فرارو-ورق به نفع نظام سوریه برگشته است. این را هم بشار اسد رییس جمهوری سوریه میگوید و هم بازیگران منطقهای و بین المللی. پیشرویهای ارتش سوریه در پاکسازی مناطق تحت اشغال تروریستها هم گواهی است بر این مدعا.
به گزارش فرارو، بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، روز یکشنبه در
سخنرانی در دانشگاه دمشق از چرخش امور به نفع دولتش خبر داد و گفت: بحران کشورش وارد
مرحلهای شده است که اوضاع نظامی به سود نظام به پیش میرود.
بر این اساس به گفته رییس جمهوری سوریه، پس از گذشت بیش از سه سال، حکومت این کشور در حال کنترل بر اوضاع داخلی است. با کنار کشیدن ائتلاف غربی – عربی از ادامه بازیگریها در تحولات سوریه و کاهش حمایتهای مالی و لجستیکی از گروههای مسلح و گسترش شکاف میان مخالفان، شرایط را بیش از هر زمان دیگری برای تسلط حکومت سوریه بر بحران اوضاع داخلی این کشور فراهم کرده است.
سوریه برای آنکه نظامش بر اوضاع داخلی به طور نسبی تسلط پیدا کند هزینه بسیاری را پرداخته است. پیامد سه سال جنگ، آتش و خون در سوریه کشتار، آوارگی، ویرانی و نابودی کامل زیر ساختهای این کشور بوده است.
این در حالی است که شاید از ابتدا پاسخ به اعتراضات مخالفانی که به طور مسالمت آمیز خواستار برخی اصلاحات در امور داخلی این کشور بودند میتوانست سرنوشت دیگری برای این کشور رقم زند.
در ۱۵ مارس ۲۰۱۱، شماری از معترضان سوری در شهر جنوبی درعا، با الهام از انقلابهای تونس و مصر در بهار عربی خاورمیانه و شمال آفریقا، به تظاهرات علیه حکومت بشار اسد پرداختند.
این اعتراضات ابتدا وجههای کاملا مصالحه آمیز داشت، اما با شدت یافتن سرکوب اعتراضات، بخشی از معترضان به تلافی برخواستند. تا ماه جولای همان سال، اعتراضات مردمی دیگر کاملا به یک شورش مسلحانه تبدیل شد و سرانجام با دخالت کشورهای منطقهای و فرامنطقهای، این کشور به ورطه یک جنگ داخلی و فرقهای کشانده شد.
به طوری که کشورهای همسایه سوریه هر یک به نحوی درگیر این بحران شدند و بعضی، متناسب با سیاستهای منطقهای خود به تامین پیکارجو، پول، سلاح و پشتیبانیهای فنی برای طرفین جنگ پرداختند.
آمار حضور خارجیها در سوریه
با این حال این تنها کشورهای همسایه نبودند که به طور مستقیم وارد میان نبرد در سوریه شدند. چندی پیش یک مرکز آمریکایی در گزارشی از سرازیر شدن حدود ۲۵۰ هزار تروریست خارجی از جمله دهها نظامی ترک به سوریه برای جنگ با ارتش این کشور پرده برداشت.
پایگاه اینترنتی روزنامه المنار نوشت: نتایج تحقیق یک مرکز آمریکایی در منطقه کلمبیا نشان میدهد از آغاز رویدادهای سوریه تا سی و یکم دسامبر سال ۲۰۱۳، ۲۴۸ هزار جنگجوی خارجی در نبرد در سوریه شرکت کردهاند که از این رقم ۵۸ هزار جنگجو کشته شدهاند و ۸۲ هزار جنگجو نیز سوریه را ترک کردهاند و ۱۲ هزار جنگجو نیز مفقود شدهاند و ۹۶ هزار جنگجوی خارجی نیز همچنان در کنار جبهه النصره، گروه موسوم به دولت اسلامی عراق و شام (داعش) و دیگر گروههای مسلح در سوریه میجنگند.
