همزمان با فصل امتحانات در مدارس و دانشگاهها، مسئولان پلیس بار دیگر به برخورد با سودجویانی که با پرسه زدن در اطراف مدارس و مراکز آموزشی تلاش میکنند مواد توهمزا، روانگردان و موادمخدر را به بهانههای مختلف میان دانشجویان و دانشآموزان توزیع کنند تأکید کردند. روز گذشته رئیسپلیس مبارزه با موادمخدر ناجا و رئیس پیشگیری نیروی انتظامی از مأموریت ویِژه پلیس در فصل امتحانات خبر دادند.
به گزارش آرمان، اعتیاد به موادمخدر یک معضل پیچیده است که ابعاد مختلفی پیدا میکند. این پدیده خانمانسوز ابعاد مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و... را دارد. هر چقدر که ابعاد این مساله بیشتر و پیچیدهتر میشوند راه مقابله با آن نیز سختتر است. از آنجا که گردش مالی زیادی در این کار و بازار آن وجود دارد و درآمدزایی آن برای قاچاقچیان زیاد است آنها برای فروش موادمخدر به مردم خود را به آب و آتش میزنند و با توجه به گستردگی موادمخدر گروههای مختلفی را هدف قرار میدهند. اعتیاد دانشآموزان و دانشجویان موضوع تازهای نیست اما راهبردهای مواجهه و مقابله با آن در جامعه در زمانهای مختلف تفاوت میکند.
در دو سال اخیر توجهها به این پدیده بیشتر شده است و آمارهای شفافتری دراین زمینه ارائه شده است. با وجود رویکرد جدید و متفاوتی که در این زمینه در پیش گرفته شده است هنوز هم آمارهای متفاوتی ارائه میشود که معمولاً این آمارها مورد انکار وزارت آموزش و پرورش قرار میگیرد که این مساله نشان میدهد رویکرد واحدی در این زمینه وجود ندارد. آمارها از این حکایت دارند که یک درصد دانشآموزان موادمخدر مصرف میکنند. بر اساس آمارهای منتشرشده آمار دانشآموزان معتاد بین 15 تا 19 سال حدود 45 هزار نفر است.
هرچند که این آمارها از سوی آموزش و پرورش مورد انکار قرار میگیرند اما گزارشها از کاهش سن اعتیاد به 13 سال حکایت میکنند و این به معنای بازشدن پای اعتیاد به مدارس است. در مورد اعتیاد دانشآموزان و دانشجویان دو جنبه مختلف مطرح است. یک جنبه آن شامل کسانی میشود که بهطور کلی معتاد هستند و جنبه دیگر آن افرادی را شامل میشود که به صورت فصلی موادمخدر مصرف میکنند؛ مانند افرادی که در فصل امتحانات روی به مصرف ریتالین میآورند. این اعتیادهای فصلی زمینه را برای اعتیاد دائمی فراهم میکنند و حتی اگر فرد معتاد هم نشود و به صورت مصرف موقت باقی بماند باز هم این مواد ضررهای فراوانی را به او میرساند.
برخورد جدی با افراد سودجورئیس پلیس مبارزه با موادمخدر ناجا درباره تدابیر پلیس برای برخورد با افراد سودجویی که در اطراف مدارس و دانشگاهها اقدام به توزیع مواد روانگردان و مخدر کرده یا به بهانههایی سعی در فروش این مواد به قشر دانشآموز یا دانشجو دارند، میگوید: ما هشدارهای لازم را در این زمینه به مراکز آموزشی و علمی دادهایم و از مسئولان آنها خواستهایم که هر نوع رفتار این چنینی را به پلیس گزارش دهند. همچنین خود دانشآموزان و دانشجویان نیز باید هوشیار باشند و فعالیت این افراد را به ما اطلاع دهند. خانوادهها نیز نقش مهمی در این زمینه دارند و یاور پلیس هستند. علی مویدی میافزاید: همکاری مشترکی میان پلیس و آموزش و پرورش در این زمینه وجود دارد.
