عربستان به دنبال بی‌ثباتی جدید در منطقه

فرارو- یک تحلیل گر مسائل منطقه معتقد است بعضی کشورهای منطقه مثل عربستان که با شکست داعش نتوانسته به اهداف خود دست پیدا کند حالا به دنبال ایجاد بی‌ثباتی جدیدی در منطقه اند و می‌خواهند از آن برای تقویت جایگاه خود و تضعیف بازیگرانی مثل ایران استفاده کنند.

 

حشمت‌الله فلاحت پیشه تحلیل گر مسائل منطقه نزدیک شدن بعضی کشورهای منطقه مانند امارات متحده و عربستان به رژیم صهیونیستی را ریشه در شکست راهبردی این کشورها می‌داند. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس به فرارو می گوید: در 20 سال اخیر اتفاقاتی مثل جنگ‌‌ 33 روزه با لبنان، جنگ 8 روزه با فلسطین، مسائل عراق، پیدایش داعش در منطقه رخ داده است. مجموعه این تحولات باعث شد که این کشورها از نظر راهبردی نتوانند سیاست های خود را پیش ببرند.  

این کارشناس سیاست خارجی اضافه می کند: چهار سال پیش آمریکا در راس 44 کشور دنیا ائتلاف علیه ترور را شکل داد اما این ائتلاف نه تنها مانع ترور و گسترش تروریسم نشد بلکه نقش این کشورها روز به روز در حمایت از تروریسم افشا شد.  
 
فلاحت پیشه ادامه می دهد: راهبرد بعضی کشورهای منطقه مانند عربستان مبتنی بر بی‌ثباتی است. این کشورها در شرایط بی ثبات بهتر می توانند سیاستهای خود را پیش ببرند. به این ترتیب اگر بحث ائتلاف این کشورها با رژیم صهیونیستی وجود داشته باشد، این ائتلاف به صورت انتحاری شکل می گیرد. به عبارت دیگر این کشورها در شرایط بعد از داعش نوعی عقب نشینی دارند.  
 
او با بیان اینکه کشورهایی مثل عربستان داعش را شکل دادند و اگرچه مدعی مدیریت آن بودند اما در نهایت نتوانستند به اهداف خود دست پیدا کنند می‌گوید: حالا که داعش از بین رفته است، این کشورها سعی دارند بی‌ثباتی جدیدی را در منطقه شکل دهند و از آن برای تقویت جایگاه خود و تضعیف بازیگرانی مثل ایران استفاده کنند.  
 
اما در طرف مقابل این کشورها، کشورهایی مثل جمهوری اسلامی ایران راهبردی مبتنی بر ثبات دارند. این کشورها معتقدند بی‌ثباتی منطقه در راستای منافع رژیم صهیونیستی، چپاول منطقه توسط آمریکا و همچنین تاخیر در شکل گیری تغییرات سیاسی و بنیادی در بعضی کشورهای مرتجع عرب مثل عربستان است.  
 
به اعتقاد این تحلیل گر مسائل منطقه، ایران باید در دو حوزه دیپلماسی عمومی و دیپلماسی رسمی، سیاست مبتنی بر ثبات را در پیش بگیرد و در این راهبرد با کشورهای اروپایی یا بعضی کشورهای منطقه مثل ترکیه و کشورهایی که از بی ثباتی نگرانند همسو شود. ایران همچنین باید سعی کند مانع شکل گیری راهبرد مجموعه مقابل شود. در عین حال هم باید از بازی در زمینی که توسط آمریکا و مرتجعین عرب طراحی شده است، اجتناب کنیم.  
 
این کارشناس سیاست خارجی معتقد است اگر مجموعه کشورها نتوانند میدان لازم را برای فعالیت خود فراهم کنند دیری نخواهد انجامید که تنش ها به مرز و درون این کشورها بازخواهد گشت. کشوری مثل عربستان باید در قبال دموکراسی سازی و تصفیه قدرتی که این روزها به راه انداخته پاسخ گو باشد. در رژیم صهیونیستی هم نتانیاهو با نسبت دادن اتهامات امنیتی به رقبای خود، فضای سیاسی را برای آنها محدود کرده است اما همین رقبا احتمالا در آینده نتانیاهو را زیر سوال می برند.  ایالات متحده آمریکا هم که به تعهدات خود در منطقه عمل نکرده است بیشتر زیر سوال خواهد رفت. آمریکای ترامپ پولی را که برای حفظ متحدانش مثل مصر و اردن پرداخت می کرد دیگر پرداخت نمی کند در حال چپاول بعضی بازیگران مثل عربستان است.
 
فلاحت پیشه می گوید: بعد از داعش کشورهایی مثل ایران، حزب الله لبنان و حتی روسیه که تا کنون برای ثبات منطقه ایفای نقش کرده اند راهبردشان بیشتر طرفدار پیدا کرده است. ما پیش از استقرار راهبرد مبتنی بر ثبات باید مراقب باشیم که وارد حوزه چالشی جدیدی نشویم. این حوزه چالشی را بازیگران شکل داده اند که نیازمند بی‌ثباتی‌اند. اما به خاطر آنکه راهبرد جمهوری اسلامی قدرت نرم است راهبرد ایران در ثبات پیش خواهد رفت.  
 
به اعتقاد این نماینده مجلس، مردم کشورهای عربی در کشورهای خود به شدت گرفتار فضای سرکوب هستند. نظام های دموکراتیک در این کشورها رشد نکرده است و به همین خاطر مردم کمتر می توانند نظرات خود را در حوزه سیاسی اعمال کنند. در فضای مجازی البته شرایط تازه ای شکل گرفته است. ضمن آنکه یک سری کانون های قدرت رانده شده از حوزه قدرت سیاسی در عربستان هم شکل گرفته اند  که این ها هنوز مجال لازم برای مقابله با کانون ارتجاع یعنی فضای دولت عبدالعزیز را پیدا نکرده اند. اما با گذشت زمان، اگر چالش جدیدی تحولات منطقه را نپوشاند آن موقع چالش ها به درون کانون ارتجاع بازخواهد گشت و کشورهایی مثل آمریکا، عربستان و بازیگری مثل رژیم صهیونیستی نه تنها نمی‌توانند بحران سازی کنند بلکه نمی توانند پاسخ‌گوی سیاست‌های گذشته خودشان هم باشند.