فایده علم؛ پیدا کنید هندوانه‌فروش را!

یادداشت دریافتی- محمد ماکویی؛ برای پاسخگویی به این سوال بد نیست در گام نخست یک تولید علمی بسیار ساده را که فاقد ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های مخصوص تولیدات علمی است و فهم آن از عهده هر کسی بر می‌آید را در نظر بگیریم!:
دانشمندان ژاپنی چند سال یا چندین سال پیش موفق به تولید هندوانه‌ای مکعبی شکل شدند! به همین سادگی؟!

خوبی هندوانه‌های مکعبی این است که حمل و نقلشان ساده است و این سادگی حمل و نقل کرایه انتقال را پایین می‌آورد (درست است که هندوانه گاز نیست اما به هر حال هزینه انتقال دارد!)

پایین آمدن هزینه حمل و نقل قیمت تمام شده محصول-یعنی هندوانه-را کاهش می‌دهد زیرا یکی از اجزای مهم تعیین قیمت تمام شده یک محصول-می خواهد هر محصولی باشد! -هزینه یا کرایه حمل و نقل است!


کم شدن قیمت تمام شده هندوانه به این معنی است که فروشنده هندوانه می‌تواند محصول –یعنی هندوانه-را به قیمتی پایین‌تر عرضه کند اما‌‌ همان سود قبلی خود را داشته باشد! این اتفاق موجب خواهد شد که هندوانه مشتریان بیشتری پیدا کند زیرا با ارزان‌تر شدن قیمت هندوانه خیلی از کسانی که قدرت خرید هندوانه را نداشتند و یا خرید آن را به صرفه نمی‌دانستند به صف خریداران هندوانه خواهند پیوست!

ازدیاد مشتریان یا خریداران هندوانه موجب فروش بیشتر آن شده و سودی بیشتر را برای فروشنده آن به ارمغان خواهد آورد اما فایده تولید هندوانه مکعبی تنها به خریداران و فروشندگان هندوانه نخواهد رسید زیرا دانشمندان و اندیشمندانی که این نوع هندوانه را تولید کرده‌اند به سبب آنکه دردی از آلام مردم را تسکین داده و یا درمان کرده اند-بی پولی و کم پولی هم غم دارد و هم درد! - هم سزاوار کسب ارزش و احترام بیشتری در جامعه خواهند بود و هم شایسته اینکه عایدی و دشتی و درآمدی بیش از گذشته و دیگر همکاران خود داشته باشند!

حال فکر کنید که این اتفاق-یعنی تولید هندوانه مکعبی-در همین ایران خودمان روی داده باشد و یا روی بدهد! قطعا در این صورت هیچ یک از سه گروه یاد شده از برکات چنین تولید علمی منتفع نمی‌شوند! زیرا در‌‌ همان گام اول و با توجه به اینکه در کشور ما تعیین قیمت توسط دولت انجام می‌شود، هندوانه مکعبی به قیمتی پایین‌تر از دیگر هندوانه‌ها به فروش نخواهد رفت! الا آنکه هندوانه فروش بخواهد همچون نان فروش ارزان فروش کرکره مغازه‌اش را پایین کشیده ببیند و یا فروشگاهش را پلمپ شده مشاهده نماید!

در این حالت مشتریانی که قبلا توانایی خرید هندوانه را نداشتند و یا ابتیاع آن را به صرفه نمی‌دانستند، از برکات تولید هندوانه مکعبی منتفع نشده و کماکان توانایی خرید هندوانه -از هیچ نوعی! - را نخواهند داشت و یا از خرید آن سرباز خواهند زد! اوضاع و احوال اندیشمندان و دانشمندانی که به تولید این نوع هندوانه همت گماشته‌اند نیز ناگفته پیداست زیرا آن‌ها چون کار مهمی که به درد جامعه بخورد صورت نداده‌اند نه شایان احترام و ارزشی دیگر و بهتر شناخته می‌شوند و نه سزاوار قدردانی و تشویقی که خودش را بصورت پاداش نشان می‌دهد!

جالب اینکه تمامی این اتفاقات وقتی در پیش چشممان می‌آید که با عینکی خوش بینانه به ماجرا نگاه کنیم! زیرا بدبینانه و واقع بینانه‌تر این است که با ورود هندوانه‌های مکعبی به بازار، هندوانه‌های قدیمی از چشم بیفتند و هندوانه‌های مکعبی به علت شکل و شمایلی که دارند و نو بودنی که سبب می‌شود هندوانه‌های قدیمی دل آزار شوند، ارزش و قیمتی بیابند که خرید آن‌ها تنها توسط «از ما بهتران» ممکن گردد!

اتفاقی که بعدا خواهد افتاد این است که چند صباحی که بگذرد، فروشندگان هندوانه متوجه می‌شوند که اختلاف قیمت دو نوع هندوانه که مزه یکسانی دارند اصلا و ابدا عقلانی نیست! روی این حساب قیمت سایر هندوانه‌ها هم بالا خواهد رفت و نزدیک به هندوانه مکعبی خواهد شد!
با این اوصاف شاید برای مردم ما بهتر باشد که یا علمی در کشور ما تولید نشود و یا در‌‌ همان مقالات ISI جا خوش کرده و عملیاتی نشود! زیرا در این صورت تنها ارزش و احترام پدید آورندگان و تولید کنندگان مقالات بالا می‌رود و موجب نمی‌شود که ارزش و احترام پدیده‌ها؛ از مرغ و گوشت و میوه و سبزی و هندوانه! گرفته تا ابزارآلات و وسایل و امکانات رفاهی و مایحتاج ضروری و غیرضروری زندگی! هم بالا برود و بهتر! و بیشتر دور از دسترس کسانی که یا هشتشان گرو نه‌شان است و یا آه ندارند که با ناله سودا کنند قرار گیرد!