رئیس پلیس پیشگیری ناجا نیز درباره حضور پلیس در اطراف مدارس و گشتهای کلانتریها میگوید: بهطور کلی در ماموریتهای پلیس هر جا که بنا باشد اقدام خاصی انجام شود ماموران ما نیز نسبت به تامین امنیت اقدام خواهند کرد. ایسنا نوشت؛ تقی مهری میافزاید: جای نگرانی در این زمینه نیست و ما تمام توانمان را برای برقراری امنیت به کار خواهیم بست، ضمن اینکه لازم است شهروندان نیز با پلیس همکاری لازم را داشته باشند و موارد مشکوک این چنینی را از طریق تماس با مرکز فوریتهای پلیسی 110 اطلاع دهند. چند روز قبل هم استاندار تهران گفت: در حال حاضر موادمخدر به مدارس ورود کرده و آموزش و پرورش با وجود تمامی اقدامات خوبی که برای جلوگیری از این آسیب انجام داده اما بودجه و امکانات کافی برای مقابله با این بلا را نداشته و باید در این حوزه نیز خیرین به آموزش و پرورش کمک کنند.
استفاده از روشهای فعال برای آرامشرئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در مورد عوارض مصرف موادمخدر و قرصهای روانگردان در دانشآموزان و دانشجویان به «آرمان» میگوید: قرصهای روانگردان عوارض جانبی زیادی دارند. وابستگیهای جسمی و روانی بسیاری را در افراد ایجاد میکنند. فردی که این مواد را مصرف میکند شبکه فعال مغزش کند میشود و یک حس آرامشی به او دست میدهد، این آرامش که در اثر یک عامل بیرونی به وجود میآید یک آرامش فعال نیست و زود از بین میرود و فرد برای به دست آوردن دوباره آن به مصرف مواد احتیاج دارد. عباسعلی اللهیاری میافزاید: در حالی که روشهایی که در روانشناسی و مهارتهای تمرکز حواس برای آرامش حواس از آنها استفاده میشود روشهای فعال هستند و خود فرد عامل تمرکز است. مصرف این داروها اصلا توصیه نمیشود و اگر افراد بحرانها و کارهایی دارند که برای انجام آنها به تمرکز نیاز است از روشهای تمرکز فعال استفاده کنند. او ادامه میدهد: مصرف این داروها در درازمدت اعتیاد میآورد و فرد به آنها وابستگی پیدا میکند و با کمترین بحران و ناکامی به سراغ آنها میرود تا آرامشش را به دست آورد.
سن اعتیاد در کشور ما پایین آمده استمدیرکل درمان سابق ستاد مبارزه با موادمخدر در مورد رواج اعتیاد در بین دانشآموزان و دانشجویان میگوید: تحقیقات رسمی و مشاهدات ما در کلینیکها نشان میدهد که سن اعتیاد در کشور ما پایین آمده است که مهمترین عامل آن تغییر در نوع موادمخدر مصرفی است. مصرف روانگردانها روزبهروز بیشتر میشود و با توجه به خصوصیاتی که این مواد دارند و شرایط اجتماعی مصرف آنها، استقبال سنین پایین از آنها بیشتر است. سعید صفاتیان میافزاید: برنامههای پیشگیری چندان موفق نبودهاند. سازمانهای فعال در زمینه پیشگیری از مواد مخدر نتوانستهاند برنامه منسجمی را در این زمینه داشته باشند. برنامهها هماهنگ و یکسان نبودهاند. از سوی دیگر، کسری بودجهای که وجود دارد بر بیشترشدن مشکلات دامن زده است.
او تصریح میکند: در زمینه مصرف مواد روانگردان و عوارض آن باید آگاهیها را بالا برد. از سوی دیگر خانوادهها در زمینه فرزندپروری مشکل دارند و اطلاعات لازم را در زمینه خطرات مصرف موادمخدر ندارند. صفاتیان تأکید میکند: آموزش و پرورش باید با اجرای برنامههای درست سطح آگاهی دانشآموزان را بالا ببرد و به آنها مهارتهای زندگی را بیاموزد. به دانشآموزان تصمیم گرفتن در شرایط بحرانی و قدرت نه گفتن آموزش داده شود تا آنها را در برابر این خطر اجتماعی مصون نگه داشت.