bato-adv
کد خبر: ۳۹۵۷۹۹

روایت زیباکلام از حاشیه‌ و متن سیل اخیر

انگیزه‌های سیاسی اعم از براندازی یا رقابت‌های جناحی در بهره‌برداری از سیل، دارای تبعات سیاسی و اجتماعی بسیار نامطلوبی برای کشور است. البته هیچ‌کس منکر بسیاری از کاستی‌ها و ناکارآمدی‌ها چه در زمینه پیشگیری و چه در زمینه کمک‌رسانی نمی‌شود؛ اما اگر خواسته باشیم منصفانه و غیر‌سیاسی به عملکرد قوه مجریه بنگریم، چه نمره‌ای در کارنامه دولت می‌توان درج کرد؟ نخست آنکه ابعاد فاجعه، هم بسیار ناگهانی هم بسیار وسیع بود.

تاریخ انتشار: ۱۲:۰۹ - ۲۰ فروردين ۱۳۹۸

روایت زیباکلام از حاشیه‌ و متن سیل اخیر

صادق زیباکلام در روزنامه شرق نوشت: هر قدر که وارد سال جدید می‌شدیم و بر شدت بارش‌ها افزوده می‌شد، احساس می‌شد تیغ‌ها علیه دولت روحانی تیزتر می‌شوند. سیل که در گلستان به راه افتاد، نخستین انتقادات آن بود که چرا استاندار در خارج از کشور به سر می‌برد و در منطقه حضور ندارد.

ابعاد سیل که گسترده شد و به لرستان و سپس خوزستان رسید، انتقادات هم کلی‌تر و سخت‌تر شد؛ از‌جمله اینکه چرا دولت پیش‌بینی سیل را نکرده بود؟ چرا پیشگیری‌های مناسب را مسئولان دولتی تدارک ندیده بودند؟ و بالاخره بی‌کفایتی، بی‌توجهی، ناکارآمدی ستاد بحران و ضعف دولت در امداد‌رسانی به سیل‌زدگان. دولت به سیبل تبدیل شد و طیف گسترده‌ای از منتقدان و مخالفان در داخل و خارج از کشور برای حمله به دولت و نشان‌دادن بی‌کفایتی آن در بحران سیل، صف‌آرایی کردند.

مسابقه‌ای به راه افتاد میان طیف گسترده‌ای از مخالفان رادیکال دولت در داخل کشور از یک سو و از سوی دیگر، مخالفان در داخل و خارج از کشور در بی‌اعتبار نشان‌دادن دولت و برملاکردن بی‌کفایتی مسئولان اجرائی و استانی در مواجهه با سیل و از آن بدتر، در امر کمک‌رسانی به سیل‌زدگان. البته اهداف این طیف نا‌متجانس یکسان نبود. منتقدان داخلی در‌حالی‌که ناکارآمدی مسئولان اجرائی را منعکس می‌کردند؛ اما از سوی دیگر تبلیغ می‌کردند که ارگان‌ها، دستگاه‌ها و جریانات نزدیک به آن‌ها چگونه به کمک مردم شتافتند و بر‌خلاف مجموعه‌های بی‌کفایت دولتی، آن‌ها همه توان و امکانات را برای مقابله با سیل و نجات سیل‌زدگان به میدان آوردند؛ اما هدف و انگیزه مخالفان و براندازان در بی‌کفایت نشان‌دادن همکاران روحانی، به مراتب از گروه اول فراتر می‌رود.

آن‌ها مثل گروه اول نمی‌خواستند صرفا دولت را بی‌اعتبار جلوه دهند تا بلکه ارگان نزدیک یا منتسب به آنها، پررنگ شود. براندازان بی‌کفایتی قوه مجریه در مواجهه با سیل را به کل نظام تسری می‌دهند. از دید این جریان و شبکه‌های فارسی‌زبان مبلغ آنها، سیل در گلستان و سپس لرستان و خوزستان، فقط سوء‌مدیریت دولت روحانی را نشان نمی‌داد؛ بلکه حاکی از ناتوانی کل مجموعه‌های اداره‌کننده کشور بود.