این تحقیق نشان میدهد بزرگترین تجمع جنگجویان خارجی در تاریخ در سوریه اتفاق افتاده است و از ۸۷ ملیت جهان برای جنگ به این کشور سرازیر شدهاند.
در این گزارش آمریکایی آمده است بیشترین رقم جنگجویان خارجی که در یک زمان در سوریه حضور داشتهاند اکتبر سال ۲۰۱۳ میلادی بوده است که ۱۴۳ هزار جنگجو همزمان در سوریه حضور داشتهاند اما پس از این تاریخ این رقم به سرعت در حال کاهش بوده است.
در تحقیق این مرکز آمریکایی آمده است تعداد جنگجویان خارجی از اروپا و آمریکا که در سوریه حضور داشتند ۱۲۷۶۰ نفر بوده است که ۲۰۸۳ نفر آنها بازگشتهاند و از ۵۷۴ نفر آنها سلب تابعیت شده است.
این مرکز آمریکایی تصریح کرده است عربستان از نظر تعداد جنگجو در سوریه رتبه اول را با ۱۹۷۰۰ نفر داراست که حدود ۴۰۰۰ هزار نفر آنان کشته شدند.
بر اساس این تحقیق، تونس از نظر زنان شرکت کننده در جهاد در سوریه رتبه اول را با ۹۶ دختر و زن داراست که ۱۸ دختر و زن تونسی کشته شدند و نقش آنها نیز فقط برآورده کردن نیازهای جنسی جنگجویان خارجی بوده است. پس از تونس نیز عربستان از نظر تعداد زنان شرکت کننده در سوریه در رتبه دوم قرار دارد.
این تحقیق میافزاید کشورهای عرب خلیج فارس به استثنای سلطان نشین عمان ۳۴ میلیارد دلار از افراد مسلح در سوریه حمایت کردهاند که قطر ۱۳ میلیارد دلار و عربستان ۱۱ میلیارد دلار و بقیه را سایر کشورهای عرب خلیج فارس پرداخت کردهاند.
همچنین بر اساس این تحقیق جنگجویان چچنی بیشترین آموزش و جنگجویان سعودی کمترین آموزش را دیدهاند و کمترین مهارت را نیز دارند و بیشترین فرار نیز به نام جنگجویان لبنانی ثبت شده است.
آمار کشتهها در سوریه
بر اساس این دخالت خارجیها در سوریه، بنابر گزارش منتشر شده از سوی دیدهبان حقوق بشر سوریه، که اواخر اسفند ماه سال گذشته منتشر شد، از آغاز درگیریها در این کشور بیش از ۱۴۰ هزار تن کشته و بیش از ۵۰۰ هزار تن دیگر زخمی شدهاند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه که مقر آن در لندن واقع شده و نمایندگانی در سوریه دارد، در این گزارش تصریح کرد که «از ۱۴۰ هزار سوری کشته شده در درگیریهای این کشور ۵۵ هزار تن غیر نظامی هستند که نزدیک به ۱۰ هزار تن از این کشتهها کودک و بیش از پنجهزار تن دیگر زن هستند.»
همچنین به گزارش دیدهبان حقوق بشر ۱۷ هزار نفر نیز در سه سال درگیری در سوریه مفقود شدهاند و دهها هزار تن در زندانها سرنوشت نامعلومی دارند.
بر اساس این گزارش تعداد آوارگان سوری که نام آنها در اردوگاههای پناهندگان سوریه در خارج از این کشور ثبت شده به ۵۵۰ هزار تن رسیده و شمار کسانی که در داخل سوریه آواره شدهاند نیز از مرز ۶. ۵ میلیون تن عبور کرده است.
آمار تخریبها در سوریه
بر اساس گزارش سازمان نظارت بر حقوق بشر در سوریه در ۳ سال گذشته و در جریان جنگ داخلی این کشور، بیش از ۲ میلیون و ۹۴۵ هزار خانه تخریب و یا صدمه دیدهاند.
