فرهاد آییش که این روزها مشغول آمادهسازی نمایش «چمدان، چمدان» است، از ساخت یک قطعه موسیقی رپ با خوانندگی خودش برای تبلیغ این نمایش خبر داد و با ادای احترام به محمدرضا شجریان گفت: این نمایش را با تمام قلبم به این هنرمند تقدیم میکنم.
این هنرمند تئاتر که نمایش«چمدان، چمدان» را با دو نمایشنامه از خودش و کوبو آبه نویسنده ژاپنی اجرا میکند، به خبرنگار تئاتر ایسنا، گفت: این روزها در کنار تمرین نمایش، روی یک قطعه موسیقی در سبک رپ کار میکنیم که شعر آن را امیر سلطان احمدی سروده و شعر بسیار خوبی است و احتمالا این ترانه توسط من، امیر سلطان احمدی و محمد بحرانی (صدا پیشه و عروسک گردان جناب خان) اجرا میشود.
آییش ادامه داد: با همه علاقه و احترامی که برای موسیقی رپ دارم، چون خودم رپر نیستم، حضورم در این موقعیت میتواند کمیک و خندهدار به نظر بیاید. البته قرار است این ترانه در فضای مجازی منتشر شود و در واقع به نوعی معرفی کار است چون قصد داریم با یکسری برنامهها، مخاطبان را از پیش با نمایش آشنا کنیم و این قطعه هم در راستای همین هدف ساخته میشود.
به گفته او قرار نیست این قطعه در اجرای نمایش پخش شود اما احتمال دارد بعد از پایان نمایش، هنگام خروج مخاطبان از سالن شنیده شود.
آییش که بیست و اندی سال پیش نمایش «چمدان» را در آمریکا اجرا کرده است، با اشاره به بهرهگیری پیش درآمد آن نمایش از یکی از قطعات محمدرضا شجریان، یادآور شد: در آن اجرا از پیتر جاسپر سانیکسون که یکی از بزرگترین آهنگسازان و دوستانم بود، خواستم برایم آهنگی بسازد که استحاله یک فرهنگ سنتی و غنی را روایت کند و او از من خواست یک موسیقی بسیار غنی و سنتی ایران را به او معرفی کنم و چه کسی غنیتر و بهتر از محمدرضا شجریان؟، آن زمان قطعهای از استاد شجریان را به او دادم و پیتر تا آخر عمرش عاشق موسیقی سنتی ایران و خود ایران ماند.
این بازیگر و کارگردان ادامه داد: پیتر روی قطعه کوتاه استاد شجریان آهنگی ساخت که نشان میداد که چگونه یک فرهنگ سنتی اما غنی در وانفسای قرن بیست و یکم استحاله میشود و کسانی را که به سنتها تکیه دارند از خود دور میکند. این پیش درآمد اوج نمایش ما بود که اولین لحظه کار پخش میشد و حالا هم همین قطعه را پخش خواهیم کرد و با تمام قلبم این نمایش را به این هنرمند هدیه میکنم.
آییش اطمینان داد که این قطعه و پیش درآمد مورد توجه تماشاگران قرار خواهد گرفت.
کارگردان نمایش های «هفت شب با مهمان ناخوانده» و «پنجرهها» همچنین از ساخت دو قطعه انیمیشن به عنوان یکی دیگر از بخشهای نمایش «چمدان،چمدان» خبر و توضیح داد: از دو زاویه با انیمیشن کار میکنیم؛ یک قطعه انیمیشن که حدود سه دقیقه است، در میان کار پخش میشود که بعدا بیشتر درباره آن توضیح میدهم و در کنار آن یکسری انیمیشنهای دیگر داریم که در فضای مجازی و پیش از اجرا به مخاطب ارائه میدهیم و با این اطلاعات، تصاویر و موسیقی، حوزه تبلیغات نمایش را در فضای مجازی طراحی میکنیم.
او اضافه کرد: هدف ما این است که پیش از ورود مخاطب به سالن،حجم چمدان در ذهنش شکل گرفته باشد.
آییش با اشاره به یکی از اشعار سهراب سپهری با این مضمون که « واژه باید خود باد، واژه باید خود باران باشد»، افزود: سهراب توانست در اشعارش این مفاهیم را به یاد خواننده بیاورد. ما هم امیدواریم بتوانیم با چمدان و کارهایی که پیش از اجرای نمایش روی صحنه انجام میدهیم، مفهوم چمدان را با همه رمز و رازهایش در ذهن مخاطب شکل بدهیم و بسیار علاقه مندیم این اسم از اندازه یک لغت فراتر برود و هر کس تفسیر ،نگاه و معنای خود را از آن دریافت کند. امیدواریم بتوانیم همه تفاسیر را تحریک کنیم و موسیقی نمایشمان هم باهمین نگاه کار میشود.
