به موجب پژوهشی که صبرا قاسمی محقق مصری و از فرماندهان سابق سازمان الجهاد در مصر تهیه کرد گروه تروریستی داعش با بودجه سه میلیارد دلاری مجموعه عظیمی از فعالیت های رسانه ای را مدیریت می کند.
در این پژوهش که با عنوان«بازوهای هفتگانه وزارت اطلاع رسانی داعش... اهداف و چگونگی مقاومت» تهیه شده است، می خوانیم:
داعش هفت بازوی رسانه ای دارد که با استفاده از آنها خشونت و ترور را در جهان ترویج می کند، این بازوها عبارتند از شبکه های اجناد، الفرقان، الاعتصام، الحیات، مکاتب الولایات، رادیو البیان و پایگاه اینترنتی دابق.
این گروه همچنین 90 هزار صفحه از شبکه اجتماعی به ویژه صفحاتی در فیسبوک و توئیتر را به خود اختصاص داده است.
داعش وزارت رسانه و اطلاع رسانی دارد که محمد العدنانی وزیر آن است. العدنانی با حکم ابوبکر البغدادی به این سمت منصوب شده است.
هر یک از کانال های هفتگانه ای که نام برده شد ماموریت مشخصی دارند اما اهداف سیاسی این کانال ها را می توان به طور خلاصه اینگونه تشریح کرد.
مهم ترین هدف بازاریابی اندیشه های داعش در جهان است. آنان می خواهند با موفقیت در این زمینه نیروهای انسانی بیشتری را به خود جذب کنند. در این زمینه جوانان تندرو بیش از دیگر گروهها مد نظر هستند ضمن اینکه تاکید بر دولت خلافت اسلامی و تبلیغ حمله به آمریکا و اروپا در آینده با شعار تسلط کامل بر جهان از اهداف دیگر بازوهای رسانه ای داعش است. در ویدیوهای منتسب به داعش نیز درباره این اهداف سخن به میان آمده است.
مثل داعش در ویدیوی لهیب الحرب( زبانه های آتش جنگ) که در واقع خطاب به آمریکاست وعده داد به زودی به این کشور حمله و جنگ با آمریکا را در داخل خاک آمریکا پیگیری می کند.
بودجه داعش برای تامین هزینه کانال های تلویزیونی، شبکه های رادیویی، پایگاههای اینترنتی و نشریاتی که با بیش از 12 زبان دنیا فعالیت می کنند سه میلیارد دلار است. این سرمایه کلان با تسلط بر چاههای نفت عراق، غارت 480 میلیون دلار از بانک موصل و غارت 250 کیلو طلا از بانک موصل تهیه شده است.
تعداد ستیزه جویان داعش 200 هزار نفر بر آورد می شود . این افراد در سوریه و عراق پراکنده شده اند.
داعش برای توسعه بازوهای رسانه ای خویش، میلیاردها دلار را به خرید فناوری های رسانه و دوربین های مدرن اختصاص داده است، داعش این تجهیزات را در ترکیه تهیه می کند.
ترکیه برای آنکه داعش به جدیدترین فناوری رسانه ای مجهز شود با این گروه همکاری می کند و نتیجه همین همکاری است که موجب شد تا تصویر و صدا در ویدیوهای داعش تا حدودی با فیلم های آمریکایی برابری کند.
استودیو «اجناد» اصلی ترین بازوی رسانه ای داعش است. در این استودیو سرودهای حماسی
اعم از دینی و جهادی تهیه می شود. این استودیو به عالی ترین تکنولوژی ضبط صدا مجهز است. داعش برای راه اندازی این استودیو حدود یک میلیارد دلار هزینه کرده است.
این گروه همچنین خود را به دوربین های پیشرفته ای مجهز نمود که بر روی خودروها یا هرچیز متحرک دیگری نصب می شود تا از عملیات میدانی عناصر داعش تصویر برداری کند.
داعش برای شبکه «الفرقان» ، به عنوان دومین بازوی رسانه ای خود حدود 200 میلیون دلار هزینه کرده است، این شبکه سالها قبل و با کمک القاعده راه اندازی شده بود اما پس از اعلام موجودیت دولت اسلامی عراق و شام، تحت مالکیت این گروه در آمد.
کانال «الاعتصام» سومین بازوی رسانه ای داعش، با 500 میلیون دلار بودجه ایجاد شده است. این شبکه تلویزیونی خبرنگاران متعددی در عراق و سوریه دارد که ماموریتشان تهیه اخبار صوتی و تصویری از درگیری های میدانی است.
شبکه الحیات چهارمین بازوی رسانه ای داعش است که با بودجه ای بیش از 500 میلیون دلار راه اندازی شده است. این شبکه به گفتگوهای تلویزیونی با سران داعش مثل البغدادی و العدنانی اختصاص دارد. شبکه الحیات مرکز اصلی مونتاژ ویدیوهایی است که از جنایات داعش تهیه می شود. ویدیوهایی که در این شبکه تهیه می شود عالی ترین کیفیت صدا و تصویر را دارد و در آنها از سرودهای حماسی و تاثیر گذار استفاده شده است. تولید ویدیوی سربریدن 21 قبطی مصری در شبکه الحیات انجام شده است.
