اینبار خورشید جوایز سینمایی از پشت آسمان ابری ونیز طلوع کرد. رخشان
بنیاعتماد در یکی از شبهای ماه سپتامبر از سکو بالا رفت و جایزهای مهم
را ازآن سینمای ایران کرد. او بعد از دریافت جایزه بهترین فیلمنامه
هفتادویکمین جشنواره بینالمللی ونیز برای فیلم «قصهها»، به تهران بازگشت
تا در فرصتی کوتاه در جشنی ساده، شادی خود را با همکار فیلمنامهنویسش،
فرید مصطفوی، تقسیم کند. پس از آن، بلافاصله برای نمایش فیلم «قصهها» در
جشنواره تورنتو راهی کانادا شد.
اما داستان نمایش فیلم «قصهها» هم مثل
داستان خود فیلم، روایت سرراستی نداشت. «قصهها» روایت هفتقصه است که از
زبان شخصیتهای متفاوت فیلمهای مختلف بنیاعتماد به تصویر کشیده میشود؛
شخصیتهایی که بازیگران شناختهشده سینمای ایران همچون گلاب آدینه، صابر
ابر، فرهاد اصلانی، بابک حمیدیان، نگار جواهریان، ریما رامینفر، حبیب
رضایی، عاطفه رضوی، مهراوه شریفینیا، محمدرضا فروتن، شاهرخ فروتنیان،
باران کوثری، پیمان معادی، فاطمه معتمدآریا، حسن معجونی، مهدی هاشمی و...
به آنها جان دادند.
«قصهها» در سال1390 ساخته شد. اما مدیریت سینمایی وقت
با آن سر ناسازگاری گذاشت. فیلم به محاق رفت. اما بنیاعتماد برای نمایش
فیلم فقط صبر کرد. چون تلاشش بر این بود که کار غیرقانونی انجام ندهد.
التزام این کارگردان شناختهشده سینمای ایران به قانون، دوسال سختی را
برایش رقم زد. اما زمانِ حکیمتر از سقراط، فرصتی فراهم کرد تا روزگار هم
روی دیگر چهره خود را به نمایش بگذارد. دولت عوض شد. مدیران جدید سازمان
سینمایی، عقیدهشان همدلی با سینما بود. در نهایت «قصهها» نخستین نمایش
عمومی خود را در سیودومین جشنواره فیلم فجر تجربه کرد و توانست مجوز پخش
در ایران را بگیرد. همین مساله به مذاق برخیها خوش نیامد. مخالفان عملکرد
دولت، انتقادات خود را بیشتر کردند تا اینکه حضور فیلم در بخش رقابتی
جشنواره ونیز تیری بود که از چله کمان رها شد و کار را بهچالشکشاندن وزیر
رساند.
از وزیر در رسانه ملی پرسیده شد چرا به این فیلم مجوز داده شده
است؟ و البته وزیر هم در بخشی از پاسخهای خود اعلام کرد که چرا دولت قبل
به چنین فیلمهایی مجوز ساخت داد؟ سر این کلاف سردرگم به دست حجتالله
ایوبی رسید. رییس سازمان سینمایی هم اعلام کرد این فیلم همه راههای قانونی
برای کسب مجوز را طی کرده و نمایش آن فیلم در جشنواره ونیز به دولت ربطی
ندارد. حالا راه «قصهها» از ونیز شروع شده است. همزمان با روز ملی سینما
با بنیاعتماد درباره این موفقیت به گپ نشستیم:
شخصیتهای سیاسی، فرهنگی و هنری به دلیل دریافت جایزه برای فیلم «قصهها» به شما تبریک گفتند. واکنشتان در این مورد چیست؟
تشکر از همه کسانی که با توجه و مهربانیشان، دریافت این جایزه را مثل هر
موفقیت دیگر بینالمللی در هر عرصهای، سهمی از موفقیتی همگانی فرض کردند.
رییس سازمان سینمایی در اظهارات خود درباره نمایش فیلم «قصهها»
در ونیز عنوان کرد نمایش «قصهها» در جشنواره ونیز ربطی به سازمان سینمایی
ندارد و نماینده ایران نیست. اما شما در هنگام دریافت جایزه اشاره به ملت
ایران کردید. در این مورد چه نظری دارید؟
حرف درستی است، به این معنا که بعد از گرفتن مجوز نمایش فیلم، دیگر شرکت
فیلم در جشنوارههای داخلی و خارجی ارتباطی به سازمان سینمایی ندارد و
اشاره من هم به احترام تماشاگران ایرانی این فیلم، تناقضی با این حرف
ندارد.
علت اینکه یک روز مانده به پایان جشنواره، ونیز را ترک کردید و به ایران بازگشتید و بعد روز بعد به ونیز سفر کردید چه بود؟
نمایش فیلم «قصهها» از دومین روز جشنواره آغاز شد و طبق برنامه قبلی، بعد
از سهروز به همراه پیمان معادی و حبیب رضایی به ایران برگشتیم. شب قبل از
اختتامیه طبق روال جشنوارههایی در سطح ونیز که از برندگان، دعوت به حضور
در مراسم اختتامیه میشود، تماس گرفتند که به ونیز برگردم.
برخی از رسانههای معتبر خارجی شیوه روایت و قصهگویی داستان
فیلم را مورد تمجید قرار دادهاند. چقدر دیدگاه آنها به ذهنیات شما نزدیک
بود؟
در مجموع برخوردها مثبت و در مواردی بسیار دقیق بود و مهمتر از آن شنیدن
نقطه نظرات تخصصی داوران بود که بعد از مراسم اهدای جوایز دلایل خود را
برای اتفاق نظرشان نسبت به دادن این جایزه برایم توضیح دادند.
همکاری شما با فرید مصطفوی همچنان ادامه خواهد داشت؟
چرا که نه، من و فرید حدود 30سال است که با هم رفاقت داریم و کار میکنیم و ارزش این سابقه طولانی همکاری، کم نیست.
فیلم «قصهها» چه وقت در ایران اکران میشود؟
امیدوارم هرچه زودتر.
فشار زیادی در مدت دوسالواندی بابت فیلم «قصهها» متحمل شدید.
آیا با تحمل این همه فشار تمایل به فیلمسازی در شما از بین نرفته است؟
فقط و فقط به اکران فیلم فکر میکنم... .