خاموشیهای گسترده در روزهای گذشته سبب شده تا موج انتقادها نسبت به وزارت نیرو از سوی افکار عمومی تشدید شود. فشار افکار عمومی البته شاید بیشتر از آنکه برای خاموشیها باشد، به دلیل عدم اطلاع رسانی از سوی وزارت نیرو گسترده شده است.
افکار عمومی میگویند اگر قرار است برقها هفتهای یک تا دوبار آن هم دقیقا به مدت دو ساعت قطع شود، بهتر است وزارت نیرو از قبل به مردم اطلاع رسانی کند تا آنها بدانند قرار است در چه ساعتی با خاموشیها رو به رو شوند. از سوی دیگر چرا با مردم شفاف صحبت نمیشود که دلیل این خاموشیها چیست و فقط گفته میشود مردم برق زیاد مصرف میکنند.
آیا فقط مشکل در مصرف مردم است؟ مگر سالهای پیش مردم چقدر برق کمتر مصرف میکردند؟ از سوی دیگر گفته میشود برخی از این بی برقیها به دلیل کمبود بارش و خشکسالی است.
بررسی ها، اما نشان میدهد فقط ۲۰ درصد برق کشور از سوی نیروگاههای آبی کشور تامین میشود و قاعدتا کم آبی نمیتواند چنین تاثیر شگرفی روی کمبود برق بگذارد.
کمبود اطلاع رسانیها زمانی عجیبتر میشود که بدانیم مدیر کل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت نیرو مدتی قبل از طریق فراخوان و شایسته سالاری انتخاب شده است. خانم دکتر صدیقه ببران که دکترای علوم ارتباطات دارد، بهمن سال گذشته به این سمت منصوب شد.
گفتگوی روزنامه هفت صبح با مدیر کل روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت نیرو در ادامه میآید:
طبق آمار، سهم تولید برق توسط نیروگاههای برق آبی ما کمتر از ۲۰ درصد است. اما دلیل خاموشیهای گسترده روزهای اخیر کم آبی ذکر میشود. قاعدتا کم آبی نباید تاثیر این چنینی بگذارد!
بارندگیهای کم سال گذشته باعث شده حداقل ۲۷، ۲۸ درصد از منابع آبی پشت سدها کاهش پیدا کند. این عدد میانگین کل کشور است و در استانهایی مانند خوزستان تا ۶۰ درصد کاهش پیدا کرده است. بارندگی به علت آنکه کفاف تامین آب را نداشته، نیروگاههای برق آبی ما از سیستم خارج شده اند.
سهم تولید برق توسط نیروگاههای برق آبی در حدود ۵ هزار و ۳۰۰ مگاوات است. این رقم بالا است و روی آن حساب میکردیم. در کنار آن نیز دمای برق کشور نیز بیش از حد انتظار بالا رفته است. شما فقط پایتخت را نبینید و دمای کشور در تمام کشور را نگاه کنید. به علت دمای هوای بالا، میزان استفاده مردم از برق به شدت بالا رفته است. به طوری که در روز دوشنبه میزان برق مصرفی بالای ۵۶ هزار مگاوات بود که رکورد زده شد.
ولی طبق آمارهای وزارت نیرو میزان تولید روزانه برق کشور در حدود ۷۸ هزار مگاوات است. یعنی با این میزان مصرفی هم که اعلام شده باز هم نباید با کمبود برق رو به رو شویم.
۷۸ هزار مگاوات ظرفیت اسمی است که قابلیت تولید دارد. نکته مهم اینجاست که بخش بزرگی از برق روزانه تولید شده کشور نیز دخیره میشود. از این ذخیره باید برای مرداد و شهریور نیز استفاده شود. اگر حالا از همه ظرفیت برق کشور استفاده شود، در مرداد و شهریور، خاموشی سراسری و کلی خواهیم داشت. این خطر بزرگی برای کشور است و نباید بگذاریم به سمت خاموشی سراسری پیش برویم. برای رفع این مشکل، مدیریت بار انجام داده ایم.»
منظور از مدیریت بار همان قطع برق است؟
مدیریت بار به مفهوم قطع برق با برنامه مشخص نیست. فقط به میزان نسبتی که مصرف اضافه میشود، برق یک منطقه قطع میشود. مثلا به صورت معمول، مصرف روزانه برق ما باید نهایتا در حدود ۵۲ هزار مگاوات باشد. اگر میزان مصرف بالاتر برود، باید مدیریت بار انجام دهیم. مثلا اگر مصرف برق به دو هزار مگاوات از حد معمول افزایش پیدا کند، به همه تجهیزات ما آسیب میزند و مشکلات زیاد دیگری را ایجاد میکند.
پس ما باید این بار را پایین بیاوریم. به همین علت به صورت رندوم از میزان بار کم میکنند. مشکل اصلی ما در مصرف، وسایل سرمایشی است. طبق محاسبات در حدود ۲۰ هزار مگاوات برق مصرفی روزانه به دلیل وسایل سرمایشی است.
