ترفندهای کلاهبرداران در بازار داغ قالیشویی

شاید هنوز دوران کودکی را به‌خاطر داشته باشید. زمستان نفس‌های آخر خود را می‌کشید، سرمای دلچسبی بر هوای شهر حاکم بود؛ با وجود این، به شوق آب‌بازی پاچه‌های شلوار خود را بالا زده، کاسه به دست به جان قالی خیسی که کف حیاط پهن شده بود، می‌افتادیم.

آن روزها نزدیک عید که می‌شد، سراسر شهر پر می‌شد از قالی‌های رنگارنگی که از بام خانه‌ها آویزان شده بود. قالی‌هایی که نوید رسیدن فصل بهار و‌ سال نو را می‌داد. اما حالا دیگر نه از حیاط‌های دنج برای شستن قالی خبری است و نه از آب‌بازی‌های کودکانه در واپسین روزهای زمستان. این روزها با آپارتمانی شدن خانه‌ها، بازار قالیشویی‌ها حسابی داغ شده و خیابان‌های شهر پر شده از خودرو‌های مخصوص قالیشویی که کلی فرش پشت آنها قرار گرفته است.

حالا سال‌هاست که قاليشويي‌ها اين کار را به‌صورت حرفه‌اي انجام مي‌دهند تا بار شستن فرش از دوش ساکنان آپارتمان‌هاي کوچک و بزرگ برداشته شود. در این میان افزایش تقاضا برای شست‌وشوی فرش در روزهای آخر سال، بعضا زمینه سودجویی برخی افراد را فراهم کرده است تا در قالب ارایه خدمات ویژه برای تمیزی فرش، هزینه‌های گزافی را از مردم طلب کنند. از شرکت‌های قلابی که تحت عنوان قالیشویی به سرقت فرش‌های نفیس مردم دست می‌زنند که بگذریم، تفاوت نرخ در قالیشویی‌های سطح شهر از دیگر انتقادات این روزهای مردم است.

در این میان «حمید محمدی کم‌سرخ» رئیس اتحادیه قالیشویان تهران درحالی نرخ مصوب قالیشویی برای فرش‌های ماشینی ٤ متر و فرش‌های دستباف را ٦ هزارو ٩٠٠ تا ١١‌هزار و٢٠٠ تومان اعلام می‌کند که این نرخ‌ها در مناطق مختلف تهران متفاوت است؛ به‌گونه‌ای که در یک مرکز قالیشویی منطقه جنوب غرب تهران شست‌وشوی هر متر فرش ماشینی ٣٥٠٠ تومان بوده و در مناطق شمال تهران این نرخ حتی به متری ٩هزار تومان هم می‌رسد. البته بازار سودجویی در فرش‌های دستباف و تابلوفرش‌ها بسیار گرم‌تر است. فرش‌هایی که به دلیل ارزش بالایی که دارند، مشتریان حاضر می‌شوند هزینه بالایی برای شست‌وشوی آنها بپردازند و این هزینه در برخی موارد به متری ٢٠‌هزار تومان هم می‌رسد. با احتساب متری ٢٠‌هزار تومان درحالی بهای شست‌وشوی یک تخته فرش دستباف ١٢ متری به حدود ٢٤٠‌هزار تومان می‌رسد که شست‌وشوی آن براساس قیمت‌های مصوب اتحادیه قالیشویی بین ٨٢ تا ١٤٤‌هزار تومان است.

خدمات ویژه، بهانه‌ای برای گرانفروشی
محمدي کم‌سرخ درباره هزینه‌های قالیشویی به «شهروند» می‌گوید:  با توجه به آخرین مصوبه‌ای که برای تعیین نرخ خدمات در آذرماه به تصویب رسید، هزینه‌های ٢٠ نوع خدمت قالیشویی ١٤ درصد افزایش یافته است؛ هرچند قیمت برخی از خدمات اضافی از قبیل لکه‌بری، روفوگری یا شست‌وشوی تابلوفرش‌ها به‌صورت توافقی تعیین خواهد شد. همچنین هر مترمربع موکت معمولی در واحد‌های درجه یک ١٤٥٠ تومان و موکت‌های پرزدار و برجسته ١٨٥٠ تومان شست‌‌وشو می‌شود.

رئیس اتحادیه قالیشویان تهران همچنین بیشترین شکایات مردم را مربوط به قیمت‌ها دانست و گفت: به دليل اين که حجم کار در قاليشويي‌ها به‌ويژه در ايام پاياني‌ سال بالاست، به همان نسبت هم شکايت‌هاي زيادي از سوي مردم به اتحاديه ارایه مي‌شود که بيشتر آنها در مورد قيمت‌هاست؛ این درحالی‌است که قاليشويي‌ها براي شستن انواع فرش و موکت نرخ مصوب دارند که از سوي اتحاديه ابلاغ مي‌شود. این فعال صنفی با بیان این نکته که برخي قاليشويي‌ها به بهانه انجام خدمات اضافي مثل لکه‌بري، سفيدشويي و... مبالغ بيشتري را از مشتري دريافت مي‌کنند، اضافه کرد: در بسياري موارد، فرش‌ها اصلا نيازي به اين کارها ندارد و مشتري نبايد تحت تاثير تبليغات در اين مورد قرار گيرد.