روند فعالیت شبکه الحیات را مجموعه ای از روانپزشکان، جامعه شناسان، فقها و متشرعین عضو داعش نظارت می کنند و غالبا تولیدات این شبکه با مجموعه ای از احادیث نبوی و آیات قرآنی همراه است زیرا هدف توجیه عملکرد داعش با سوء استفاده از آیات و احادیث است.
«مکاتب الولایات» پنجمین بازوی رسانه ای داعش است که با بودجه ای 200 میلیون دلاری ایجاد شده است. این شبکه مجموعه برنامه هایی را منتشر می کندکه مخاطب آنها ولایات(تعبیری از استان ها در دولت اسلامی مورد ادعای داعش) تحت امر داعش است.
رادیوی «البیان» ششمین بازوی تبلیغاتی داعش است که در موصل و الانبار در عراق، رقه در سوریه و همچنین در اینترنت پخش می شود. برای راه اندازی این شبکه رادیویی 100 میلیون دلار هزینه شده است. این رادیو به پخش قرآن و سرودهای حماسی- جهادی می پردازد اما لابلای پخش قرآن و سرود خبرهایی نیز منتشر می کند تا بیشتر با احساسات مخاطبان بازی کند. به نظر می رسد مخاطب اصلی این رادیو ستیزه جویان داعش در میادین نبرد عراق و شام و ماموریت اصلی رادیو البیان روحیه دادن به این افراد است.
هفتمین و آخرین بازوی رسانه ای داعش پایگاه اینترنتی «دابق» است. این پایگاه اینترنتی به منزله هفته نامه اینترنتی و هم زمان پایگاه الکترونیکی روزانه عمل می کند. داعش برای پیشبرد اهدافش 500 میلیون دلار هزینه برای دابق اختصاص داده است.
سران داعش این پایگاه اینترنتی را دابق خواندند زیرا بر این باورند که در حدیثی از پیامبر اکرم آمده است در منطقه «دابق» عراق نبردی میان مسلمانان و کفار رخ می دهد و پس از آن حضرت عیسی علیه السلام در دابق ظهور خواهد کرد و خوک را خواهد کشت( ممکن است مقصود کفار باشند) و به غرب هشدار خواهد داد. متونی که در دابق منتشر می شود با همین ایده و گمان است زیرا خطاب اصلی متون صوتی، تصویری و نوشتاری در دابق به جهان غرب است و به نوعی محل توزیع این هفته نامه را می توان آمریکا و اروپا دانست.
این نشریه الکترونیکی به چهار زبان منتشر می شود و آنچه که در این پایگاه منتشر شد به 12 زبان دیگر نیز ترجمه می شود.
داعش از همه این رسانه ها برای خدمت به گروههایی بهره می برد که هر نه ماه یک بار در اردوگاههای داعش در عراق آموزش می بینند و فارغ التحصیل می شوند. گفته می شود در هر دوره از آموزش نه ماهه در این اردوگاهها، 2000 نفر اصول شریعت و علوم نظامی را می آموزند.
در کنار این بازوهای هفتگانه شبکه های رسانه ای و تبلیغی دیگری نیز در اختیار داعش است و این گروه از این شبکه ها و پایگاهها برای ترویج اندیشه های تندروانه خود بهره می برد.
صفحات وابسته به داعش در شبکه های اجتماعی چون فیسبوک و توئیتر که تعداد آن تا 90 هزار صفحه گزارش می شود مجموعه عظیمی از این نوع رسانه هاست که زیر نظر هواداران داعش در کشورهای مختلف و داوطلبانی از میان سازمان مرکزی داعش در سوریه و عراق اداره می شوند.
مدیریت کنندگان این صفحات بر این عقیده اند که آنچه داعش انجام می دهد طرحی جهانی برای یاری رساندن به دین اسلام و تاسیس خلافت اسلامی است.
هر فردی که در این شبکه های اجتماعی و پایگاههای اینترنتی فعال است در یک شبانه روز حدود 12 ساعت از وقت خود را در برابر صفحات رایانه می گذراند تا بیانیه ها و اخبار داعش را منتشر و هم زمان اخبار و گزارش های مرتبط با داعش را در رسانه ها و مطبوعات مختلف جهان رصد کند و در صورت لزوم به آنان پاسخ دهد.
بخشی از فعالیت رسانه های الکترونیکی داعش پاسخ به واکنش هایی است که علیه ویدیوهای منتشر شده از داعش بیان می شود.
بسیاری از کسانی که در این شبکه ها فعالند از اتباع تونس، سودان، انگلیس، آلمان، الجزایر، نیجریه، سومالی و چاد هستند. علاوه بر این افراد که در بخش رسانه ای داعش فعالند، 200 هزار ستیزه جوی داعش نیز در عراق و شام فعالیت می کنند اما ماموریتشان فقط جنگیدن است.
به این آمار باید 500 سرکرده داعش را اضافه کرد که غالبا در عراق و بخشی نیز در سوریه مستقر هستند.