"ماجرای مک فارلین" به روایت هاشمی

مهندس محسن هاشمي رفسنجاني و حبيب الله حميدي در يك پژوهش دو ساله ابعاد ماجراي مك فارلين را در كتابي با عنوان "ماجراي مك فارلين؛ فروش سلاح و آزادي گروگان‌ها" آورده‌اند ه قرار است همزمان با نمايشگاه بين المللي كتاب تهران از سوي دفتر نشر معارف عرضه عمومي شود.

مهندس محسن هاشمي،‌ مسئول دفتر نشر معارف انقلاب ضمن اعلام اين خبر ‌گفت: دفتر نشر معارف كار تدوين و انتشار تاريخ معاصر ايران با محوريت خاطرات و سخنان آيت الله هاشمي رفسنجاني را بر عهده دارد كه تا كنون روزنوشت‌هاي سال‌هاي 60 تا 64 به همراه سه كتاب مربوط به سال‌هاي 57 13تا 60 13.را با سخنراني‌هاي ايشان عرضه عمومي كرده است.

هاشمي با اشاره به اين نكته كه اين نخستين كتاب از مجموعه كتاب‌هاي دفتر نشر معارف انقلاب است كه جداي از خاطرات آيت‌الله هاشمي است گفت: دليل اصلي پرداخت جداگانه به اين موضوع بازمي‌گردد به وعده‌اي كه آيت‌الله هاشمي رفسنجاني در مقدمه خاطرات و روزنوشت‌هاي سال 1364 با عنوان «اميد و دلواپسي» دادند كه نوشته بودند در آينده روايتي كامل از ماجراي مك فارلين بايد آورده شود.[چاپ اول اميد و دلواپسي سه روزه تمام شد]

سرپرست دفتر مجمع تشخيص مصلحت نظام همچنين درباره يكي ديگر از دلايل انتشار اين كتاب گفت: ‌ماجراي مك فارلين از تابستان سال 64 شروع مي‌شود و تا اواخر سال 65 ادامه مي‌يابد و آيت‌الله هاشمي رفسنجاني در روزنوشت‌هاي سال 64 و 65 خود به اين مسائل اشاره دارد اما روايت جزييات دقيق‌تر اين ماجرا نيازمند كتابي مستقل بود ، تا تمامي ابعاد اين رخداد تاريخي و مهم واكاوي شود.

مهندس هاشمي نبود روايت دست اولي از سوي ايرانيان درباره اين ماجرا را دليل ديگر تحقيق و نگارش براي اين كتاب دانست و افزود: چند روايت از اين ماجرا از سوي كميته‌اي كه در آمريكا مسئول تحقيق در اين زمينه بودند انجام و منتشر شد كه كتاب «گزارش تاور» از جمله آنهاست اما تا كنون كتابي و گزارشي جامع از سوي طرف ايراني درباره ابعاد و زواياي مختلف ماجرا عرضه نشده بود كه ما در اين كتاب تمامي ابعاد ماجرا را شكافته و سعي كرديم به پرسش‌هايي كه در اين چند سال درباره اين رخداد مهم در افكار عمومي ايجاد شده بود،‌پاسخ دهيم.

به گفته مهندس هاشمي، كتاب «ماجراي مك فارلين؛ فروش سلاح، آزادي گروگان ها» بازگويي و شرح دقيق ماجرايي است كه در يك سوي آن ايران قرار داشت كه به منظور دستيابي به مهمات و سلاحهاي ويژه، در كنار ملاحظات انسان دوستانه، به منظور رهايي گروگانهاي غربي در لبنان كمك كرد و در سوي ديگر، برخي از شوراي امنيت ملي آمريكا بودند، كه كوشيد با هدف آزاد ساختن گروگان‌هاي مذكور، به ايران سلا ح خارج از رده و انباري بفروشد و بعدها مشخص شد كه عوايد آن را صرف كمك به كنتراها_ مخالفان دولت انقلابي نيكاراگوئه- سازد و در اين ميانه نيز واسطه ها با هدف كسب سود يا شايد هم كمك به ايران يا آمريكا وارد صحنه شدند كه افشاي اين ماجرا به بحراني منجر شد كه روزنامه نگاران در آمريكا ابعاد آن را با ماجراي واترگيت سنجيدند و بر آن عنوان « ايران گيت» نهادند.

مهندس هاشمي تاكيد كرد: تمام مساعي معطوف آن شد تا يك روايت دقيق و مستند محض بدون دخالت مسائل سياسي داخلي و خارجي از اين ماجرا تدوين گردد. بنابراين محققين با خواندن و رويت اين ماجرا به راحتي مي‌توانند مسائل مطرح شدة متعدد و متنوع را با اين مستند محك زده و صحت و سقم آن را در يابند.

حبيب‌الله حميدي،‌ ديگر مولف اين كتاب درباره نحوه گردآوري اسناد و مدارك كتاب گفت: بيش از دو سال براي تدوين اين كتاب و گرد آوري اسناد دست اول و ارائه آن در لابلاي متن اصلي و پيوست‌ها زمان صرف شده است.

به گفته وي يكي از وجه مميزة اين كتاب، روش تحقيق علمي و تحقيق ميداني دقيق است كه مورد توجه قرار گرفته تا جائيكه برخي از مطالب كه در گذشته به عنوان سند دست اولي و منبع قابل وثوق مورد استفاده قرار گرفته بود در اين تحقيق مشخص شده كه يك اقدام حرفه‌اي براي پوشش اغراض در پس آن بوده است.

حميدي براي مثال نامه قرباني‌فر را مورد اشاره قرار داده كه با واكاوي آن بسياري از نقاط مبهم كه دستاويز سياسي قرار گرفته را روشن مي‌سازد.

كتاب « ماجراي مك فارلين؛ فروش سلاح، آزادي گروگان‌ها»در 247 صفحه قطع وزيري به همراه كتاب « اوج دفاع؛ روزنوشت‌هاي سال 1365 هاشمي رفسنجاني» از سوي دفتر نشر معارف انقلاب در بيست‌ و دومين نمايشگاه بين المللي كتاب تهران عرضه عمومي مي‌شود.