زیباکلام: روحانی دیگر بهانه‌ای ندارد!

فرارو- هر روز گمانه‌زنی جدیدی در خصوص کابینه دولت دوازدهم صورت می‌گیرد. گذشته از اینکه وزیران چه کسی باید باشد، بحث سهمیه‌خواهی جناح‌های سیاسی محوریت یافته است. جدال چند روز پیش محمدرضا عارف و حسام‌الدین آشنا یکی از حاشیه‌های اخیر بحث کابینه است، اما کابینه بر چه اساسی با چیده شود؟ زیباکلام بر شایسته‌سالاری تاکید کرده و در عین حال طرح بحث آشتی ملی را بی‌معنا می‌داند.

 

صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتگو با فرارو گفت: "بهانه‌ای برای اعمال توقعات ملی در چیدمان جدید کابینه وجود ندارد". او بر آن است که استفاده از کرد‌ها، اهل سنت و زنان می‌توان جمهوری‌ اسلامی را به الگویی در خاورمیانه تبدیل کند که در آتش جنگ قومی و مذهبی می‌سوزد. او همچنین گلایه‌ از وزارت کشور را چندان جدی نمی‌داند و معتقد است که اقتصاد باید مهم‌ترین دغدغه در تغییر کابینه باشد.

زیباکلام در پاسخ به این پرسش که دولت باید به چه نکاتی در چیدمان جدید کابینه توجه کند، گفت: در کل مهمترین و اصلی‌ترین نکته‌ای که وجود دارد این است که دست آقای روحانی خیلی بیشتر از سال 92 باز است و این به واسطه تغییر مجلس روی داده است.

وی ادامه داد: هم به خاطر بعد روحی روانی و هم از نظر عملی دست روحانی برای تغییر کابینه بازتر است. او 5 میلیون رای بیشتری آورده و می‌تواند بگوید با رایی که از مردم گرفته است، جدی‌تر می‌تواند به تعهد خود در قبال رای‌دهندگان پرداخته و مسئولیت بیشتری برای رسیدگی به خواسته‌های مردم دارد.

زیباکلام با بیان اینکه از نظر عملی تغییر مجلس راه را برای چیدمان جدید کابینه می‌گشا‌ید، گفت: گروه تندرویی که طرفداران آقای احمدی‌نژاد بودند، دیگر در مجلس نیستند و تندروها به تعداد انگشتان دو دست هم نمی‌رسند و حالت هژمنویک را ندارد و طیف میانی جایگاه اصلی را دارند.

توقعات ملی در خصوص کابینه پیشنهادی
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: اگر آقای روحانی ار افرادی مانند فرجی‌دانا، توفیقی و یونسی استفاده کند، احتمال کمی‌ خواهد داشت که این افراد رای نیاورند. بنابراین آقای روحانی دیگر نمی‌تواند بگوید برای اینکه مجبور بودم افراد خاصی را به مجلس فرستاده‌ام. شرایط مانند 4 سال گذشته نیست و انتظار می‌رود ایشان یک مقداری در انتخاب‌هایشان بهتر عمل کند.

وی تصریح کرد:‌ همچنین توقعاتی از ایشان به وجود آمده است و تغییر کابینه حالت سمبلیک دارد. اینکه مطرح شده که زنان باید حضور داشته باشند، اهل سنت و کردها در کابینه حضور داشته باشند، به تدریج به صورت خواسته‌ای ملی در آمده است و هیچ بهانه‌ای روحانی آقای ندارد که از زنان، اهل سنت و کردها برای شرکت در کابینه دعوت نکنند.

زیباکلام افزود: در این مدت مخالفان حضور زنان، کرد‌ها و اهل‌سنت در کابینه قوی‌ترین استدلالی را که کرده‌اند این بوده است که مبنا باید شایسته‌‌‌‌‌‌‌سالاری باشد و نه جنسیت، قومیت و .... و البته این عذر بدتر از گناه است که ما در این مدت هیچ زنی را که شایسته‌ حضور در کابینه باشد را نداریم.  

وی ادامه داد: در هر صورت آقای روحانی به هر حال در سرازیری قرار گرفته و گردنه‌ای پیش رو ندارد و مانعی ندارد تا ملاحظه‌ای خاص داشته باشد و انتظار می‌رود که به این خواسته‌های عمومی واکنش مثبت نشان دهد. ایشان دیگر بهانه‌ای ندارد.

