مصائب نفس کشیدن در آلوده‌ترین شهر جهان

اهواز بیشتر صبح‌ها غبارآلود بیدار می‌شود، در افق صبحگاهی در امتداد رودخانه کمربندی قهوه‌ای از غبار و آلودگی دور آسمان شهر کشیده شده و بوی دود در هوا سنگینی می‌کند.

امروز در روز ملی هوای پاک، گرد و خاک آسمان اهواز را در بر گرفت تا اشاره‌ای باشد به این که معضل ریزگردها هنوز حل نشده است.

کوروش بهادری، مدیرکل هواشناسی خوزستان امروز گفت: احتمال دارد چشمه‌های گرد و خاک روی کشور عراق موجب کاهش دید به صورت موقت در مناطق مرزی استان شود.

کنترل منشا خارجی گردوغبار اهواز میسر نیست
در خصوص منشا پدیده گرد و خاک‌ اهواز، دو منبع داخلی و خارجی معرفی می‌شود که منشا خارجی در کشورهای عربی همسایه و منبع داخلی بیشتر در تالاب‌های خشکیده و همچنین در منطقه‌ای بین اهواز و ماهشهر قرار دارد.

در گرد و خاکهای بهمن و اسفند ماه گذشته که روزهای متوالی ادامه داشت و به شدیدترین حالت در سالهای گذشته رسید، هر دو منشا، سرچشمه ایجاد گرد و خاک اعلام شدند.

به منظور کنترل منشا داخلی، هر چند اقداماتی پیشگیرانه تصویب شده ولی به گفته مسئولان سازمان حفاظت محیط زیست، بررسی و کنترل منشا خارجی به دلیل مشکلات داخلی کشورهای منطقه، میسر نیست.

معصومه ابتکار، رییس سازمان حفاظت محیط زیست در این زمینه گفته است: با توجه به اینکه بیشتر گرد و غبارها از کشورهای منطقه به ایران می آید، ما حتی مقدمات تشکیل یک صندوق منطقه‌ای مقابله با گرد و غبار را با سازمان ملل پیگیری کردیم ولی متاسفانه برخی از کشورهای منطقه همراهی لازم را با این صندوق منطقه ای نداشتند.

این در حالی است که در سال 2012 از سوی سازمان بهداشت جهانی، اهواز به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان معرفی شد.

به گزارش ایسنا؛ پس از این اعلام، رییس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه از نظر آلودگی هوا در رده بندی‌های جهانی وضعیت خوبی نداریم، گفت: اهواز رتبه آلوده ترین شهر جهان را مطابق با طبقه بندی سازمان بهداشت جهانی کسب کرده و اکنون معضلات جدیدی مانند ریزگردها به مساله آلودگی هوای کلان شهرها افزوده شده است که به نظر می‌رسد با یک پدیده در حال تغییر مواجه شده‌ایم و نیازمند تجدید قوا و بازنگری برنامه‌های پیشین هستیم.

تعیین حدود کانون‌های گرد و خاک خوزستان
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان از انجام مطالعات برای تعیین مساحت و مختصات و جانمایی کانون‌های داخلی گرد و خاک در استان خبر داد و به خبرنگار ایسنا گفت: ویرایش اولیه طرح سند ملی گرد و غبار به استان خوزستان ابلاغ و در جلسه‌ای این طرح به بحث و بررسی گذاشته شد.

وی افزود: در این طرح برخی موارد دیده شد که لازم است اصلاح و ویرایش شوند؛ در این زمینه همکاران ما در محیط زیست، زمین شناسی و منابع طبیعی خوزستان بر روی ایرادات کار می‌کنند تا اصلاحات آن انجام شود.

بالدی ادامه داد: در کنار طرح سند ملی گرد و غبار، خود ما نیز در استان در حال انجام مطالعاتی بر روی کانون‌های داخلی گرد و خاک در خوزستان هستیم و به منظور تامین اعتبارات این مطالعات، با سازمان محیط زیست کشور در حال مذاکره‌ایم.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان گفت: تعداد کانون‌های داخلی گرد و خاک در خوزستان زیاد است و این کانون‌ها، مساحت زیادی را در بر می‌گیرند. با این حال همکاران ما در استان خوزستان با محوریت استانداری به طور دقیق برای تعیین مساحت و مختصات و جانمایی کانون‌ها در حال مطالعه هستند.

137 روز هوای ناسالم و خطرناک سهم اهواز از امسال
احمدرضا لاهیجان‌زاده، مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان به خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: از اول فروردین ماه تا امروز (29 دی ماه 94) در اهواز 5 روز هوای پاک، 166 روز هوای سالم، 125 روز هوای ناسالم، 12 روز خطرناک و 20 روز گردوغبار داشته‌ایم و آلوده‌ترین روز امسال در شهریورماه بوده که شدت گردوغبار اهواز 2هزار و 149 میکروگرم در مترمکعب بوده است.

وی افزود: وجود مشکل گرد و غبار و ریزگردها موجب شده که یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان باشیم ولی در بقیه پارامترها مشکلات کمتری نسبت به دیگر شهرها داشته‌ایم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان در خصوص عمده‌ترین منبع آلاینده هوای اهواز پاسخی نداد.

روند برنامه‌های کنترل آلودگی هوا کند است
در همین حال؛ شاکری، معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز به خبرنگار ایسنا اظهار کرد: آنچنان که در طرح بازنگری آلودگی هوای کلانشهر اهواز عنوان شده، عمده‌ترین منبع آلودگی صنایع هستند. بدین ترتیب بیشتر آلودگی هوای این شهر ناشی از واحدهای صنعتی است که بخش عمده آن مربوط به فعالیت‌های نفتی است و تاسیسات نفتی سهم بالایی از این آلودگی‌ها دارند.

