اعتراضات قانونی هم میهنان بختیاری مان به کار برده اید. شما بازیگر توانمند و محبوبی هستید که اتفاقا در این سریال هنرمندانه نقش خود را ایفا کرده اید و هیچ کس ایرادی بر شما نگرفت بلکه اعتراضات، به ساختار کلی این سریال در تخریب بزرگان یک قومیت ایرانی است. اما برای شما به عنوان یک هنرمند مردمی بسیار ناپسند است که از این الفاظ زشت برای یک اعتراض دمکراتیک و مدنی که حق انسانی هر شهروندی است، استفاده کنید.

نمی دانم از نظر شما که قطعا داعیه دار روشنفکری هستید یک اعتراض دمکراتیک، مدنی و قانون مند دارای چه ویژگی هایی است؟ در اعتراضات صورت گرفته توسط بختیاری ها در ماجرای اخیر، به جز موارد بسیار انگشت شماری که قصد سوء استفاده از جریان ایجاد شده را داشتند، هیچ شعاری ضد اتحاد ملی سر داده نشد، هیچ خسارتی به مراکز دولتی وارد نیامد و هیچ قانون شکنی صورت نگرفت و همه معترضان با هوشیاری هرگونه شعار تفرقه افکن و توهین به اقوام دیگر را محکوم کردند و اغلب شعارها با قرار دادن نام بختیاری در کنار نام ایران و ملت ایران برای اتحاد و یکپارچگی بود.

در شبکه های اجتماعی به محض اینکه افراد انگشت شمار سودجویی با توهین و ناسزا سعی در سوء استفاده از این جریان را داشتند، اغلب کاربران هوشیار بختیاری با محکوم کردن این افراد، هم تباران خود را به رعایت قانونمندی و جلوگیری از سواستفاده های احتمالی دعوت می کردند.

اتفاقا همین تجمعات قانونی، دمکراتیک و مدنی باعث شد که بسیاری از نخبگان و مسئولین محلی استان های مربوطه (نمایندگان مجلس، نمایندگان شوراها، فرمانداری ها و ائمه جماعات) با مردم یک صدا شوند و بدون هیچ گونه درگیری، مطالبات مدنی مردم دنبال شود به طوری که مسئولین کشوری و صدا و سیما تاکید کردند که به جز قانون شکنی هایی که از سوی افراد انگشت شمار سودجو و خاصی بوده است، تمامی تجمعات صورت گرفته با رعایت قانون برگزار شده است.

فرموده اید مردمی که نخواستند صبر کنند و ببینند نه شما و نه کمال تبریزی و نه هیچ کس دیگر قصد توهین نداشته اند و اساسا قهرمان سریال یک بختیاری است.حرف شما کاملا درست است ما به صداقت شما و سایر دست اندرکاران اعتماد می کنیم که قصد توهینی نبود است اما واقعیت این است که گاهی میان قصد انسان با کاری که صورت می گیرد و نتیجه ای که محقق می شود تفاوت بسیاری است.

شاید این تفاوت ناشی از سیاست هایی است که یک فعالیت و یا سریال را هدایت می کند. قهرمان واقعی سریال بختیاری است و البته مهم هم نیست که این قهرمان بختیاری باشد یا از سایر اقوام قهرمان پرور ایران زمین.

لازم به صبر نیست بارها تکرار کرده ایم و ظاهرا گوش شنوایی نیست که اعتراض هم میهنان بختیاریمان به دو موضوع است:

اول تخریب چهره بختیاری ها با استفاده از به کار بردن صفت های نامناسب برای اسم « بختیاری ها» است. "بختیاری" در این فیلم هرچند از نظر سازندگان آن فقط یک نام خانوادگی باشد، اما قطعا هر کسی که کوچکترین اطلاعاتی در مورد تحلیل فیلم نامه، نمایشنامه، رمان و داستان داشته باشد می داند که انتخاب اسم ها و صفت های اعلام و تکرار آنها، اهداف خاصی را دنبال می کند و می تواند به صورت خواسته یا ناخواسته به اذهان مخاطبان بارهای معنایی مثبت و منفی ای القاء کند. فرقی هم ندارد که به جای بختیاری ها اسم اصفهانی ها، یزدی ها، کردها، مشهدی ها، ترک ها ، بلوچ ها و یا هر کدام از اقوام دیگر ایرانی را بگذاریم، در هر صورت این اسم ها در کنار آن صفت های منفی، بک بار معنایی بسیار منفی را از طریق عمومیت یافتن دلالت از خاص به عام، ذهن مخاطب القاء می کنند.

موضوع دوم که در این سریال مورد اعتراض است تخریب چهره سردار اسعد بختیاری، به عنوان یکی از سرداران، پیشگامان و روشنفکران مشروطه است. تحریف چهره این شخصیت که در نزد خانواده های بختیاری نماد مقاومت، مبارزه با استبداد، وطن دوستی، روشنفکری و آزادمردی است به یک چهره مزدور بیگانگان یک تحریف بارز تاریخی است که بر هیچ تاریخ نویس منصفی پوشیده نیست.

فرموده اید که در روزهایی که ممنوع الاشتغال بوده اید از این خیل غیرت و جوانمردی، شاخ گلی برای تسکین دردهای شما روانه نشد... جناب آقای آقایی دردهای هنرمندان سرزمین ما عمیق و ریشه ایست و مردم ما هم به خوبی این دردها را درک می کنند و اتفاقا خیلی از دردهای ما مردم و مخصوصا شما هنرمندان از همان دیدگاه یک جانبه نگر و انحصاری برخی از مسئولان ناشی می شود.

امثال هنرمندانی مثل جنابعالی که در راه هنر برای این مملکت هزینه داده اند، کم نیستند اما انتظار دارید که بختیاری ها تمام مشکلات این مملکت را بر طرف کنند؟ بختیاری ها در کنار سایر اقوام ایرانی در بسیاری از عرصه های ملی مثل تاثیر گذاری در نهضت مشروطه، انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، شرکت در انتخابات و تلاش برای تعیین سرنوشت خویش، مطالبه آزادی، عدالت، برابری، حقوق شهروندی و حفظ هویت قومی و ملی خود شرکت کرده اند.

هنوز تجمعات مدنی و قانونی هم میهنان بختیاریمان در کنار هم میهنان عرب، فارس و سایر شهرندان استان های چهارمحال و بختیاری، خوزستان و اصفهان برای حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی هوا، فراموش نشده است. با تمام این اوصاف نمی دانم این چه سفسطه ای است که حالا برخی ها آمده اند همه مشکلات این مملکت را اولویت بندی و لیست کرده اند و جلوی بختیاری ها گذاشته اند و می گویند شما که برای حفظ هویت خودتان اعتراض کرده اید چرا برای تمام این مشکلات ریز و درشت اعتراض نمی کنید.

با تقدیم احترام
دانش محمدی، دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس