حقایقی درباره کلر

یادداشت دریافتی- یاشار بوم راشین؛ کلر عنصری است که در صنعت استفاده می‌شود و در بعضی از محصولات خانگی یافت می‌شود.

کلر بعضی وقت‌ها به شکل گاز سمی است. گاز کلر می‌تواند تحت فشار قرار گرفته و خنک شود تا به مایعی تبدیل شود که قابلیت جابجایی و ذخیره را دارد. وقتی مایع کلر‌‌ رها می‌شود، به سرعت به گاز تبدیل می‌شود که نزدیک سطح زمین قرار گرفته و به سرعت پخش می‌شود.

گاز کلر می‌تواند توسط بوی تند و سوزآور آنکه شبیه ماده سفیدکننده است تشخیص داده شود. بوی قوی ممکن است آگاهی کاملی را برای مردمی که در معرض قرار می‌گیرند فراهم نماید.

گاز کلر گازی زرد-سبز است.

خود گاز کلر قابل اشتعال نیست اما در ترکیب با مواد شیمیایی مانند تربانتین و آمونیاک می‌تواند عملکردی انفجاری داشته باشد یا به شکل ترکیبی انفجاری در بیاید.

کلر کجا پیدا می‌شود و چطور استفاده می‌شود؟
کلر از عمده‌ترین مواد شیمیایی است که در کارخانجات بسیاری از کشور‌ها تولید می‌شود. کلر به عنوان سفیدکننده کاغذ و پارچه بیشترین شکل استفاده را دارد و علاوه بر آن برای ساخت آفت کش‌ها (حشره کش)، لاستیک و حلال‌ها به کار می‌آید.

کلر در آب آشامیدنی و استخرهای شنا برای از بین بردن باکتری‌های مضر استفاده می‌شود. این ماده به عنوان بخشی از فرآیند بهسازی ضایعات و فضولات صنعتی استفاده می‌شود.

سفید کننده کلر خانگی در ترکیب با بعضی از عوامل تمیز کننده، گاز کلر را‌‌ رها می‌کند.

کلر در جنگ اول جهانی به عنوان عامل خفه کننده (ریوی) مورد استفاده قرار گرفت.

چه مردمی می‌توانند در معرض کلر قرار بگیرند؟
خطر کلر برای مردمی که در معرض آن قرار می‌گیرند وابسته به این است که چقدر نزدیک جایی باشند که کلر در آنجا‌‌ رها شده است.

اگر گاز کلر در هوا‌‌ رها شود مردم ممکن است از طریق تماس پوستی یا چشمی در معرض آن قرار بگیرند. همچنین ممکن است با استشمام هوای کلردار، گاز کلر را وارد ریه‌های خود نمایند.

اگر مایع کلر در آب‌‌ رها شود، مردم ممکن است با تماس یا نوشیدن آب حاوی کلر در معرض کلر قرار بگیرند.

اگر مایع کلر در تماس با غذا قرار بگیرد، مردم با خوردن غذای آلوده در معرض کلر قرار می‌گیرند.

گاز کلر سنگین‌تر از هواست. پس در قسمت‌های پایین‌تر قرار می‌گیرد.

کلر چطور کار می‌کند؟
گستره سمیت ایجاد شده توسط کلر ضمن اینکه به میزان کلری که شخص در معرض آن واقع شده بستگی دارد، به اینکه چطور او در معرض آن واقع شده و اینکه طول زمان مجاورت چقدر بوده هم بستگی دارد.

وقتی گاز کلر در تماس با بافت‌های مرطوبی مانند چشم، گلو و شش‌ها قرار می‌گیرد، اسیدی تولید می‌شود که می‌تواند به این بافت‌ها آسیب برساند.

علائم و نشانه‌های فوری مجاورت با کلر
در طی یا بلافاصله بعد از مجاورت با غلظت‌های خطرساز کلر، علائم و نشانه‌های زیر ممکن است دیده شوند:

تیرگی دید

در مجاورت با گاز احساس سوزش، قرمزی و ایجاد تاول در پوست دیده می‌شود. اگر تماس با مایع کلر باشد، جراحت‌های پوستی شبیه سرمازدگی هستند.

احساس سوزش در بینی، گلو و چشم

سرفه

تنگی قفسه سینه

مشکلات تنفسی یا کوتاهی نفس. این امر در بلع مقادیر زیاد گاز کلر، فوری اتفاق می‌افتد و در بلع غلظت‌های کم گاز کلر، با تاخیر به وقوع می‌پیوندد.

مایع در شش‌ها (آماس و تورم ریه) که ممکن است با تاخیری چند ساعته دیده شود.

تهوع و استفراغ

چشمان اشکبار

خس خس سینه

مشاهده این علائم و نشانه‌ها الزاما به این معنی نیست که شخص در معرض کلر قرار گرفته است.

آنچه که اثرات طولانی مدت بر تندرستی شناخته می‌شود

عواقب طولانی مدت ممکن است بعد از استشمام مقادیر زیاد کلر اتفاق بیفتند. عواقب محتمل‌تر است که در مردمی دیده شود که مشکلات تندرستی شدیدی همچون مایع شش‌ها (آماس و ورم ریه) را از خود بروز می‌دهند.

چطور مردم می‌توانند خودشان را محافظت کنند و اگر در معرض کلر قرار گرفتند چه باید بکنند؟
جایی که کلر‌‌ رها شده را ترک کنند و سراغ هوای تازه بروند. حرکت سریع به سوی جایی که هوای تازه دارد در کاهش مجاورت با کلر فوق العاده موثر است.

اگر کلر در محیط بیرونی پخش شود، از جایی که کلر‌‌ رها شده باید دور شد. تا جایی که ممکن است باید به بالا‌ترین نقطه زمین رفت زیرا کلر سنگین‌تر از هوا است و نزدیک سطح زمین می‌ماند.

اگر کلر در خانه پخش می‌شود باید خانه را ترک گفت.

اگر کسی فکر می‌کند که ممکن است در معرض کلر قرار گرفته باشد، باید لباس‌هایش را در بیاورد و به سرعت تمام بدنش را با آب و صابون بشوید و با حداکثر سرعتی که ممکن است تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرد.

درآوردن و دفع لباس‌ها
لباس‌هایی که حاوی مایع کلر است باید به سرعت درآورده شود. لباس‌هایی که از سر، درآورده می‌شوند باید پاره شده و در عوض سر، از تن در آورده شوند.

اگر ممکن است لباس‌ها در کیسه‌ای پلاستیکی محفوظ شوند. سپس اولین کیسه پلاستیکی، در دومی حفاظت گردد. درآوردن لباس‌ها و حفاظت از آن‌ها راهی است که به فرد آلوده و دیگران کمک می‌کند که خود را از مواد شیمیایی که ممکن است روی لباس‌ها باشند حفاظت نمایند.

با تحت الحفظ قرار دادن لباس‌ها، باید مسئولین بهداشتی –درمانی را به مجرد ورود آگاه کرد. کیسه‌های پلاستیکی نباید دستکاری شوند.

اگر کسی می‌خواهد به کسی که می‌خواهد لباس‌هایش را در بیاورد کمک کند باید از تماس با سطوح آلوده خودداری کرده و لباس‌ها را با بیشترین سرعتی که ممکن است خارج نماید.

شستشوی بدن
با حداکثر سرعت ممکن کل بدن باید با مقادیر زیادی آب و صابون شسته شود. شستشو با آب و صابون به مردم کمک می‌کند که خودشان را در برابر مواد شیمیایی روی بدنشان محافظت نمایند.

مردمی که چشمانشان می‌سوزد و یا تیره می‌بینند باید ۱۰ الی ۱۵ دقیقه چشمان خود را با آب ساده بشویند. آنهایی که از لنز استفاده می‌کنند باید قبل از چشم شویی، لنز‌ها را در آورده و آن‌ها را در کیسه لباس‌های آلوده قرار دهند. لنزهای دورریختنی را نباید دوباره استفاده کرد.

حتی اگر قرار نباشد که مجددا این لنز‌ها مورد استفاده قرار گیرند، باید دور انداخته شوند. آنهایی که عینک می‌زنند، باید عینک را با آب و صابون بشویند. عینک‌ها بعد از شستشو قابل زده شدن هستند.

آنهایی که کلر را بلع کرده‌اند سعی نکنند استفراغ کنند و یا مایعاتی را بنوشند.

مراقبت‌های پزشکی را باید از راه درستش کسب نمود.

چطور کسی که در معرض کلر قرار گرفته را باید مداوا نمود؟
هیچ پادزهری برای کلر وجود ندارد. معالجه شامل بیرون آوردن کلر است که باید تا آنجا که ممکن است به سرعت انجام گیرد. معالجات تنفسی که برای کسانی که خس خس سینه دارند انجام می‌شود نیز باید صورت گیرد که این مهم در بیمارستان به وقوع می‌پیوندد.