داوری در آچمز

داوران در لیگ برتر پانزدهم اشتباهات تاثیرگذاری مرتکب شده‌اند و باید بدانیم چرا داوران نمی‌توانند مثل فصول گذشته خوب قضاوت کنند.

به گزارش فارس، مهم‌ترین ویژگی‌ لیگ برتر پانزدهم اشتباهات داوری تا هفته هفتم لیگ برتر است. اشتباهاتی که مدام روی اعصاب تماشاگران رژه رفت و حتی کار را به محافل غیرفوتبالی و سیاسی کشاند. وزیر ورزش در مورد این اشتباهات داوری سخن گفت و فرضیه عمدی بودن اشتباهات هم مطرح شد.

با همه این شرایط لیگ برتر ایران همچنان با این اشتباهات افتان و خیزان راه خود را طی می‌کند و اگر در یک مسابقه مهم داوری اشتباه تاثیرگذاری شاهد نباشیم انگار اتفاق مهمی افتاده است!

نتایج برخی بازی‌ها در هفت هفته ابتدایی لیگ برتر با اشتباهات سهوی داوران تغییر کرد و همین مساله باعث شد که برخلاف تمامی فصول قبل بحث‌های داوری نه در هفته‌های پایانی که در هفته‌های ابتدایی داغ و جنجالی شود و حتی یک مربی خارجی مثل اسکوچیچ داور را مورد اهانت قرار داد و او را به دزد تشبیه کرد.

داوران قسم می‌خورند که اشتباهات‌شان مهندسی شده و عمدی نیست و همه آنها تلاش می‌کنند تا خوب و کم اشتباه سوت بزنند اما انگار هرچه بیشتر تلاش می‌کنند درصد اشتباهات‌شان بیشتر و بیشتر می شود. در این مسیر حتی برترین‌ داور آسیا هم اشتباه‌های بزرگی را مرتکب شد.

علیرضا فغانی که فینال جام ملت‌های آسیا را سوت زده در لیگ برتر ایران مرتکب اشتباه شد تا مسئولان داوری مجبور شوند معروف‌ترین داور ایران را هم محروم کنند.

سوال بزرگ هواداران و تماشاگران فوتبال ایران این است که چه بر سر داوری فوتبال ایران آمده که شاهد داور‌ی‌های اعصاب خردکن در لیگ برتر هستیم؟

برخی داوران اشتباهاتی مرتکب می‌شوند که آنقدر واضح است که حتی نیاز به  نظر کارشناس ندارد. وقتی داوری برخورد توپ به سر بازیکن را در محوطه جریمه پنالتی اعلام می‌کند، وقتی داوری به جای اعلام خطای مهاجم روی دروازه‌بان رای به پنالتی و اخراج دروازه‌بان می‌دهد واقعا چه توجیهی برای این اشتباهات می‌توان آورد؟!

اولین دلیلی که به ذهن هر فوتبالدوستی می‌رسد این است که دستمزد کم داوران در فوتبال باعث شده آنها اشتیاقی برای قضاوت درست نداشته باشند و ذهن‌ آنها درگیر هزینه‌های زندگی مثل اجاره خانه و گرفتاری‌های شغل دیگرشان است. آنها باید مثل یک فوتبالیست حرفه‌ای بدن خود را آماده نگه‌دارند اما شاید یک هزارم بازیکنان درآمد ندارند این دلیل شاید منطقی به نظر برسد ولی تنها علت اشتباهات داوران نخواهد بود زیرا در فصول گذشته نیز داوران  درآمد کمی داشتند اما شاهد این اشتباهات نبودیم.

سیدرضا غیاثی رئیس اسبق کمیته داوران فدراسیون فوتبال دلایل جالبی برای اشتباهات تاثیرگذار داوران دارد. او می گوید وقتی در کلاس داوران هیچ مدرس ممتاز خارجی دعوت  نمی‌شود و فریدون اصفهانیان و مسعود عنایت خودشان مدرس داوری می‌شوند نمی‌توان انتظار بیشتری از داوران داشت.

غیاثی دلیل دیگری هم برای اشتباهات داوران بیان می‌کند و می‌گوید وقتی تست‌های آمادگی جسمانی داوران با سخت‌گیری همیشگی همراه نیست نتیجه‌اش چنین قضاوت‌هایی می‌شود.

ضمن اینکه رئیس اسبق کمیته داوران هم به درآمد کم داوران فوتبال ایران اشاره می‌کند و می‌گوید وقتی داوران می‌بینند که حتی درآمد توپ‌جمع‌کن‌ها از آنها بیشتر است انگیزه‌شان کاهش پیدا می‌کند.

غیاثی به اختلاف بین کمیته و دپارتمان داوری هم اشاره می‌کند. اختلافی که از فصل گذشته وجود داشت و هنوز هم ظاهرا به پایان نرسیده است. او می‌گوید کاش مسئولان کمیته داوران به جای اینکه همه تلاش خود را برای کنار گذاشتن حسین عسگری به خرج می‌دادند به مسایل داوری بیشتر فکر می‌کردند.