ویژه‌شوریی ممنوع!
در بسیاری از فاکتورهای قالیشویی‌ها بندی به نام ویژه‌شوری با قیمت‌هایی بالاتر از نرخ مصوب وجود دارد که رئیس اتحادیه قالیشویی آن را غیرقانونی دانست و گفت: قالیشویی‌ها موظف هستند که فرش‌های مشتریان را تمیز تحویل آنها دهند و نیازی به شست‌وشوی ویژه نیست. اما استفاده از شوینده‌هایی همچون وایتکس در شست‌وشوی فرش و طولانی بودن مدت زمان تحویل از دیگر نگرانی‌های مردم است که این مقام مسئول آن را غیرقانونی دانست و گفت: در روند شست‌وشو تنها باید از شامپو و پودر استفاده شود، اما در مورد مدت زمان تحویل فرش هیچ تبصره‌ای وجود ندارد و به‌صورت میانگین قالیشویی‌ها ظرف ٥ روز فرش را تحویل مشتریان خود می‌دهند. رئیس اتحادیه قالیشویی تهران همچنین با تاکید بر این‌که مردم قبل از امضای رسید به دقت مندرجات آن را مطالعه کنند، گفت:  امضای این رسید به معنای توافق بین دو طرف بوده و نمی‌توان شکایتی درباره مفاد آن داشت.

فعاليت سارقان و خلافکاران در پوشش قاليشويي
اما مشکل ديگري که در ماه‌های پاياني ‌سال ايجاد مي‌شود، فعاليت سارقان و خلافکاران در پوشش قاليشويي است. رونق بازار قالیشویی در روزهای پایانی ‌سال باعث شده برخی تبهکاران با توزیع انواع آگهی‌های تبلیغاتی در کمین شهروندان باشند. این تبلیغات به صورت پخش کردن برگه‌هایی است که تنها یک شماره در آن ذکر شده است. این شرکت‌ها در تبلیغات خود هیچ اشاره‌ای به آدرس کارگاه قالیشویی خود نمی‌کنند.

رئیس اتحادیه قالیشویی با بیان این‌که در دو ماه پایانی ‌سال تعداد مشتریان قالیشویی ١٠ برابر افزایش می‌یابد، در این‌باره توضیح داد: با توجه به افزایش مشتریان این صنف در این روزها، همین امر موجب شده تا برخی شرکت‌ها با اجاره دفتر و تهیه اسناد جعلی، در این ایام به فعالیت پرداخته و پس از جمع‌آوری فرش‌های شهروندان با تعطیل کردن دفتر فرار ‌کنند. اعلام قیمت‌های پایین از سوی این تبهکاران، ترفندی برای فریب مردم است. او با اشاره به این‌که کسب اطمينان از مجاز بودن قاليشويي‌ها، مسأله‌اي است که بايد مورد توجه مردم قرار بگيرد؛ در اين رابطه هشدارهايي به مردم داد و افزود: مشتریان بهتر است ابتدا از درستي ادعاي مراکز قاليشويي مطمئن شوند و بعد فرش‌هاي خود را براي شست‌وشو در اختيار آنها قرار دهند. ضمن این‌که مردم مي‌توانند در سايت اتحاديه قاليشويان به آدرس eght‏‏١٣٥١ .ir فهرست قاليشويي‌هاي مجاز و تلفن و نشاني آنها را ملاحظه کنند.

کم‌سرخ با اشاره به تراکم کاری پایان ‌سال قالیشویان سراسر کشور افزود: اگر واقعا قصد دریافت خدمت کاملا مناسب و بدون عجله را داریم بهترین گزینه این است که برای شست‌وشوی فرش‌هایمان دقیقه ٩٠ و در روزهای پایانی ‌سال تصمیم‌گیری نکنیم بلکه از اواخر بهمن به‌دنبال یافتن بهترین گزینه برای دریافت خدمات باشیم.

 شکایت از کیفیت پایین خدمات برخی از قالیشویی‌ها
این روزها اگر پای درددل مردم بنشینیم با اظهارات جالبی مواجه می‌شویم. مجید ایمانی که به‌تازگی دو تخته فرش ماشینی خود را برای شست‌وشو به یکی از مراکز قالیشویی جنوب غرب تهران داده است، ضمن اعلام نارضایتی از کیفیت خدمات ارایه شده، می‌گوید: با وجود این‌که ویژه‌شوری را برای شست‌وشوی فرش‌های خود انتخاب و بابت آن هزینه‌ا‌ی بالاتر از نرخ اعلام شده پرداخت کردم، اما هنگام تحویل یکی از فرش‌ها به‌خوبی تمیز نشده بود و به‌ناچار فرش را برای شست‌وشوی مجدد به قالیشویی ارسال کردم. او با بیان این‌که بیشتر لک‌های نقش بسته روی فرش در نوبت اول شست‌وشو پاک نشده بود، گفت: بعد از دوبار شست‌وشو وقتی فرش را تحویل گرفتم، مشخص بود که از وایتکس در روند شست‌وشو استفاده شده که کاملا غیرقانونی است و به فرش آسیب می‌رساند.

هرگونه خسارت احتمالی بر عهده مشتری است!
اما از آنجا که معمولا فرش‌های دستباف ارزش مادی زیادی دارد، برخی قالیشویان اقدام به افزودن ‌بندی به قرارداد کرده‌اند که در آن نوشته شده «هرگونه خسارت احتمالی به عهده مشتری است». سمیه لطفی در این‌باره می‌گوید: هنگام تحویل فرش فاکتوری را امضا کردم که در پایان آن این جمله نوشته شده بود. او با بیان این‌که هنگام تحویل گرفتن گوشه‌ای از فرش پاره شده بود، گفت:  پیگیری‌هایمان برای دریافت خسارت به نتیجه نرسید و مسئولان این قالیشویی که مجاز هم بود، عنوان کردند که فرش‌های شما بیمه نبوده، بنابراین نمی‌توان ضرر و زیان وارده به شما را جبران کرد.