اقتصاد؛ مهم‌ترین شاخص تغییر کابینه
استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین عامل برای چیدمان جدید کابینه چیست؟ گفت: مهم‌ترین مسئله‌ای که باید آقای روحانی توجه بیشتری داشته باشد اقتصاد است. در دور قبلی می‌گفتیم مذاکرات هسته‌ای وجود دارد و اگر رییس جمهوری همه هوش و حواس خود را به این مسئله اختصاص دهد درست است.

وی با بیان اینکه خوشبختانه این مذاکرات به نتیجه رسید، گفت: در مجموع برجام به خوبی به پیش می‌رود، بنابراین زمان آن فرا رسیده است که که آقای روحانی توجه جدی به اقتصاد داشته باشد. مشکلات اقتصادی بسیار عمیق است. اقتصادی ایران فاسد، ناکارآمد و دولتی است و هر کجا دست بگذارید فرو می‌رود.

زیباکلام افزود: اقتصاد به اصلاحات اساسی و بنیادی نیاز دارد. پس دولت باید اصلی‌ترین توجه خود را به وزرای اقتصادی داشته باشد و هم دولت دوم آقای روحانی باید به سوی حل مسائل اقتصادی برود به صورتی که بتواند وضعیت اقتصادی بهتری را نسبت به تیرماه 96 ایجاد کند.

 

وی در پاسخ به این پرسش که تغییر در وزارت کشور چقدر ضروری است؟‌ گفت: من در چهار سال گذشته، از سال 92 تا 96 به خیلی از استان‌ها مسافرت کردم و در خود انتخابات و قبل از آن به مناسبات دیگ در مناطق مختلف کشور حضور داشتم، یک گلایه عمومی وجود دارد از آقای روحانی آن طور که باید و شاید، به کسانی که از ایشان حمایت کردند و با تمام وجود در ستادهای‌شان فعالیت کردند توجه نکرده است.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران تصریح کرد: بعد از انتخابات آقای رحمانی‌فضلی یک سری ملاحظات دیگری را در نظر می‌گیرد. اینکه در فلان شهر نمایندگان آن حوزه انتخابیه چه نظری دارند مد نظر ایشان است. همچنین اینکه ایشان هوای امام جمعه، مسئولین سپاه و بسیج را داشته باشد بیشتر برای تعیین استاندار، فرماندار، بخشدار و مدیرکل تاثیر داشته است.

وی افزود: متاسفانه این گلایه در تمام 4 سال گذشته بوده است، خیلی از کسانی که در دولت قبلی زمام امور را در دست داشته‌اند،‌ هنوز هم در صدر هستند.

زیباکلام با بیان اینکه یک اصل کلی این است که انتصابات باید بر اساس حضور یا عدم حضور در دولت آقای احمدی‌‌نژاد نباشد، گفت:  در دولت آقای احمدی‌نژاد تمام کسانی که در زمان آقای خاتمی و مرحوم هاشمی سمت داشتند کنار گذاشته شدند.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: به هیچ وجه دولت آقای روحانی نباید این کار را بکند که فلانی چون در زمان دولت نهم و دهم فرماندار و مدیرکل و ... بوده باید او را برداریم. ما نباید آقای احمدی‌نژاد را الگو قرار دهیم و کاری که اصولگرایان کردند را تکرار کنیم. مبنای یک مدیر دولتی باید بر مبنای شایسته‌سالاری باشد و نه حضور او در دولت گذشته، هرچند مبنا قرار دادن امام جمعه، رییس سپاه و ... نی درست نیست.

وی ادامه داد: البته گفتن این‌ها کار ساده‌ای است اما در عمل مشکلات زیادی هست و آقای فضلی باید هوای نماینده، فرماندهان سپاه و امام جمعه را نیز داشته باشد و این اقتضائات واقعیت است. بنابراین علی‌رغم این گلایه‌های همیشگی برای عزل و نسب مسئولین، باید این دغدغه‌ها را در نظر داشت.

