چند جامعه‌شناس از طرح امنيت اجتماعي انتقاد كردند و آن را نه‌تنها غيرضروري بلكه موجب توليد آدم‌هاي غريبه در شهر دانستند.
تقي آزاد ارمكي در نشست آسيب‌شناسي طرح امنيت اجتماعي با بيان اينكه طرح امنيت اجتماعي آدم‌هاي غريبه درشهر توليد كرده است، گفت: دين، نظام خويشاوندي، مناسبات دولت و انقلاب اسلامي ايران به گونه‌اي بود كه آدم‌ها در جامعه ایرانی احساس می‌کردند همه چیز را می‌دانند، همه چیز مال خودشان است، انقلاب مال خودشان است، حفظ امنیت مال خودشان است و بايد از حمله غريبه و دشمن به كشور جلوگيري كرد.
وي با بيان اينكه مردم كسي كه مي‌خواست كليت نظام را زير سوال ببرد غريبه تعريف مي‌كردند، گفت: اما درحال حاضر معناي غريبه تغيير پيدا كرده و آشناها تبديل به غريبه شده‌اند.
اين استاد دانشگاه با بيان اينكه تهران ، شهري شده است كه مردم آشنا با یکدیگر را تبدیل به آدم‌های غریبه و بدبين نسبت به يكديگر كرده است، گفت: اين همه زنگ به پليس 110 و اين همه شكايت نشان مي‌دهد كه آدم‌ها نسبت به هم غریبه شده‌اند و كمتر كسي حاضر است به ديگري كمك كند.
آزاد ارمكي در پاسخ به اين سوال كه به نظر شما مشكل درطرح امنيت اجتماعي نيروي انتظامي است يا دستگاه‌هاي فرهنگي وظيفه خود را به خوبي انجام نداده‌اند، گفت: به نظر من اين غلط است كه عده‌ای در بیرون از خانه‌ها برنامه‌ریزی کنند که مردمی که در خانه‌شان می‌دانند چگونه بچه‌هایشان را تربیت کنند و جور دیگری فرزندان‌شان را تربيت كنند.
وي با بيان اينكه به نظر من مشكل دراين جا است كه در جامعه نگاه از بالا به پايين به وجود آمده است، گفت: وقتي نگاه از بالا به پايين و آدم‌ها غریبه باشند وقتي مردم و جوانان منشا خطر و حادثه باشند ، جامعه نيز همين گونه خواهد بود.
وي با تاكيد بر اينكه اينگونه رفتار با جوانان نادرست است, گفت: چطور است که در دوره انقلاب جوان‌ها سرمایه‌های فرهنگی مي‌شوند و انقلاب توليد مي‌كنند و بعد از انقلاب جوان‌ها تهديد محسوب مي‌شوند، آخر اين معنا از كجا آمده است؟
بروجردي نيز در رابطه با اين مطلب گفت: طرح امنيت اجتماعي ناشي از همان نگاهی است که حاکمیت فکر می‌کند بر همه چیز جامعه حق دخالت و تسلط دارد.
وي افزود: و اين در حالي است كه از دستورالعمل‌هاي ديني گرفته تا نظرات بزرگان جامعه‌شناسي همه بر اين اعتقاد هستند كه تسلط پيدا كردن بر مردم حق حكومت نيست و نمي‌شود از اين طريق جامعه را هدايت كرد.
بروجردي ادامه داد: حتی خدا به پیامبر خود می‌گ‌وید که تو فقط وظیفه‌ات این است که ابلاغ کنی، بقیه‌اش با خود مردم است که اطلاعت كنند يا نه.
معاون امور اجتماعي سابق وزير كشور ادامه داد: چون نگاه به جامعه، نگاه اتهامي است اين موضوع باعث مي‌شود كه سرمايه‌هاي اجتماعي خود را از دست بدهيم و هيچ كس به ديگري اعتماد نكند.
وي با بيان اينكه در چنين جامعه‌اي همه به دنبال متهم كردن ديگري هستند، گفت: پلیس جامعه را متهم کند، جامعه پلیس را متهم کند، پدر و مادرها مي‌گويند بچه‌های این دوره و زمانه قابل کنترل نیستند و بچه‌ها می‌گویند پدر و مادرها به ما زور می‌گویند.
اين جامعه‌شناس ادامه داد: در چنين جامعه‌اي مدرسه متهم است، پدر و مادرها متهم است، بچه‌ها متهم هستند، چون هیچ چیز در جای خودش قرار نداشته است.
وي ادامه داد: اين به دليل اين است كه مداخلات نظام و حكومت باعث شده است كه خانواده هم به درستي نداند كه بايد فرزند خود را چگونه تربيت كند و در نتیجه جامعه دچار سردرگمی و نابسامانی شده‌است.
