فرارو- نرخ تورم از حالت تک رقمی خارج شد. بانک مرکزی در گزارشی نرخ تورم در تیرماه ۹۷ را نسبت به ۱۲ ماه اخیر معادل ۱۰.۲ درصد اعلام کرده است. بانک مرکزی نرخ تورم خردادماه را قبلاً ۹.۴ درصد، اردیبهشت ماه را ۹.۱ درصد و فروردین ماه را ۹.۲ درصد اعلام کرده بود. این درحالی است که روزهای قبل مرکز آمار در گزارشی تورم تیر ماه را ۸.۴ درصد اعلام و بر تک رقمی ماندن تورم تاکید کرده بود. نرخ تورم عبارت از رشد هزینهای است که در یک دوره ۱۲ ماهه، نسبت به دوره مشابه سال قبل آن به مجموعه کالا و خدمات یکسان پرداخت میشود.
آلبرت بغزیان، اقتصاددان درباره نرخی که بانک مرکزی از تورم اعلام کرده است میگوید: باید به این آمار شک کرد. بسیاری از کالاها بیشتر از این میزان افزایش قیمت داشته اند. اما تورم برخی کالاها نیز بوده است. با محاسبه میانگین این ارقام، تورمی حدود ۱۰ درصد به دست میآید، اما آنچه در عمل احساس میشود بیشتر از ۱۰ درصد است.
تورم ۱۰ درصدی واقعی نیست
این اقتصاددان به فرارو میگوید: تورم ۱۰ درصدی واقعی نیست. البته نحوه محاسبه درست است. اما ارقامی که در محاسبه نرخ تورم استفاده کرده اند ارقام صحیحی نبوده است. مثلا ممکن است برای محاسبه تورم خودرو، قیمت آن را در کارخانه و نه در بازار آزاد لحاظ کرده باشند. اینگونه به جای آنکه قیمت ۲۶ میلیونی پراید در بازار آزاد را مبنا قرار داده باشند ۲۳ میلیون تومان کارخانه را مبنا قرار میدهند. یا ممکن است قیمت تلفن همراه را با ارز ۴۲۰۰ تومانی لحاظ کرده باشند. مسلما این عدد قابل قبول نیست.
بغزیان معتقد است تورم واقعی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد است.
تورم چیزی نیست که از بیرون اعلام شود
او در ارتباط با ادعاهای استیو هانکه، اقتصاددان آمریکایی که تورم ایران را ۱۱۷ درصد اعلام کرده نیز میگوید: محاسبه نرخ تورم در دست بانک مرکزی و مرکز آمار است. هیچ کس نمیتواند بیرون از این سازمان نرخ تورم را به دست آورد. چون ۳۳۰ قلم کالا وجود دارد که باید قیمت هرکدام از آنها را به دست آورد. اینها چیزی نیست که بیرون از کشور اعلام شود. چیزی که با ۱۱۷ درصد اعلام میشود پیش بینی قیمت هاست. آنها بر اساس پیش بینی نرخ تورم و شیب آن چنین ارقامی را اعلام میکنند. در واقع میگویند بر اساس روندی که تورم داشته الان باید به ۱۱۷ درصد رسیده باشد.
اگر جای همتی بودم اولین کاری که میکردم تعیین متولی اعلام تورم بود
این اقتصاددان البته در ارتباط با اختلاف نرخ تورم بانک مرکزی و مرکز آمار نیز میگوید: مرکز آمار به واسطه نیروهای زیادش هرهفته قیمت کالاها را جمع آوری میکند. اما مسئولیت اعلام و دفاع از نرخ تورم با بانک مرکزی است که وظیفه حفظ قدرت خرید داخلی و خارجی پول را دارد. ما بارها هم گفته ایم که این دو نهاد باید به توافق برسند. اختلاف آمار آنها هیچ توجیهی ندارد. باید یک عدد به عنوان نرخ رسمی تورم اعلام شود. من اگر جای رئیس جدید بانک مرکزی بودم اولین کاری که میکردم این بود که متولی اعلام نرخ تورم را اعلام میکردم.