بازیگر نمایش «سقراط» اضافه کرد: شعارهای مختلفی هم در ارتباط با چمدان را انتخاب کردهایم که یکی از آنها چنین است «شما نمیتوانید خاطرههایتان را با چمدان جابه جا کنید چون چمدان خودش خاطرهای بزرگ است»
وی یادآور شد: برای خود من چمدان گویی سفر انسان است در طول زندگی. یعنی یک نگاه نیمه فلسفی هم دارم؛ رفتنها و سفرها و رمز و رازی که هر یک از چمدانها برای خود دارد، برایم خیلی جذاب است. در شروع کار بیشتر بعد سیاسی اجتماعی و مساله مهاجران ایرانی در خارج از کشور، ذهن مرا مشغول به خود کرده بود. اما به مرور بعد بزرگتری پیدا کرد. نگاهم استحالهی انسان امروز است که بین سنت و مدرنیته سرگردان شده و از خود و دیگران بیگانه شده، انسانی که سرگشته و تنها شده است.
آییش که در اجرای این نمایش با نگار نعمتی به عنوان طراح لباس همکاری دارد، با ابراز خرسندی از این همکاری اضافه کرد: دستش را کاملا باز گذاشتهام که تا مرز فشن هم برود به ویژه در نمایشنامه «چمدان» کوبو آبه این آزادی وجود دارد البته تا جایی که از مفاهیم نمایش خارج نشود.
این کارگردان تئاتر که در این اثر در کنار نمایشنامه «چمدان» نوشته خودش نمایشنامه «چمدان» اثر کوبو آبه را نیز اجرا میکند، در پاسخ به این پرسش که چرا کوبو آبه برخلاف موراکامی در ایران خیلی شناخته شده نیست؟ توضیح داد: ترجمه کارهای او بسیار دشوار است و فکر میکنم باید همراه با اقتباس باشد تا از سوی مخاطب دریافت شود. من هم وقتی این نمایشنامه را ترجمه و اجرا کردم، قدری درآن دخالت کردم و به همین دلیل به کلمه مترجم بسنده نکردم بلکه عنوان ترجمه و اقتباس را انتخاب کردم.
کارگردان «پنجره ها» و «تق صیر» کوبو آبه را یکی از سرشناسترین نویسندگان سوررئالیست معاصر خواند و تاکیدکرد: اگر این نویسنده در ایران شناخته نشده، به این دلیل است که متریالهایش در دسترس نبوده یا شاید از فرهنگ ما دور بوده است.
او ابراز تاسف کرد: حیف است کوبو آبه را در ایران نمیشناسیم. البته او نویسندهای متعلق به دهه 60 است و شاید با معیارهای مدرن و پست مدرن امروز متفاوت باشد. نه تنها نگاه او بلکه کل سوررئالیست در جهان امروزه قدری متفاوت است. همچنان که تابلوهای سالوادور دالی هم برای ما امروزی نیست اما برای معرفی نویسندهای مانند کوبو آبه بهتر است با وفاداری به او ، المانهای امروزی را هم در آثارش دخیل کنیم. با این شیوه درک و دریافت کار او برای مخاطب آسانتر میشود. همانطور که حتی باید در کارهای یونسکو هم تغییراتی ایجادکنیم، هرچند که همیشه یونسکو نویسنده بزرگی خواهد ماند.
آییش در عین حال ادامه داد: اجرای ما از متن کوبو آبه هم سورئالیست است و بیش از آگاهی، با ضمیر ناخودآگاه ارتباط داریم به همین دلیل سعی کردم اجرا به گونهای باشد که با ضمیر ناخودآگاه مخاطب ارتباط برقرار کند.
نمایش «چمدان،چمدان» دو نمایش همراه است که با کارگردانی فرهاد آییش بهمن و اسفند امسال در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر به صحنه میرود.
یکی از نمایشنامهها نوشته خود آییش است و دیگری متنی از کوبو آبه نویسنده ژاپنی است. طراحی صحنه این نمایش را منوچهر شجاع برعهده دارد و مازیار تهرانی به عنوان طراح پوستر با اجرای این نمایش همکاری دارد. همچنین مهدی آشنا عکاس این نمایش است.