وی ادامه داد: در بخش طبیعی نیز گردو غبار نقش بزرگی در آلودگی هوای اهواز دارد ولی در بخش انسانی تا جایی که می‌توان، تلاش می‌شود که منابع آلودگی را کنترل کنیم. در این زمینه صنایع اقداماتی انجام داده‌اند و در برخی موارد نیز موفق بوده و آلودگی را تا حدودی تحت کنترل در آورده‌اند.

شاکری گفت: در خصوص کنترل آلودگی ناشی از شرایط طبیعی و گرد و غبار نیز هیات وزیران مصوباتی داشتند که ارگان‌های ذی‌ربط را موظف به مشارکت در کنترل آلودگی‌ها می‌کند، آنچنان که بحث اصلی محیط زیست در دنیا نیز توجه خاص به مشارکت است.

وی افزود: در این زمینه دستگاه‌ها و ارگان‌ها و سازمان‌ها باید کمک بیشتری کرده و با رعایت ضوابط و استانداردها درجهت کاهش آلودگی هوا تلاش کنند. در این رابطه شتاب برنامه‌ها باید بیشتر باشد و ارگان‌ها و دستگاه‌ها جدی‌تر باشند.

معاون محیط زیست انسانی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان تصریح کرد: متاسفانه اکنون روند برنامه‌های کنترل آلودگی هوا کند است و تاخیر زمانی دارند. وزارت صنایع و معادن و همچنین وزارت نفت می‌توانند کمک کنند و با برنامه‌های اجرایی و عملیاتی نقش بیشتری در کنترل آلودگی هوای اهواز داشته باشند.

وی در خصوص افزایش میزان ابتلا به بیماری‌های خاص در سطح شهر اهواز به دلیل شرایط آلودگی هوا گفت: افزایش خاصی دیده نمی‌شود و مدارک و مستنداتی دال بر این‌که آلودگی هوا موجب افزایش ابتلا به برخی بیماری‌ها در اهواز شده باشد، تا آنجا که ما اطلاع داریم وجود ندارد.

نفت در اهواز چه می‌کند؟
در حالی مجموعه نفت به عنوان یکی از منابع عمده آلاینده هوای اهواز مطرح می‌شود که همچنان چاه‌های نفت بدون مجوز ساخت در اهواز در حال فعالیت هستند.

پیش از این، شهردار اهواز از طرح دریافت عوارض از چاه‌های نفت بدون پروانه ساخت در حوزه شهری اهواز خبر داده و گفته بود: لایحه‌ای از سوی شهرداری اهواز به شورای شهر ارایه شده مبنی بر این که از هر حلقه چاه نفت که در حوزه شهری اهواز احداث شده و پروانه ساخت اخذ نکرده، بابت عبور و استفاده از فضای شهری مبلغ 2 میلیارد تومان عوارض دریافت شود.

وی ادامه داد: 201 حلقه چاه نفت در حوزه شهر اهواز احداث شده که در محاسبات انجام شده، عوارض این تعداد چاه نفت مبلغی حدود 400 میلیارد تومان برآورد شده است. علاوه بر این، مجموعه نفت باید حق عبور لوله‌های نفت از محدوده شهری را نیز به عنوان عوارض پایدار پرداخت کند که این طرح در شورای شهر اهواز تصویب و توسط استاندار خوزستان به نفت ابلاغ شده است.

میدان نفتی اهواز تحت نظارت شرکت بهره‌برداری نفت و گاز کارون، بزرگترین شرکت تولیدی تابعه شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، قرار دارد و با دو مخزن نفتی آسماری و بنگستان با ۱۲۵ و مجموعا 414 حلقه چاه، فعال است.

باران هم آلوده است
نه تنها هوای اهواز، بلکه باران‌های پاییزی این شهر نیز نفس‌گیرند و هر سال هزاران نفر از شهروندان اهوازی با نخستین باران‌های آبان ماه روانه اورژانس بیمارستان‌ها می‌شوند. پس از سه سال از بروز تنگی نفس پس از باران در اهواز، بنا به گفته مسئولان، تحقیقات در زمینه علت این پدیده همچنان ادامه دارد.

دکتر ایرج نظری، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با اشاره به افزایش تعداد بیماران تنفسی پس از بارندگی در سال جاری در خوزستان تصریح کرد: در سال 92 از ابتدای بارندگی‌های پاییزی تا پایان سال در مجموع 23 هزار بیمار با علائم مشکلات تنفسی به بیمارستان‌های خوزستان مراجعه کردند. این رقم در مدت مشابه سال 93 در مجموع به 18 هزار نفر رسید.

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپورا هواز گفت: این در حالی است که امسال تنها در دو هفته گذشته، 24 هزار و 800 بیمار با مشکلات تنفسی پس از بارندگی به بیمارستان‌ها مراجعه کرده اند که این آمار، بسیار بیشتر از سال‌های گذشته است.

وی عنوان کرد: هنوز عامل ایجادکننده مشکلات تنفسی پس از باران در خوزستان مشخص نشده و تحقیقات همچنان در حال انجام است.

منابع آلودگی هوای اهواز هر چه باشند و از هر جا سرچشمه بگیرند، تنها مردم این شهر هستند که همچنان تلاش می‌کنند در هوای آلوده‌ترین شهر جهان نفس بکشند.