بخش عمدهای نیز مربوط به ادارهها است. در ساعت پیک یعنی ۱۴ تا ۱۶: ۳۰ اصل ماجرا است. اکثرا قطعیها هم در این فاصله زمانی رخ میدهد. برای آنکه ساعت پیک را بتوان کنترل کرد باید آن بار اضافی را از شبکه پایین بیاوریم تا شبکه کاملا از کار نیفتد.»
چرا این قطعیها از قبل به مردم اطلاع داده نمیشود؟
به این علت که پراکنده است نمیتوان از قبل به مردم اطلاع داده شود. به این علت که برنامهای نگذاشته ایم مثلا فلان جا در فلان ساعت برق میرود. الان در یک منطقه بار مصرف بالا میرود و چند ساعت دیگر یک منطقه دیگر. قطعی برق بستگی به میزان مصرف برق در هر منطقه دارد و به صورت خودکار اعمال میشود.».
اما از نظر مردم چنین موضوعی غیر قابل قبول است.
بله در حال برنامه ریزی تمهیداتی هستیم تا بتوانیم اطلاع رسانیها را در همان روز به مردم انجام دهیم. مثلا از طریق تلفن گویا، پیامک و اپلیکیشن. مثلا با نزدیک شدن به حداکثر بار مصرفی در یک منطقه، به آنها اطلاع دهیم که احتمال دارد برق منطقه شما قطع شود.»
باز هم نمیتوانیم قبول کنیم که قطعی برقها از پیش تعیین شده نیست. در روزهای مشخص و به مدت زمان دقیقا دو ساعت برقها میرود.
دو ساعت که همان ساعت پیک است. معمولا یک تا سه. یا دو تا پنج که میخواهند پیک بار را پایین بیاورند.»
تا حالا همین را هم اعلام نکرده بودید که به دلیل مدیریت بار مشغول قطع کردن رندوم برق هستید؟
مگر کسی قطع میکند؟ داریم مدیریت بار انجام میدهیم.»
جواب سوالم را نگرفتم. چرا تا حالا از مسئولان وزارت نیرو کسی نگفته بود که در حال قطع برق هستیم؟
برقها که همین جوری الکی قطع نمیشود. به این میگویند مدیریت بار»
چرا تا به حال اعلام نکرده اید مردمی که میخواهیم شما را در همه چیز سهیم کنیم و از شما انتظار صرفه جویی داریم، به دلیل مدیریت بار مشغول قطع کردن برقها به صورت رندوم هستیم.
از شما میخواهیم به عنوان رسانه به مردم کمک کنید که دچار تنش نشوند و با هم از این ماجرا عبور کنیم.
شما شبکههای اجتماعی را نگاه کنید. انتقاد مردم این است که چرا برقها میرود، اما هیچ کسی به مردم اعلام نمیکند. نکته مهم این است که بخش فنی ما معتقد است اسم این کار خاموشی دادن نیست و مدیریت بار است. علت هم این است که بر اساس میزان درجه هوا، میزان مصرف و منطقه مصرف، مدیریت بار توزیع میشود. فرضا در زمان جنگ خاموشی داشتیم یا در سال ۸۷. اما حالا اسم این خاموشی نیست. آن زمان در مضیقه بودیم، اما الان در مضیقه نیستیم. نگرانی مرداد و شهریور را داریم.»
مگر افزایش برق مردم نسبت به سال گذشته چقدر است؟
نسبت به سال پیش در همین زمان حدود ۲ هزار مگاوات مصرف برق بیشتر شده است. البته مردم حق دارند و هوا گرم است. سابقه نداشته هوا در این موقع از سال به بالای ۴۰ درجه برسد و برخی جاها نیز به ۵۰ درجه. البته مردم باید صرفه جویی هم کنند.»
حرف شما درست است، اما وزارت نیرو هم باید با مردم بهتر و بیشتر صحبت کند.
بله حق با شماست. ما البته در بخشهای خبری مختلف نیز اعلام کرده ایم.
این وضعیت تا کی ادامه پیدا میکند؟
موقت است. فعلا تا هفته آینده ادامه دارد، اما مدیریت شبکه به ما قول داده اند هفته آینده که دما کاهش پیدا میکند و یک روز تعطیلی داریم، بار شبکه پایین میآید. شنیده شده به دلیل خرابیها و تعمیرات برخی نیروگاه ها، قطعی برق تشدید شده است. برخی ترانسهای ما به دلیل افزایش بار دچار مشکل شده اند، اما زیاد نیست.
یعنی تمام مشکلات بار به دلیل افزایش بار است و ان شاء الله که در وزارت نیرو ضعف مدیریتی ندارد؟
نه واقعا. مدیریت در وزارت نیروی ما خیلی خوب است. خود من قبل از آمدن به وزارت نیرو واقعا فکر نمیکردم که اینگونه باشد.