هشدار وزیر رفاه درباره تغییر الگوی طبقاتی اعتیاد

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضمن بیان آنکه بین هشت تا 10 میلیون نفر از خانواده‌های ایرانی به نوعی درگیر آسیب اعتیاد هستند، گفت: در حال حاضر 45 درصد از زندانیان حاضر در زندانها به واسطه جرایم وابسته به موادمخدر به زندانها رفته و 25 درصد جرایم نیز وابسته به اعتیاد است.

علی ربیعی در نهمین کنگره بین المللی دانش و اعتیاد که امروز در مرکز همایشهای بین المللی رازی برگزار شده بود، در خصوص این آسیب اجتماعی عنوان کرد: در بسیاری از اوقات روندی را در جامعه به عنوان مساله می‌بینیم که این مساله پس از مدتی تبدیل به آسیب و در این زمان کسری میان آسیب اجتماعی رخ داده و ظرفیت اجتماعی موجود می کشیم و چنانچه ظرفیت اجتماعی ما کم باشد آن آسیب رو به بحران خواهد رفت.

وی ادامه داد: متاسفانه در حال حاضر حساسیت جامعه نسبت به اعتیاد و آسیب های ناشی از آن کم شده و به نوعی، عادی انگاری در این حوزه به وجود آمده است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: گمان می‌کردیم رابطه زیادی میان اعتیاد و لذت‌جویی وجود دارد، در واقع دو طبقه در خصوص اعتیاد داشتیم اما امروز با طبقات و لایه‌های پیچیده‌ای در خصوص این آسیب مواجهیم به طوری که در حال حاضر شاهد آن هستیم که اعتیاد در میان شاغلان رو به افزایش است و زنان نیز اکنون 10 درصد معتادان جامعه را تشکیل داده‌اند در حالیکه روند ابتلا زنان به اعتیاد همچنان رو به گسترش است.

ربیعی افزود: در حال حاضر اعتیاد در میان متاهلان هم افزایش یافته به طوری که تعداد معتادان متاهل رو به افزایش است و همچنین آنکه سن اعتیاد نیز کاهش یافته، الگوی مصرف و الگوی طبقاتی آن نیز دستخوش تغییرات شده است.

وی ضمن اشاره به آنکه 4000 نفر از نیروهای جمهوری اسلامی ایران در مبارزه با اعتیاد به شهادت رسیده، 12 هزار نفر معلول شده‌اند و با وجود آنکه مراکز درمانی نیز کاملا گسترش یافته است، عنوان کرد: با این وجود باز هم شاهد کاهش آمار اعتیاد نیستیم در حالی که برخی مدعی اند اگرچه این اقدامات انجام نمی‌شد با مساله گسترده تری مواجه بودیم؛ می‌دانیم که در هیچ جامعه‌ای اعتیاد را نمی توان به طور کلی از بین برد بلکه باید روند صعودی آن را کنترل، محدود و مهار کنیم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: باید حساسیت را در مساله اعتیاد افزایش دهیم و به طور جدی با این معضل مبارزه کنیم.

ربیعی گفت: متاسفانه در مساله اعتیاد همواره تمرکز خود را به موادفروش و یا معتاد اختصاص داده‌ایم در حالیکه برای حل این مساله باید به خانواده‌ها و افرادی که بالقوه توانایی ابتلا به اعتیاد دارند نیز خدمات خود را ارائه دهیم که در این راستا و در جهت پررنگ کردن بعد اجتماعی اعتیاد نقش رسانه‌ها نیز غیرقابل انکار است.

وی در ادامه افزود: معتقدم یک رویه اجتماعی و فرهنگی در جامعه ما شکل گرفته و اتفاقاتی در عرصه اجتماعی رخ داده است که اثرگذاری فعالیت‌های ما در حوزه اعتیاد را کاهش می‌دهد، به این ترتیب این سمینار باید علاوه بر ارائه مطالب و دستاوردهای علمی، تحلیل اجتماعی نیز از وضعیت کشور داشته باشد که بدانیم چه اتفاقاتی افتاده که به اینجا رسیده‌ایم.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه جامعه ایرانی در سالهای اخیر منزوی شده است، گفت: در گذشته ارتباطات چهره به چهره در میان افراد خانواده و اجتماع بیشتر بود اما امروز حتی اعضای خانواده با یکدیگر حرف هم نمی زنند و معتقدم بخشی از گرایش به اعتیاد ناشی از همین فردگرایی‌هایی است که در جامعه رو به افزایش است.

