پیشنهاد شوم نفتی برای ایران

دو روز پیش خبری بر خروجی رسانه‌ها قرار گرفت كه حكایت از تصمیم اوپك در مسیر كاهش تولید در رایزنی‌ها داشت. در آن خبر آمده بود ابراهیم وایا، یکی از اعضای هیأت نمایندگی نیجریه در اوپک، گفته: «این قطعیت وجود دارد که همه در این فرایند نقش دارند... همه می‌دانند که خطر (توافق‌نکردن) بالاست».

به گزارش ایسنا، روزنامه «شرق» افزود: این نگرانی در بین همه اجزای اوپك دیده می‌شود؛ به نحوی كه كارشناسان نفتی می‌گویند اگر نشست اوپك در ٣٠ نوامبر (١٠ آذر) به نتیجه برای فریز نفتی یا كاهش تولید نرسد، قطعا قیمت‌ها در بازار سقوط خواهد كرد و همه اعضای اوپك و غیراوپك این خطر را به‌وضوح لمس كرده‌اند. به همین دلیل است كه رایزنی‌ها برای رسیدن به یك توافق مشخص، كماكان ادامه دارد.

آن‌گونه كه رویترز منتشر كرده، براساس طرح پیشنهادی کاهش تولید اوپک که ایران هنوز با آن موافقت نکرده است، این کشور باید تولید نفت خود را ۱۸۰ هزار بشکه و عربستان ۵۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دهند. به گزارش رویترز، اوپک هفته آینده کاهش چهار تا ٤,٥ درصدی تولید همه اعضای خود به جز لیبی و نیجریه را به بحث خواهد گذاشت، اما موفقیت این طرح همچنان به موافقت ایران و عراق بستگی دارد که هنوز به طور کامل از طرح کاهش تولید حمایت نمی‌کنند.

سه منبع آگاه در اوپک گفتند در پایان نشست دوروزه کارشناسان اوپک در وین، تصمیم گرفته شد که در نشست وزرای کشورهای عضو در روز ٣٠ نوامبر، پیشنهاد کاهش چهار تا ٤.٥ درصدی تولید کشورهای عضو از جانب الجزایر مطرح شود. چنین کاهشی موجب خواهد شد تولید اوپک به میزان ١.٢ میلیون بشکه در روز کاهش یابد. اما منابع آگاه همچنین گفتند نمایندگان ایران، عراق و اندونزی در جریان مذاکرات ملاحظاتی را در مورد سطح مشارکت خود در این طرح مطرح کرده‌اند که ١١ ساعت به طول انجامیده است.

وزیر امور خارجه عراق روز سه‌شنبه در بوداپست گفت اوپک باید به عراق اجازه دهد به افزایش تولید خود بدون هیچ محدودیتی ادامه دهد.منابع آگاه که به دلیل غیرعلنی برگزارشدن نشست کارشناسان مجاز به سخن‌گفتن درباره جزئیات نبودند، گفتند ایران و عراق شرایط ویژه‌ای را برای مشارکت در این طرح مطرح کرده‌اند.این منابع گفتند عربستان و متحدانش در حاشیه خلیج فارس این سیگنال را ارسال کرده‌اند که آماده کاهش نزدیک به یک میلیون بشکه در روز از تولید خود هستند.

منابع آگاه افزودند پیشنهاد الجزایر شامل همه کشورها به استثنای نیجریه و لیبی خواهد بود و هدف از آن کاهش چهار تا ٤.٥ درصدی تولید نسبت به میزان تولید ماه اکتبر و رساندن مجموع تولید سازمان به ٣٢.٥ میلیون بشکه در روز خواهد بود. این به آن معنا خواهد بود که عربستان باید به‌تنهایی تا ٥٠٠ هزار بشکه در روز تولید خود را کاهش دهد. این وضعیت موجب می‌شود بار اصلی کاهش تولید بر دوش عربستان، بزرگ‌ترین تولیدکننده اوپک، بیفتد و کاهش تولید به قیمت کاهش سهم عربستان تمام شود، زیرا ایران و عراق همچنان به تولید بالای نفت ادامه می‌دهند.

یکی از این منابع گفت بر اساس پیشنهاد الجزایر، از ایران خواسته شده تولید حدوداً چهار میلیون بشکه‌ای خود را ٤.٥ درصد برابر با ١٨٠ هزار بشکه در روز کاهش دهد. اما به گفته یک منبع دیگر، تهران گفته که می‌خواهد تولید خود را از سطح ٤.١ تا ٤.٢ میلیون بشکه در روز کاهش دهد. از عراق نیز خواسته شده تولید خود را حدود ٢٠٠ هزار بشکه در روز کاهش دهد. بغداد نیز معتقد است باید تولید خود را نسبت به رقم برآوردی خود کاهش دهد نه برآورد اوپک.

یک منبع مطلع گفت: ٨٥ درصد از کاهش تولید پیشنهادشده از جانب کشورهای حاشیه خلیج‌فارس خواهد بود اما ایران همچنان از این طرح استقبال نمی‌کند. در همین رابطه بلومبرگ در گزارشی نوشته:‌ عربستان دیگر نفوذ گذشته خود را در اوپک ندارد و ایران و عراق با کنارزدن مشکلات ناشی از تحریم و جنگ، تولید خود را به ارقامی بی‌سابقه رسانده‌اند و در حال مطرح‌کردن خود درون سازمان کشورهای صادرکننده نفت هستند. این دو کشور در مجموع روزانه بیش از هشت میلیون بشکه نفت تولید می‌کنند که تقریبا یک‌چهارم کل تولید سازمان است و هر دو نیز خواهان افزایش بیشتر تولید خود هستند.

جعفر التائی، مدیر مؤسسه مشورتی المنار گروپ در ابوظبی دراین‌باره گفت: ایران و عراق خواهان رابطه‌ای برابر با عربستان در اوپک هستند. اعضای اوپک در ماه سپتامبر شرایطی ویژه برای ایران قائل شدند و موافقت کردند این کشور از توافق کاهش تولید مستثنا شود. اکنون با رسیدن تولید ایران به اندازه قبل از تحریم‌ها،  اوپک هنوز هم باید سطح تولیدی را مشخص کند که تولید ایران در آن سطح محدود شود.

عراق نیز با اشاره به هزینه‌های بالای جنگ با داعش در تلاش است از کاهش تولید مستثنا شود. وزیر نفت این کشور ماه گذشته گفته بود عراق تولید خود را به‌هیچ‌وجه از رقم تولید در ماه سپتامبر یعنی ٤.٧ میلیون بشکه در روز پایین‌تر نخواهد آورد. اوپک در حال کار روی یک توافق شش‌ماهه است. التائی گفت: چنین توافق کوتاه‌مدتی ممکن است پذیرش محدودیت‌ها برای ایران و عراق را آسان كند.