فرارو- آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه در تازه ترین گزارش فصلی خود درباره نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران، بر اجرای کامل تعهدات ایران مطابق با برجام و اجرای اقدامات شفاف ساز بیشتر طبق پروتکل الحاقی تاکید کرد.
«یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس پس از ذکر سابقهای درباره برجام خاطر نشان کرد: آژانس از روز 16 ژانویه 2016 (روز اجرای برجام) اجرای تعهدات مرتبط با هستهای ایران مطابق با شروط برجام را به شیوه بی طرفانه و عینی مطابق با رویههای استاندارد پادمانی آژانس، تحت راستی آزمایی و نظارت داشته است. این گزارش مربوط به فعالیتهای آژانس از زمان انتشار گزارش فصلی قبلی است.
گزارش مدیرکل آژانس در ادامه در ارتباط با فعالیتهای مرتبط با آب سنگین و بازفراوری ادامه میدهد: ایران کار احداث رآکتور آب سنگین اراک (راکتور IR-40) را بر اساس طراحی اولیه آن دنبال نکرده است. ایران اقدام به تولید یا آزمایش قرصهای (pellet) اورانیوم طبیعی، میلههای سوخت یا مجتمعهای سوخت با طراحی خاص حمایت از راکتور آی.آر-40 طبق طراحی اولیه نکرده و تمام قرصهای موجود اورانیوم طبیعی و مجتمعهای سوخت تحت نظارت مداوم آژانس بصورت انبار شده باقی ماندهاند.
این گزارش می افزاید: ایران همچنان آژانس را درباره موجودی آب سنگین در ایران و تولید آب سنگین در کارخانه تولید آب سنگین آگاه کرده و به آژانس اجازه داده که بر کمیت ذخایر آب سنگین ایران و مقدار آب سنگین تولید شده نظارت کند.
آمانو میافزاید: آژانس در تاریخ 16 مه 2017 تایید کرد که کارخانه تولید آب سنگین ایران مطابق اعلام قبلی ایران برای کار تعمیر و نگهداری تعطیل شده و ذخایر آب سنگین ایران 128.2 تن است. در طول دوره گزارش، ایران بیش از 130 تن آب سنگین نداشته است.
ایران فعالیتهای مرتبط با بازفراوری نیز در راکتور تحقیقاتی تهران یا دیگر تاسیسات اعلام شده به آژانس انجام نداده است.
این گزارش درباره 'فعالیت های مرتبط با غنی سازی و سوخت' نیز میافزاید: در کارخانه غنی سازی سوخت در نطنز، بیش از 5060 سانتریفیوژ IR-1 نبوده که این تعداد نیز در 30 آبشار نصب شدهاند و ایران 48 رآکتور آی.آر-1 از انبار را برای جایگزین کردن سانتریفیوژهای خراب در کارخانه غنی سازی سوخت، برداشته است. ایران به غنی سازی هگزا فلوراید اورانیوم UF6 در کارخانه غنی سازی سوخت ادامه داده است اما اورانیوم را بیش از 3.67 درصد U-235 غنی سازی نکرده است.
گزارش جدید آژانس می افزاید: در طول دوره گزارش، کل ذخیره اورانیوم غنی شده ایران از 300 کیلوگرم هگزا فلوراید اورانیوم غنی شده تا حد 3.67 درصد U-235 (یا معادل آن به سایر اشکال شیمیایی) فراتر نرفته است. تا تاریخ 27 می 2017 مقدار اورانیوم غنی شده ایران تا سطح 3.67 درصد 79.8 کیلوگرم بر اساس برجام و تصمیمات کمیسیون مشترک بوده است.
گزارش فصلی آژانس در بخش مربوط به تحقیقات و توسعه، تولید و ذخایر سانتریفیوژ نیز مینویسد: هیچ اورانیوم غنی شدهای در ایران از طریق فعالیت های تحقیق و توسعه، تجمیع نشده و تحقیقات و توسعه ایران در زمینه غنی سازی با اورانیوم و بدون اورانیوم، با استفاده از سانتریفیوژهایی در محدوده تعریف شده در برجام انجام شده است.
این گزارش میافزاید: ایران اظهاریههایی درباره تولید و ذخیره سازی روتورهای سانتریفیوژ در اختیار آژانس گذاشته و به آژانس اجازه راستی آزمایی اقلام ذخیره شده را داده است.
در بخش مربوط به اقدامات شفاف ساز گزارش آمده است: ایران همچنان به آژانس اجازه استفاده از مانیتورهای غنی سازی روی خط (on-line) و مهر و مومهای الکترونیک را داده است. ایران همچنین روادید بلندمدت برای بازرسان بنا بر درخواست آژانس صادر کرده است.
گزارش آژانس همچنین خاطرنشان میکند که ایران به اجرای موقت پروتکل الحاقی ادامه میدهد و آژانس مطابق پروتکل الحاقی دسترسیهای تکمیلی به سایتها و سایر اماکن در ایران داشته است.
این گزارش در پایان تاکید میکند: آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هستهای در تاسیسات هستهای و اماکن دیگر اعلام شده توسط ایران ادامه میدهد. ارزیابیها در ارتباط با نبود مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده همچنان در جریان است.
آژانس از زمان اجرای برجام تا کنون اجرای تعهدات ایران تحت برجام را مورد راستی آزمایی و نظارت قرار داده و مدیرکل به گزارش خود ادامه خواهد داد.