بروجردي با انتقاد از عملكرد طرح امنيت اجتماعي گفت: ناهماهنگی در مدیریت جامعه می‌تواند یکی از عوامل شکل‌دهی رفتارها در جامعه شود و این نه ثباتی را ایجاد می‌کند و نه موضوعی را اصلاح می‌کند.
-هماهنگي بين دستگاه‌ها با بخشنامه به‌وجود نمي‌آيد
وي افزود: لذا باید یک هماهنگی بین دستگاه‌ها ایجاد شود و این هماهنگی با بخشنامه به وجود نمي‌آید و بايد یک ادبیات مشترکی در دستگاه های اجرایی وجود داشته باشد كه بفهمد آسیب اجتماعی یعنی چه و هر کس بر اساس سلیقه خود آسیب اجتماعی را برای یک موضوعی که ممکن است اصلا مساله و آسیب نباشد، استفاده نكند.
-در طرح امنيت اجتماعي هيچ سر منزل مقصودي وجود ندارد
آزادارمكي در تبيين اين مساله كه سرمنزل مقصود در طرح امنيت اجتماعي كجاست و در نهايت قرار است مردم به كجا بروند، گفت: هيچ سر منزل مقصودي وجود ندارد، چون جامعه يك متن از پيش نوشته شده نيست كه تمام شود بلكه جامعه به طور مداوم دچا رتغيير مي‌شود و معلوم نيست كه ده سال ديگر تعريف حجاب در جامعه اسلامي ايران چه باشد.
آزاد افزود: بنابراين گرفتاري از آنجايي شروع مي‌شود كه كساني در جامعه يك تعريف و معناي ثابت براي مفاهيم اجتماعي فرض كرده‌اند و مي‌خواهند همه را به آن سمت ببرند.
استاد جامعه‌شناسي دانشگاه تهران با بيان اينكه با اين عمل، رنگارنگي جامعه از بين مي‌رود، تصريح كرد: اين افراد مي‌خواند آدم‌ها ي متنوع را به يك جاي واحد ببرند و ارزشي براي تنوع تكثر و رنگارنگي جامعه قائل نيستند.
آزاد با طرح اين پرسش كه آيا جامعه رنگارنگ يعني جامعه‌اي كه همه‌اش رنگ قرمز و زرد تند است، اظهار كرد: جامعه رنگارنگ يعني جامعه‌اي پر از همه رنگ‌ها.
وي با بيان اينكه اگر جامعه رنگارنگ نباشد، مرده است، افزود: در جامعه رنگارنگ احتمالا رنگ آبي بيشتر است چون رنگي است كه به چشم بيشتر مي‌ايد و اين يعني جامعه متعدل.
رييس سابق دانشكده علوم اجتماعي دانشگاه تهران با بيان اينكه در جامعه بعد از انقلاب در اهداف مشكلي وجود ندارد، گفت: در حال حاضر آن چه مشكل ساز شده است و براي افراد گرفتار ي درست كرده است، شيوه‌هاي عمل است.
وي با تاكيد بر اينكه بايد به افراد جامعه احترام گذاشت و مردم جامعه را آدم حساب كرد، تصريح كرد: در طول تاريخ همواره از انسان ايراني به عنوان فردي فرهيخته و باهوش ياد شده است و همه اش مي گوييم هنر نزد ايرانيان است و بس ، پس اين ايراني شايسته احترام در طول تاريخ، اكنون كجاست؟
آزاد با بيان اينكه اخلاق، مهمان نوازي، صفا، پاكي، دوستي، محبت و احترام به يك باره در ايران مرد چون به ايراني شايسته احترام، بي ادبي شد، گفت: نبايد فراموش كنيم كه ملت ايران مفسد و خرابكار نيست و هر كه با ايراني‌ها اينگونه رفتار كند، راه را به بيراهه رفته است و نتيجه آن هم يك جامعه منفعل وازده است كه غريبه‌ها در آن رفت و آمد مي‌كنند.
-به نيروي انتظامي مي‌گويم كه جمع كن و كنار بايست
آزاد ارمكي در پاسخ به اين سوال كه اگر نيروي انتظامي از شما سوال كند كه در رابطه با طرح امنيت اجتماعي چه بايد بكنيم، گفت: به نيروي انتظامي مي‌گويم كه جمع كن و كنار بايست.
وي افزود: چون وقتي در خيابان يك بلندي وجود دارد پليس موظف است اين بلندي را حذف كند نه اينكه خرابي ماشين‌هاي پنچر را بگيرد.