اگر چه نمی‌توان جنگ قدرت بین دپارتمان و کمیته داوران را نادیده گرفت اما داوران در میدان مسابقه به اختلاف‌های مدیریتی فکر نمی کنند و شاید شعارهای زننده‌ تماشاگران در ورزشگاه‌ها بیشتر از جنگ مسولان داوری بر آنها اثر گذار باشد. داوران انسان هستند و نمی‌توانند 90 دقیقه فحاشی به خود و خانواده‌شان را بشنوند و واکنشی نداشته باشند. شاید این شعارهای زننده و فحاشی‌ها نیز بر تمرکز داوران تاثیر مستقیم داشته و آنها را به اشتباه وادار کند اشتباهی ناخواسته که باعث عصبانیت بیشتر تماشاگران روی سکوها هم بشود.

داوران زیر فشار رسانه‌ها و باشگاه‌ها هم قرار می‌گیرند به تازگی شاهد آن هستیم که حتی بازیکنان انتقادهای تندی علیه داوران انجام می‌دهند و شاید اگر با توهین کنندگان به داوران جدی‌تر برخورد کنیم داوران با آرامش خاطر بیشتری در میدان حاضر شوند و اشتباه کمتری را مرتکب شوند.

نوید مظفری یکی دیگر از اعضای سابق دپارتمان داوری و فردی که خودش سال‌ها داور بین المللی بوده است هم نظرات جالبی در مورد اشتباهات زیاد و تاثیرگذار داوران در لیگ برتر دارد او می‌گوید که مهم‌ترین اشکال از ساختار داوری فوتبال ایران است. فیفا اگرچه بین کمیته و دپارتمان داوری تفاوت قائل شده اما این سیستم را به صورت  یکپارچه می‌بیند ولی در ایران بین کمیته و دپارتمان داوری همیشه اختلاف نظر وجود دارد و هر دو مسئول می‌گویند ما رئیس هستیم! ریاست داوران باید به عهده یک نفر باشد و دو رئیس نمی‌تواند تشکیلات داوری را اداره کند و داوران باید از از یک رئیس مقتدر برخوردار باشند و از او حساب ببرند و بدانند که باید به چه کسی پاسخگو باشند اما در حال حاضر این ساختار در داوری فوتبال ایران دیده نمی‌شود.رئیس و دپارتمان داوری خیلی حرف یکدیگر را نمی‌خوانند.

نوید مظفری البته به مساله آموزش داوران هم اشاره می‌کند و می‌گوید ما به داوران خود چه داده‌ایم که از آنها انتظار داریم کم اشتباه و خوب قضاوت کنند. تنها آموزش ما به داوران به یک کلاس سه چهار روزه در ابتدای فصل و یک کلاس آموزشی در بین نیم فصل ختم می‌شود. در این کلاس‌ها هم فیلم برنامه‌های نود نمایش داده می‌شود و می‌گویند کدام خطا بوده و کدام خطا نبوده است! با این وضعیت آموزشی نمی‌توان از داوران انتظار معجزه داشت.

وضعیت آموزشی داوران فوتبال ایران تاسف‌بار است و در زمینه کشف و پرورش استعدادها هم همین وضعیت حاکم است.

مظفری‌ کم بودن دستمزد داوران را دلیلی موجهی برای اشتباهات‌شان نمی‌داند و می‌گوید وقتی داور در میدان مسابقه است به این مساله فکر نمی‌کند که 200 هزار تومان دستمزد می‌گیرد یا یک میلیون تومان کما اینکه در گذشته که داوران دستمزد کمتری هم می‌گرفتند قضاوت‌های بهتری داشتند.

این داور بین‌المللی سابق به کمبود امکانات داوران هم اشاره می‌کند و می‌گوید که وقتی گاهی اوقات می‌بینیم که یک تیم داوری 4 دست لباس یک شکل برتن ندارند می‌توان فهمید که داوران ایرانی در چه شرایط سختی کار می‌کنند. ما داوران توانمند و شایسته‌ای داریم اما باید به آنها رسیدگی کنیم. نمی‌توان بدون اینکه به داوران چیزی داد از آنها همه چیز خواست.

به هر حال ظاهرا اشتباهات تاثیرگذار داوران در این فصل بسیار بیشتر از حد استاندارد بین‌المللی شده است و شاید در این مساله فقط داوران مقصر نباشند و همه اهالی فوتبال باید دست به دست هم بدهند تا داوران با آرامش خاطر بیشتری قضاوت کنند از تماشاگران که در ورزشگاه‌ها حاضر می‌شوند تا رسانه‌ها و بازیکنان و مربیان و مدیران باشگاه‌ها همه باید به داوران اطمینان بدهند که به پاکی آنها اعتقاد دارند و می‌دانند اشتباه‌های آنها سهوی است و شاید در آن صورت داوران با آرامش ذهنی بیشتر در میدان حاضر شوند و ‌اشتباهات‌شان کاهش پیدا کند.

قطعا داور در ورزشگاهی که خبری از ناسزا و هتاکی نباشد بهتر قضاوت می‌کند و نباید فراموش کنیم این داوران هم انسان هستند و مثل من و شما ممکن است اشتباه کنند. باید به داوران که با عشق و علاقه و با کمترین بهره مالی از این فوتبال کار می‌کنند احترام بیشتری گذاشت. احترامی که این داوران شایسته آن هستند.