ربیعی در خصوص نقش احساس ناامنی در گرایش به سمت اعتیاد نیز تصریح کرد: مطالعات نشان می دهد افرادی که در محیط های شغلی به سمت اعتیاد گرایش یافته اند به علت احساس بی‌پناهی، ناامنی و پناهجویی بوده است نه آن لذت جویی که طبقه مرفه جامعه را به سمت اعتیاد می کشاند.

وی ادامه داد: برای کاهش معضلات ناشی از اعتیاد باید فرد به فرد، گروه های اجتماعی به یکدیگر و اعتماد مردم به دولت را افزایش دهیم زیرا افزایش اعتماد عمومی، کاهش فردگرایی‌ها و همچنین رفع احساس ناامنی، طردشدگی، بی کسی و بی پناهی کلید حل معضلات مربوط به اعتیاد است.

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین عنوان کرد: در حال حاضر شاهد افزایش ناامنی روانی و بی پناهی در جامعه هستیم که این مساله خود باعث افزایش آمار معتادان بالقوه در جامعه می شود که باید به این گروه نیز توجه ویژه شود.

ربیعی افزود: در حال حاضر اتفاقاتی در لایه‌های اجتماعی رخ داده است که باعث شده علل اعتیاد ناشناخته شود در حالیکه شاید در گذشته می‌توانستیم به راحتی علل اعتیاد را شناسایی کنیم اما امروز شناسایی این آسیب پیچیده بسیار دشوار شده است و برای کاهش این امر باید اتکا به یکدیگر را در جامعه افزایش دهیم.

وی گفت: اگر در جامعه نشاط و شادابی افزایش یابد قطعا شاهد کاهش آمار اعتیاد خواهیم بود.

متادون بی‌کسی، بی پناهی و ناامنی به معتادان از سوی NGOها

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ادامه به NGOهای موفق در حوزه اعتیاد اشاره کرد و گفت: برخی از NGOها بسیار موفق در این حوزه عمل کرده و به نوعی پناه در جامعه ایجاد کرده‌اند که من آنها را بسیار موفق‌تر از مراکز دارای مجوز می دانم زیرا این NGOها و سازمان های مردم نهاد متادون بی‌کسی، بی پناهی و ناامنی به معتادان ارائه می‌کنند.

ربیعی در خصوص بیمه معتادان نیز عنوان کرد: مساله بیمه معتادان را تا حدودی حل کرده و پروتکل آن را در شورای عالی بیمه ها تصویب کرده‌ایم و معتقدیم حتما بخشی از سرمایه های دولتی باید به امر اشتغال و حمایت معتادان بهبود یافته اختصاص یابد.

وی افزود: چنانچه حمایتی از معتادان بهبود یافته اعم از حمایتهای اجتماعی، اقتصادی، شغلی و ... صورت نگیرد آنها باز هم به دلیل همان بی کسی‌ها و بی پناهی ها به چرخه اعتیاد وارد خواهند شد.

وی در پایان تاکید کرد: باید بدانیم بخشی از عوامل گسترش روزافزون اعتیاد و آسیب های ناشی از آن به عوامل جهانی ارتباط دارد اما بخش زیادی از آنها مختص به جامعه خودمان و اتفاقاتی است که در سالهای اخیر رخ داده است به همین دلیل نیاز است کنش گران اجتماعی، سازمان های مردمی و غیره همگی با یکدیگر همکاری کنند تا به نوعی تغییرات عمومی در این حوزه دست پیدا کنیم و همواره این سوال را از خود بپرسیم که چرا به رغم این همه تلاش در حوزه مبارزه با موادمخدر باز هم اعتیاد در جامعه رو به افزایش است؟.