انگیزه‌های سیاسی اعم از براندازی یا رقابت‌های جناحی در بهره‌برداری از سیل، دارای تبعات سیاسی و اجتماعی بسیار نامطلوبی برای کشور است. البته هیچ‌کس منکر بسیاری از کاستی‌ها و ناکارآمدی‌ها چه در زمینه پیشگیری و چه در زمینه کمک‌رسانی نمی‌شود؛ اما اگر خواسته باشیم منصفانه و غیر‌سیاسی به عملکرد قوه مجریه بنگریم، چه نمره‌ای در کارنامه دولت می‌توان درج کرد؟ نخست آنکه ابعاد فاجعه، هم بسیار ناگهانی هم بسیار وسیع بود.

چه کسی واقعا فکر کرده بود کشوری که سال‌ها با خشک‌سالی نگران‌کننده و خالی‌شدن سد‌ها روبه‌رو بوده، در مدت یک هفته همه سد‌های آن لبریز شوند؛ به‌نحوی‌که مسئولان مجبور شوند دریچه‌های سد‌ها را بگشایند؟ چه کسی فکر می‌کرد دریاچه ارومیه‌ای که متجاوز از ۱۰ سال به طور منظم به سمت خشک‌شدن پیش می‌رفت و همه تلاش‌ها توانسته بود صرفا چند سانتی‌متر بر آب آن بیفزاید، در چند روز نزدیک به نیم‌متر به تراز آب آن افزوده شود. در برآورد هلال احمر آمده که ۳۰۰ روستا و شهر‌های بزرگ و کوچک، در مدت یک هفته با سیلابی مهیب مواجه شده‌اند.

بسیاری از آن‌ها حتی مجبور به تخلیه خانه‌های خود شده‌اند. اگر ساکنان این ۳۰۰ شهر و شهرستان را به طور متوسط ۱۰ هزار نفر در نظر بگیریم، در مدت یک هفته نزدیک به سه میلیون نفر به کمک‌رسانی نیاز پیدا کرده‌اند.

البته مراد نگارنده از طرح ابعاد بحران سیل، به‌هیچ‌روی رفع‌و‌رجوع‌کردن کاستی‌ها و گاهی سوء‌مدیریت‌های دولت نیست. یقینا اگر عملکرد مسئولان اجرائی به طور «منصفانه و بی‌طرفانه» ارزیابی شود، ضعف‌ها و ناکارآمدی‌های متعددی را می‌توان نشان داد و در‌صدد چاره‌جویی برای آینده بر‌آمد. در جریان زلزله کرمانشاه، این ناکارآمدی‌ها و مشکلات امدادرسانی خود را نشان دادند؛ اما مع‌الاسف نه مجلس و نه خود دولت در مقام چاره‌جویی بر‌نیامدند.

مسئولانی که عملکرد آنان در زلزله کرمانشاه باید به طور جدی ارزیابی می‌شد، همچنان سر جای خود باقی مانده‌اند و حتی درس و تجربه‌ای هم از آن حادثه تلخ نگرفتند. یکی از دلایل این امر، دقیقا همین پدیده‌ای است که امروز در بحران سیل به رخ کشیده شده است: «بهره‌برداری‌های سیاسی و جناحی از آلام مردم در سیل اخیر».

مخالفان دولت به جز سوء‌استفاده از شرایط موجود، هیچ اشاره‌ای به اقدامات مثبت وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی نمی‌کنند. آنان یکسره تصویری سیاه از قوه مجریه ارائه می‌دهند. این برخورد باعث می‌شود دولت نیز همه انتقادات را به یک چوب براند؛ در نتیجه انتقادات سازنده و منصفانه‌ای که به‌هیچ‌روی با انگیزه، اغراض و اهداف سیاسی صورت نگرفته‌اند هم زیر حجم سنگین حملات سیاسی و جناحی لاجرم مدفون مانده و دیده نمی‌شوند.

