مهربانی اجتماعی

یادداشت دریافتی- شریف شریف‌زاده؛ چند روز پیش خبری در برخی خبرگزاری‌های داخلی منتشر شد که کمابیش نشانگر عصبی بودن جامعه ما بود. این مطلب در همین ارتباط و به قصد پرداختن به آنتی تز عصبانیت اجتماعی، یعنی مهربانی اجتماعی البته بر حسب تجربه شخصی و نه لزوماً کار علمی معتبر نگاشته شده است.

زندگی اجتماعی به نظرم دو وجه بارز سخت افزاری و نرم افزاری دارد که وجه اول آن یعنی سخت افزاری خود را در محیط طبیعی و فیزیکی اطرافمان نظیر امکانات، تکنولوژی و کلا چیزهای مشهود بروز می دهد ولی وجه دوم که کمتر ملموس و بیشتر سیال است در ذهنیت و رفتار ما بروز می یابد.

آسیب‌شناسی رفتار اجتماعی ما می تواند یک سری نقاط ضعف و چالش‌های ما را در ساحت اجتماعی نشان دهد. یکی از مباحث برخورد شایسته و اخلاقی ماست.

در زندگی روزمره اجتماعی برخی از رفتارها بروز می کند که اسمش را می شود گذاشت  "غدبازی " مثلا به هم احترام نمی گذاریم، حق همدیگر را رعایت نمی کنیم، مغروریم، و... نقطه مقابل غدبازی، به نظرم آنچیزی است که می شود اسمش گذاشت "مهربانی اجتماعی یا social kindness  و در سنجش میزان وجود مهربانی اجتماعی در جامعه که سبب می شود زندگی روزمره خوشایندتر، لطیف‌تر با حس آرامش بیشتر شود.

می توان به نشانگرهای مصداقی زیر اشاره نمود:
 - خوشرویی، لبخندزدن و تبسم در برخورد با دیگران

- آرام صحبت کردن و پرهیز از پرخاشگری و تهاجم کلامی

- رعایت حال افراد با شرایط ویژه مثل کودکان و خردسالان و سالمندان و...

- رعایت حق تقدم و نوبت دیگران در همه جا

- رعایت حریم صوتی، تصویری، نوشتاری، بصری...دیگران

- تعامل چشمی متوازن و بجا با دیگران (نه خود را به ندیدن زدن و نه چشم غره و یا زوم کردن)

- پرهیز از خشونت های جسمی و فیزیکی

- عدم رویکرد تهاجمی به جنس مخالف

-پذیرش غریبه ها و اولویت دهی به آنها شامل گردشگران، مسافران .یا مهمان‌نوازی

- عدم صحبت به زبان و گویش ناآشنا برای اقلیت‌ها و دیگرانی که در حضور ما هستند

- انجام وظیفه و خدمت دهی توام با رضایت بدون منت

- قدردانی و سپاسگزاری بجا از دیگران به خاطر خدماتشان - هر چند که وظیفه اشان باشد-

- کمک به دیگران در حد وسع خویش در زندگی روزمره

- توجه به محیط زیست پیرامونمان و سعی در تمیز و آراسته نگه داشتن آن به قصد ارتقای زیبایی بصری جامعه

-  رفتار مودبانه و احترام به آداب و رسوم جامعه و افراد مورد تعامل

- پرهیز از انتقال انرژی منفی با نق زنی مداوم و منفی بافی و توزیع غم

- پرهیز از تمسخر و تحقیر کلامی یا رفتاری

- پرهیز از زرنگ بازی و پررویی و قانع به حق خویش بودن

- گذشت و ایثار

- فروتنی و تواضع متوازن و پرهیز از رفتار مغرورانه و متکبرانه و به رخ کشیدن داشته‌ها- ثروت واقعی را مردم می بییند نیاز به نمایش نیست-

- و سرانجام، پذیرش تنوع و همذات پنداری

راستی وضعیت مهربانی اجتماعی در جامعه ما چطور است؟