-يك زن بد حجاب يا بد لباس در جامعه مانع ايجاد نمي‌كند
اين استاد دانشگاه با تاكيد براين‌كه پليس بايد مانع را برطرف كند، گفت: يك زن بد حجاب يا بد لباس در جامعه مانع ايجاد نمي‌كند, بلكه مانع جاي ديگري است.
آزاد ارمكي احترام نگذاشتن به انسان‌ها را مانع دانست و افزود: ادب از صحنه زندگي اجتماعي ايرانيان در حال حذف و غايب شدن است .
وي افزود: جوانان ادب را در معلمان، اساتيد، مادران فرهيخته، پدران صاحب اقتدار بايد بياموزند درحالي كه در ايران ا ينها را از مردم گرفته‌اند و مسلم است كه بي تربيتي اشاعه پيدا مي‌كند.
-تعرض كردن به ديگري بخشي از فرهنگ نيروي انتظامي شده است
اشرف بروجردي هم در اين رابطه ادامه داد: وقتي كلمه "برخورد خواهد شد " درهمه جاي ادبيات نيروي انتظامي وجود دارد و تعرض كردن به ديگري بخشي از فرهنگ نيروي انتظامي شده است به طور قطع اين فرهنگ در بين مردم نيز رواج پيدا خواهد كرد، زيرا همان گونه كه در آموزه‌هاي ديني داريم مردم از بزرگان و هدايت كنندگان جامعه خود ياد خواهند گرفت.
وي با بيان اينكه بنابراين جامعه هم مي‌آموزد كه با ضعيف‌تر از خود و با كسي كه قدرت در دست او نيست برخورد كند، گفت: در حالي كه جامعه اگر تعاملي باشد و همه در جايگاه خود باشد، نيازي نيست كه برخوردي صورت بگيرد.
آزاد ارمكي در رابطه با اين موضوع كه اقدامات نيروي انتظامي باعث شده است كه مردم تصور نادرستي نسبت به خود داشته باشند، گفت: يك معلم خوب در كلاس معلمي است كه تعداد كمي رفوزه داشته باشد تعداد كمي نمره بيست داشته باشد و بيشتر شاگردان او نيز متوسط باشند.
وي با بيان اينكه در جامعه نيز همين مناسبات بايد وجود داشته باشد, گفت: در حوزه اخلاق، دين، فرهنگ، حجاب و مناسبات اجتماعي، تعداد بسيار كمي در جامعه مشكل دارند، بايد به آنها آموزش داده شود كه چگونه رفتار كنند و بايد بقيه را رها كرد.
اين استاد دانشگاه با بيان درجامعه بيشتر آدم‌ها متوسط هستند، افزود: آدم تاپ تاپ و آدم ضد هنجارها در جامعه كم پيدا مي‌شود و گوناگوني در نظام اجتماعي از همين موضوع به وجود مي‌آيد كه آدم‌ها در سطوح مختلف هستند.
وي با بيان اينكه اگر به اين نكته توجه شود مردم تعريف بد از خود پيدا نمي‌كنند، گفت: بايد فقط به افرادي كه هنجار شكني‌هاي جدي در جامعه انجام مي‌دهند و تعداد آنها بسيار اندك است برخورد كرد و بايد بقيه را رها كرد كه مطابق با سليقه خود زندگي كنند.
آزاد ارمكي افزود: مطلق گرايي و كمال گرايي در تمام سطوح نظام اجتماعي نبايد اعمال شود و تمام مردم نم يتوانند در حد اعلاي كمال زندگي كنند و اين موضوعي است كه نيروي انتظامي بايد به ان توجه كند.
آزاد ارمكي گفت: زماني كه حرف از طرح امنيت اجتماعي مي‌شود با اين فرض رو با رو مي‌شويم كه جامعه در حال فروريزي است و اين در حالي است كه من به عنوان يك جامعه‌شناس تا كنون احساس نكردم كه جامعه نياز به طرح امنيت اجتماعي دارد.
وي افزود: اگر قرار است در كشور كاري انجام شود بايد فرهنگ‌سازي شود. تبديل به عنصر فرهنگي شود، در مورد آسيب‌هاي اجتماعي نيز بايد همين كار را بكنيم بايد تبديل به فرهنگ كنيم وقتي جامعه فرهنگي نباشد متوسل به زور مي‌شويم و ابن زور باعث مي‌شود كه ترس از پليس در مردم ايجاد شود.
اين جامعه شناس با بيان اينكه نظارت و كنترل اگر تبديل به فرهنگ نشود هميشه مشكل خواهيم داشت، گفت: چرا مردم از روحاني و پزشك نمي‌ترسند و از پليس هميشه واهمه دارند. بايد نگاه به پليس عوض شود.