در نتیجه هیچ اصلاح و تغییری هم صورت نمی‌گیرد. همچنان که ضعف‌ها و کاستی‌های مدیریت بحران در جریان زلزله کرمانشاه نادیده گرفته شد و مع‌الاسف، مرتکبان آن همچنان سر مسئولیت‌ها باقی ماندند. در زلزله کرمانشاه، پدیده‌ای به نام فعال‌شدن سلبریتی‌ها رخ داد. بنا به دلایلی در سیل اخیر، استقبالی از حضور آنان صورت نگرفت؛ اما همه مدال‌های امداد‌رسانی و بازسازی زلزله کرمانشاه بر سینه سلبریتی‌ها آویخته شد.

در آن زلزله نزدیک به ۱۵ هزار خانه روستایی تخریب شد و تکلیف سنگین و پرهزینه بازسازی آن‌ها نه بر عهده سلبریتی‌ها و نه هیچ ارگان و نهاد دیگری بود. خانه‌ها را بنیاد مسکن که یک نهاد حاکمیتی است، ساخت. شماری از آن‌ها امروز کامل شده و برخی هم در مراحل متعدد تکمیل هستند. جمع خانه‌هایی که سلبریتی‌ها، خیرین و دیگران ساختند، با وجود همه آن مدال‌ها، به ۳۰۰ واحد هم نمی‌رسد. به عبارت دیگر ۱۴ هزارو ۷۰۰ واحد مابقی بر‌عهده بنیاد مسکن بوده است. البته بودجه بنیاد مسکن را نظام تأمین می‌کند؛ اما بحث بر سر نکته دیگری است.

وقتی دولت؛ یا به نظر براندازان «نظام» دیده نمی‌شود یا بدتر از آن، وقتی به دلیل انگیزه‌های سیاسی و جنگ قدرت، فقط جنبه‌های منفی اقدامات برجسته می‌شوند؛ در‌آن‌صورت فرض بر آن قرار می‌گیرد که همه انتقادات و خرده‌گیری‌ها سیاسی بوده و مسئولان هم هیچ انگیزه‌ای برای بهبود و پیشرفت نشان نمی‌دهند.

bato-adv
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۵۱ - ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
سلام وقتی مسئولین در حوادث قبلی کارشان را درست انجام نداده اند همچنان سر کار هستند بی اعتمادی بوجود خواهد امد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۳۳ - ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
باز حرف زد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۰ - ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
اول اینکه بارندگی و به راه افتادن سیل قابل پیش بینی بود و میتونستن خیلی زودتر شروع به خالی کردن آب پشت سدها کنن. دوم اینکه اگر دولت فعلی و قبلی ها به فکر نگهداری سد ها بودن و اونهارو به موقع لایروبی میکردن ، هم آب بیشتری ذخیره میشد و هم این حجم گل و لای زندگی مردم و زیرساخت ها رو مدفون نمیکرد. سوم اینکه استاندار نامحترم هم از خستگی ناشی از بازدید زیاد به مردم خسارت دیده ناسزا نمیگفت.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۲ - ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
هیچ شکی نیست در اینکه:- آدمها نباید در شرایط سخت مثل سیل اخیر تسلیم شوند و -ضمنا باید به هم کمک کنند چون "بنی آدم اعضای یک پیکرند" اما من به عنوان یک آدم حق دارم که فکر کنم راجع به حداقل دو موضوع زیر:1- اول اینکه بنا به گفته مسئولین در دو هفته اخیر سیل بیش از 10 میلیارد متر مکعب با خود آب برای کشور اورده است. با توجه به قیمت آب در کشور و منطقه، ارزش این مقدار آب بیش از 20 هزار میلیارد تومان می شود. یعنی رقمی بالاتر از کل خساراتی که سیل به کشور وارد کرده است. 2- در حدود 5 درصد از بودجه کشور بعنوان بودجه برای حوادث غیر مترقبه در نظر گرفته شده است که رقمی در حدود 80 هزار میلیارد تومان می شود. سوال این است که چرا با وجود این شرایط ما باید دست گدایی به سمت مردم و کشورهای دیگر دراز کنیم و هی بگوییم ما نیازمند کمکهای شمائیم؟ البته باز هم میگویم که کمک در این شرایط وظیفه تمام انسانها ست ولی کاسه گدایی چرا و چرا اینقدر تبلیغ برای نداشتن و خواهش و التماس از مردم که ما فقط با کمک شما میتوانیم به مردم کمک کنیم؟
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۴