از این میزان بیش از ۵۸۹ هزار بنا به طور کامل ویران شده است که این رقم ۲۰ درصد ساختمانهای موجود در سوریه را شامل میشود و بازسازی این ویرانهها نیاز به ۱۶۵ میلیارد دلار سرمایه گذاری دارد.
این بناها در شهرهای مختلف از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب سوریه که صحنه درگیری بین نیروهای هوادار دولت و گروههای مسلح شورشی بوده است، ویران شده و یا صدمات جدی دیدهاند.
این گزارش میافزاید: ساختمانهای ویران شده یا صدمه دیده شامل ۳ هزار و ۸۷۲ مدرسه، ۴۵۱ مسجد، ۱۹۴ بیمارستان و ۳۸ کلیسا است و باقی آنها ساختمانهای دولتی و اداری و خانههای مردم است.
سازمان ملل نیز در گزارشی تاکید کرد که بحران سوریه موجب از بین رفتن ۶۰ درصد از بیمارستانهای این کشور شده است. همچنین نیمی از پزشکان سوری از این کشور گریختهاند.
گزارش بنیاد «کودکان را نجات دهید» حاکیست از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه، ۲۰۰ هزار شهروند سوری به دلیل نبود دسترسی به پزشک و دارو، جان خود را به بیماریهای مزمن باختهاند.
فلج اطفال، که از سال ۱۹۹۹ به این سو در سوریه ریشه کن شده بود دوباره به این کشور بازگشته است و تاکنون دست کم ۱۷ کودک سوری به این بیماری مبتلا شدهاند.
اقتصاد نابود شده سوریه
کاهش ۳۵ درصدی تولید ناخالص ملی، سقوط ۸۰ درصدی ارزش پول ملی سوریه و کاهش ۹۶ درصدی صادرات نفت این کشور هم از جمله پیامدهای جنگ سه ساله سوریه بوده است.
سوریه زمانی یکی از کمترین نرخهای بیکاری را در منطقه داشت. نرخ بیکاری در این کشور تا پیش از جنگ، کمتر از ۱۰ درصد بود. بر اساس جدیدترین ارزیابی اکنون فقط کمتر از نیمی از مردم سوریه شاغل به کارند.
تحریمهای بین المللی، بخش صادرات این کشور، به ویژه در بخش نفت را به شدت زمین گیر کرده است: سوریه زمانی ۴۰۰ هزار بشکه در روز نفت تولید میکرد. اما آن میزان اکنون به نصف تقلیل یافته است.
گردشگری که زمانی ۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میداد، در حال حاضر دیگر وجود خارجی ندارد.
بر این اساس، سوریه برای آنکه نظامش تسلط نسبی بر اوضاع سوریه پیدا کند چنین هزینه گزافی را پرداخته است. این در حالی است که تا تسلط و پاکسازی کامل سوریه، حکومت بشار اسد راه درازی پیش رو دارد. چرا که هنوز اجماع بین المللی در مورد سرنوشت سوریه حاصل نشده است.
با خارج شدن کنترل امور از دست حکومت بشار اسد از سه سال پیش تاکنون، امکان تصمیم گیری در مورد آینده سیاسی این کشور هم عملا از این نظام سلب شده است.
بر این اساس تا زمانی که اجماع بین المللی در مورد آینده حاصل نشود نمیتوان آیندهای را برای کشور متصور بود. چنین اجماعی هم حاصل نمیشود مگر آنکه نظر همه بازیگران منطقهای و بین المللی تحولات سوریه از جمله جمهوری اسلامی ایران جلب شود غیر از این همان میشود که در ژنو۲ شاهد بودیم. پس از این اجماع هم غصه تازه برای سوریه آغاز می شود. قصه پر غصه، صلح، ثبات و آبادی.