دلسردی؛ نتیجه چیدمان نادرست کابینه جدید
زیباکلام در پاسخ به این پرسش که چیدمان غیر منطبق با انتظارات جامعه مدنی چه نتیجه‌ای خواهد داشت؟ گفت: قطعا مشکلی برای آقای روحانی پیش نمی‌آید، ولی سرخوردگی در میان دانشجویان و اقلیت ها ایجاد می‌کند. عدم توجه به توقعات جامعه مدنی کردها، سنی‌ها و زنان را دل‌سردتر می‌کند و حرکت به سمت وحدت ملی را کندتر خواهد شد.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد: ما در خاورمیانه‌ای قرار داریم که سرشار از مناقشات قومی و مذهبی است و جمهوری اسلامی می تواند در منطقه یک الگوی جدید ارائه دهد و  بگوید من مشکلی با اهل سنت و کردها ندارم. چیدمان کابینه می‌تواند فرصتی برای تقویت وحدت ملی باشد.

تغییر بر مبنای شایسته‌سالاری/ با سهیمه‌خواهی مخالفم
وی با بیان اینکه من قبول ندارم که بگویند زیباکلام اولویت را به قومیت و زنان می‌دهد، گفت: من می‌گویم ما در بین میلیون‌ها اهل سنت و کرد ایرانی افرادی کاردان داریم، بنابراین اگر می‌گویم اهل سنت را بیاوریم مقصودم این نیست که یک روحانی اهل سنت را بیاوریم بلکه فردی اهل سنت است که در بخش خصوصی کار کرده و یا در دولت فعالیت می‌کند و یکی از دلایل اصرار من برای استفاده از کرد‌ها، زنان و اهل سنت، کارایی‌شان است.

زیباکلام تصریح کرد: امسال در آزمون سراسری تعداد داوطلبان دختر از پسر بیشتر بود و جامعه ما به سمتی می‌رود که زنان در جامعه ما تحصیل‌کرده‌تر از مردان یا برابر با آن‌ها هستند. بنابراین مراد اولویت من اقوام زنان و اقلیت ها نیست و ملاک من شایسته‌سالاری است.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران افزود: تفاوت من با برخی دیگر این است که من اولویت را بیشتر اولویت‌های ملی می‌دهم و اینکه حتما سه وزیر از حزب کارگزاران 5 وزیر تا از حزب عدالت و توسعه یا 4 وزیر از حزب اتحاد ملت داشته باشیم مد نظر من نیست.

زیباکلام ادامه داد: من نمی‌گویم اگر کسی اصلاح‌طلب یا عضو حزب خاصی باشد، نباید به کابینه راه پیدا کند، اصلا و ابدا. عرض بنده این است که دغدغه‌های ملی باید در نظر گرفته شود در مورد زنان، اهل سنت و کردها هم ملاک و معیارهای شایسته‌سالاری در نظر گرفته شود.

وی در خصوص سهمیه‌ احزاب در کابینه گفت: ما نباید یک نفر را که مثلا از حزب خاص است، صرفا به خاطر اینکه آنها باید سهمیه داشته باشند در کابینه واد کنیم مخالفم هستم، اگر شما بگوییم فرد از حزب خاص برای وزارت صنعت کارایی دارد و شایسته است، اشکالی نخواهد داشت. البته توزیع قدرت در میان جناح‌های سیاسی اشکالی ندارد اما مبنا باید شایسته‌سالاری باشد.

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در خصوص اینکه برخی بحث آشتی ملی را در چیدمان جدید دولت مطرح کرد‌ه‌اند، گفت: اصولگرایان چیزی به اسم آشتی‌ ملی را قبول ندارند چون معتقدند قهری وجود نداشته است که آشتی مطرح شود.

زیباکلام در پایان گفت: اصولگرایان تندرو معتقدند ما بر حقیم  و دیگران خطا کرده‌اند و بنابراین آشتی ملی بحثی بی‌‌معناست. اصلاح‌طلبان و اعتدالیون دنبال این بحث بودند و اصولگرایان آن را قبول نداشتند، اما برای مثال عیبی ندارد اگر آقای روحانی فردی را که واقعا خصوصیات ظریف را داشته باشد و از نظر سیاسی در خط اصورگرایان باشد را به عنوان وزیر خارجی مطرح کند. البته اسم این کار آشتی ملی نخواهد بود و نوعی شایسته‌سالاری است. ما نباید افراد شایسته را به واسطه اینکه جناح سیاسی‌شان چیست کنار بگذاریم و حذف کنیم.