چرا آب دریاچه ارومیه سرخ شده است؟

مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی با اشاره به کاهش بارندگی در سال آبی جاری گفت: دریاچه ارومیه در وضعیت پایدار و ثابت قرار دارد که نشان دهنده اقدامات احیایی برای این دریاچه در دولت یازدهم است.

به گزارش روابط عمومی حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی؛ حمید قاسمی افزود: تراز آبی دریاچه ارومیه هم اکنون عدد ۱۲۷۰.۷۲ متر است که با توجه به کاهش ۳۶ درصدی میزان نزولات جوی در سال آبی جاری نسبت به سال آبی گذشته، حدود ۲۲ سانتیمتر کاهش تراز را نشان می‌دهد و علیرغم کاهش چشمگیر نزولات جوی ارتفاع آب دریاچه ارومیه در مقایسه با ابتدای سال آبی جاری حدود ۲۰ سانتیمتر بالاتر است.

وی در ادامه اظهارکرد: هرچند ارتفاع سطح آب این دریاچه نسبت به اول سال آبی جاری حدود ۲۰ سانتی متر بالاتر است اما با توجه به شروع فصل گرما به علت تبخیر همچنین قطع ورودی آب به دریاچه، ارتفاع آن کاهش می‌یابد ولی با این وجود وضعیت پایدار و ثابت دریاچه ارومیه بهترین خبر برای دوستداران طبیعت و مردم منطقه است.

مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی با تحلیل مقایسه‌ای وضعیت بارش حوضه آبریز و تراز دریاچه ارومیه گفت: با توجه به بارش متوسط سالانه ۳۳۹ میلی متری در سال های آبی ۸۹ تا ۹۲ و بارش متوسط سالانه ۲۶۹ میلیمتر در سالهای ۹۳ تا ۹۶ در دولت یازدهم مشخص می‌شود علیرغم کاهش میزان بارش از زمان تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت تدبیر و امید، تراز آبی دریاچه ۲۲ سانتیمتر افزایش یافته است؛ حال آنکه در چهار ساله قبل از تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه به میزان ۹۶ سانتیمتر کاهش یافت و این امر مبین تاثیر اقدامات احیایی انجام یافته برای دریاچه ارومیه در طول دولت یازدهم بوده است.

وی با تاکید بر اینکه بارندگی سال جاری ۳۶ درصد نسبت به سال گذشته و ۲۲ درصد نسبت به دراز مدت کاهش یافته است،اظهارکرد: علیرغم این خشکسالی،دریاچه ارومیه وضعیت تثبیت خود را نسبت به اول سال تشکیل ستاد احیاء حفظ کرده و حدود ۲۲ سانتیمتر افزایش داشته است.

قاسمی در پاسخ به سوال دلایل تغییر رنگ دریاچه ارومیه در فصل گرما گفت: با توجه به وضع اکولوژیک کنونی دریاچه ارومیه که در وضعیت «اشباع شوری و وارد نشدن آب‌های شیرین و کاهش شدید اکسیژن» قرار دارد، از گونه جلبک‌های دونالیلاپریدیس و دونالیلا سالینا، گونه دوم غالب شده است و با تولید رنگدانه بتاکاروتن بیشتر در آن موجبات تغییر رنگ و ظهور سرخی دریاچه می‌شود. این جلبک غذای آرتمیا نیز محسوب می‌شود.

وی همچنین اضافه کرد: در چنین شرایطی رشد و تکثیر گروهی از باکتری‌های هالوفیت از گروه هولوباکتریوم‌ها و هولوکوکوس مساعد می‌شود و این باکتری‌ها دارای رنگ ریزه‌های باکترو رودوپسین هستند و این رنگ ریزه‌ها به رنگ زرشکی هستند و آب دریاچه بالاخص در سواحل که دارای تابش شدید نوری و نفوذ نوری هستند را به رنگ سرخ در می آورد.

قاسمی یکی دیگر از دلایل قرمز شدن آب دریاچه را کاهش شدید اکسیژن، افزایش دمای آب دریاچه و شوری اشباع دانست و گفت: همگی این دلایل موجب عدم تبدیل ترکیبات آمونیوم (از تجزیه مواد آلی ورودی به دریاچه) به ذخایر نیتراتی آن شده است و در نتیجه تولیدات اولیه آن موجبات افزایش فعالیت شیمیوتروفها به جای فتوسنتز کننده‌ها می‌شود و این عمل باعث تولید بیشتر این باکتری ها در دریاچه نیز می شود و چنین تغییراتی از دریاچه‌های شور جهانی نظیر گریت سالت لیک (۱۹۸۰) و دریاچه یوتا (۱۹۹۰) و بحرالمیت در اردن نیز دیده شده است.

وی در ادامه گفت: قرمزی آب دریاچه ارومیه با کاهش دمای آب، شروع وزش بادهای منطقه ای و کاهش شدت و زمان نور خورشید و افزایش آب های ورودی به‌تدریج از بین خواهد رفت.

قاسمی در پایان با درخواست مشارکت هر چه بیشتر همگانی ذینفعان جهت احیای دریاچه ارومیه گفت : برای گذر از مرحله تثبیت و احیاء هر چه سریعتر دریاچه ارومیه باید ستاد احیاء دریاچه نسبت به پیگیری تحقق طرح‌های ادامه‌دار و هماهنگی بیشتر فعالیت‌های انجام شده توسط دستگاه های مختلف اقدامات لازم را به عمل آورد.