كليه كودكان مقيم خانههاي كودكان، خانه موقت و ديگر واحدهاي شبانهروزي بهزيستي، با بررسي كارشناس با رعايت ضوابط سازمان و موازين حقوقي و تاييد كميته شبه خانواده استان، جهت مراقبت و زندگي در شبه خانواده (خانواده امين) با صلاحيت، انتقال يابند كه در اين ميان، خواهران و برادران در اولويت تحويل به شبه خانواده هستند.
وليالله نصر با تشريح نحوه واگذاري كودكان به شبه خانواده افزود: شبه خانواده به خانوادهاي گفته ميشود كه ضمن حفظ بافت خانوادگي، مراقبت و پرورش يك الي سه نفر از كودكان تحت سرپرستي سازمان بهزيستي را به طور موقت و با نظارت كارشناسي سازمان عهدهدار ميشود.
به گفته وي در صورتي كه كودكان، مجموعهاي از خواهران و برادران يك خانواده را تشكيل دهند، به پيشنهاد كارشناس و تاييد كميته شبه خانواده استان، تعداد بيشتر از سه نفر از فرزندان ميتوانند به يك خانواده واگذار شوند.
مديركل دفتر امور شبه خانواده سازمان بهزيستي كشور همچنين درباره شرايط خانواده متقاضي کودک اظهار كرد: ايراني، مسلمان، متعهد و معتقد به مباني اعتقادي و اسلامي، فاقد سوء پيشينه كيفري، مشهور به حسن اخلاق و داراي انسجام و توانايي و مهارت كافي در پرورش كودكان از جمله شرايط خانوادههاي متقاضي كودك بشمار ميرود.
نصر تاكيد كرد: اين در حاليست كه براي فرزندان اقليتهاي ديني و مذهبي، خانواده متقاضي بايد از همان اقليت باشد.
وي با بيان اين كه با توجه به سن و جنس فرزند و مدت نگهداري، خانواده متقاضي بايد نسبت به ايجاد زمينههاي محرميت اقدام كرده و به اصول دقيق موازين شرعي متعهد باشد، عنوان كرد: برخورداري اعضاء خانواده از سلامت روان و سلامت جسماني در حد ايفاي نقش مسووليت نسبت به فرزندان و حفظ حقوق آنها ضروري است.
مديركل دفتر امور شبه خانواده سازمان بهزيستي كشور ادامه داد: بستگان سببي و نسبي كودك در صورت واجد شرايط بودن در اولويت تحويل كودك قرار ميگيرند.
نصر با اشاره بر اين كه متقاضيان داوطلب سرپرستي غير از بستگان، بايد حداقل داراي مدارك تحصيلي ديپلم باشند، تاكيد كرد: بر اساس تبصره موجود، متقاضيان سرپرستي داراي تحصيلات كارشناسي مرتبط (علوم تربيتي، روان شناسي، جامعه شناسي و مددكاري) با حفظ ساير شرايط، نسبت به ديگر متقاضيان در اولويت هستند.
وي ضمن بيان اين كه پس از پذيرش فرزندان در خانواده، تعداد اعضاي خانواده متقاضي سرپرستي نبايد از هفت نفر تجاوز كند، سن زن و شوهر متقاضي سرپرستي را حداقل 25 و حداكثر 50 سال اعلام كرد و گفت: اين در حاليست كه در موارد استثنايي و تنها در مورد بستگان و با رعايت موازين كارشناسي و تاييد كميته شبه خانواده، تغيير در محدوديت سني و محدوديت در تعداد اعضاي خانواده متقاضي امكانپذير است.
مديركل دفتر امور شبه خانواده سازمان بهزيستي كشور تصريح كرد: تمكن مالي مناسب و درآمد مستمر خانواده متقاضيان سرپرستي نيز از ديگر شرايط پيش روي پذيرش فرزند توسط متقاضيان است.
نصر با اعلام اين كه زنان فاقد همسر، در صورت دارا بودن ساير شرايط سرپرستي با تاييد كميته شبه خانواده استان، ميتوانند سرپرستي از يك تا سه كودك دختر را عهده دار شوند، خاطرنشان كرد: در صورتي كه كودك تحويلي به خانواده، داراي معلوليت و نيازهاي ويژه باشد (معلوليت جسمي، ذهني، يا اختلالات رفتاري) خانواده متقاضي بايد داراي تخصص بوده و يا دورههاي آموزشي متناسب با نيازهاي كودك را گذرانده باشند.
به گفته وي اين در حاليست كه ارائه خدمات توانبخشي مورد نياز به كودك معلول با هماهنگي معاونت امور توانبخشي بر عهده سازمان بهزيستي است.
مديركل دفتر امور شبه خانواده سازمان بهزيستي كشور در ادامه اين گفتوگو درباره فرآيند انتقال كودكان به شبه خانواده اظهار كرد: فرزندان واجد شرايط تحويل به شبه خانواده، با مطالعه كارشناسي، نظر فرزند، نظر سرپرست شبه خانواده و با در نظر گرفتن مصالح تربيتي و حقوقي كودك انتخاب ميشوند. همچنين گزينش خانواده داوطلب بايد از طريق كميته امور شبه خانواده در استان صورت گيرد.
نصر گفت: ايجاد زمينههاي مناسب آشنايي اعضاي شبه خانواده با فرزندان و شناخت محيط جديد زندگي قبل از تحويل فرزندان بايد مورد توجه باشد.
به گفته وي بهزيستي استان موظف است تا گزارشهاي مربوط به تحويل و نظارت بر زندگي كودكان در شبه خانواده را به دفتر امور شبه خانواده بهزيستي كشور منعكس كند.
مديركل دفتر امور شبه خانواده سازمان بهزيستي كشور با اشاره به اين كه بهزيستي استان بايد پس از موافقت با تحويل كودک به خانواده، اقدامات لازم را جهت صدور معرفينامه به مراجع قضايي براي دريافت حكم امين موقت كودكان انجام دهد، تصريح كرد: كليه هزينههاي مورد نياز كودك پس از تحويل كودك به خانواده به عهده سرپرست خانواده است.
نصر افزود: با ارزيابي مناسب از ويژگيهاي خانواده متقاضي و نيازها و ويژگيهاي كودكان واگذار شده، زمينه زندگي موفق كودك با خانواده و ثبات نسبي در روابط عاطفي كودك فراهم و از تغييرات مكرر در محيط زندگي او حتيالامكان اجتناب ميشود.
وي در پايان تاكيد كرد: درصورت فقدان توانمندي خانواده در حمايت مناسب از كودك و يا وجود سوءرفتار نسبت به كودك و در صورت رضايت نداشتن از كيفيت حمايت و مراقبت از وي، اقدامات لازم به منظور جداسازي كودك از خانواده با نظر كارشناسي و تاييد امور شبه خانواده استان صورت ميگيرد.