نفت ایران، اسراییل و آمریکا را در مقابل چین و روسیه قرار میدهد
در حالی که اسراییل از موضع تندورهای آمریکا علیه ایران پشتیبانی میکند، دو قدرت مهم جهان تلاش میکنند این سیاستها را تعدیل کنند. روسیه و چین که هر دو از حکومت اسد در سوریه پشتیبانی کرده اند و در عین حال روابط نسبتا دوستانه خود با اسراییل را حفظ کرده اند، در سالهای اخیر در تلاشند با آمریکا مقابله کنند و مکررا به ترامپ در مورد تشدید تنش در سراسر دنیا هشدار داده اند.
فرارو- آمریکا و اسراییل در واکنش به حوادث اخیر شامل حادثه نفتکشها، برای اقدامات تهاجمی بیشتر علیه ایران فشار میآورند، اما روسیه و چین مکررا همه طرفها را به آرامش دعوت میکنند.
به گزارش فرارو به نقل از نیوزویک، حدود یک هفته بعد از اینکه بریتانیا یک نفتکش ایرانی را به اتهام انتقال نفت به سوریه توقیف کرد، برخی رسانههای آمریکایی و انگلیسی مدعی شدند یک کشتی انگلیسی در خاورمیانه توسط سپاه مورد تعقیب قرار گرفته است.
در حالی که ایران این موضوع را تکذیب میکند، جود دییر، سخنگوی وزرات امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت ترامپ مدت کوتاهی پس از حادثه با نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل صحبت کرده است. دییر افزود: «رهبران دو طرف در مورد همکاری بین اسراییل و آمریکا در پیشبرد منافع ملی امنیتی مشترک؛ شامل تلاش برای جلوگیری از اقدامات "بدخواهانه" ایران در منطقه بحث کرده اند».
در بیانیهای که روز پنجشنبه دفتر نخست وزیر اسراییل منتشر کرد آمده است: «دو طرف در مورد توسعه و مسائل امنیتی صحبت کردند. اولین موضوع و اولویت بحثها ایران بود». همچنین نتانیاهو از قصد رییس جمهور آمریکا برای افزایش تحریمها علیه ایران قدردانی کرد.
روز پنجشنبه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیانیهای صادر کرد که بنابر آن کشتیهای سپاه بر اساس روال معمول در آبهای ایران گشت زنی میکردند و در ۲۴ ساعت گذشته هیچ مواجههای با کشتیهای خارجی از جمله کشتی انگلیسی نداشته اند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم این ادعاهای "بی ارزش" را تکذیب کرد و گفت: انگلیس و آمریکا به دنبال این هستند که با چنین ادعاهایی ضعف خود را بپوشانند. با این وجود، برخی مقامات ایرانی در پاسخ به توقیف نفت کش ایرانی تهدید کرده اند بر علیه کشتیهای بریتانایی اقدام میکنند.
عراقچی روز یکشنبه اعلام کرد برخلاف ادعای بریتانیا، مسیر حرکت نفتکش ایرانی سوریه نبوده است. عمار الاسد، معاون رییس شورای روابط خارجی روسیه در گفتگو با یک روزنامه روسی اظهارات عراقچی را تایید کرد. اتحادیه اروپا فروش نفت به دولت سوریه را تحریم کرده است. اما این کار از طرف ایران غیر قانونی محسوب نمیشود.
در حالی که اسراییل از موضع تندورهای آمریکا علیه ایران پشتیبانی میکند، دو قدرت مهم جهان تلاش میکنند این سیاستها را تعدیل کنند. روسیه و چین که هر دو از حکومت اسد در سوریه پشتیبانی کرده اند و در عین حال روابط نسبتا دوستانه خود با اسراییل را حفظ کرده اند، در سالهای اخیر در تلاشند با آمریکا مقابله کنند و مکررا به ترامپ در مورد تشدید تنش در سراسر دنیا هشدار داده اند.
روز پنجشنبه ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه بریتانیا را متهم کرد که با توقیف نفت کش گریس ۱ «در حال تشدید تنشها در منطقه» است و در واکنش به حادثه ادعایی روز چهارشنبه در خلیج فارس از کشورهایی که در این مساله درگیرند خواست: «در مسیری عمل کنند که وضعیت به شروع فرآیند مذاکره بیانجامد تا مشکلاتی که از سوی طرفهای مختلف بروز کرده است، رفع شود».
سرگئی ریباکف، معاون وزیر خارجه روسیه وضعیت موجود را "بسیار هشدارآمیز" خواند و اعلام کرد «واشنگتن عامدانه به دنبال افزایش تنش هاست». در حالی که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت: پس از بررسی آخرین گزارشهای ایران و انگلیس «ما درخواستمان مبنی بر اینکه از همه میخواهیم در خاورمیانه از خود خویشتنداری نشان دهند را ادامه میدهیم تا مشکلات موجود از طریق گفتگو حل شود».
در پکن، گنگ شوآنگ، سخنگوی وزرات خارجه چین اعلام کرد هنوز در حال بررسی گزارشهاست، اما درخواست کرد که همه «طرفهای مرتبط آرامش خود را حفظ کنند، خویشتنداری کنند، به منظور جلوگیری از تشدید تنشها اقدامات هماهنگ انجام دهند و مشترکا حامی صلح و ثبات در منطقه باشند».
از سال گذشته که ترامپ از توافق هستهای تاریخی ۲۰۱۵ خارج شد، تنشهای موجود بین آمریکا و ایران موجب تخریب ثبات در خاورمیانه شده است. در این توافق که علاوه بر آمریکا توسط ایران، چین، اتحادیه اروپا، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلیس امضا شده بود، ایران پذیرفت در ازای معافیتهای بین المللی، فعالیت هستهای خود را به شدت محدود کند.
با این وجود، دولت ترامپ اینطور استدلال کرد که برجام برای جلوگیری از حمایت ادعایی ایران از گروههای شبه نظامی و برنامه موشکهای بالستیک این کشور کافی نیست و در متوقف کردن این کشور از به دست آوردن سلاح اتمی شکست خورده است.
ایران همواره تلاش برای دستیابی به این سلاح را رد کرده است، اما در مواجهه با افزایش تحریمهای آمریکا، که کشورهای اروپایی تلاش کردند آن را دور بزنند، غنی سازی کمی بالاتر از محدوده مجاز در توافق هستهای را شروع کرده است. از وقتی که مقامات ایرانی اعلام کردند غنی سازی را از ماه میشروع میکنند، آمریکا در مورد تهدید ایران و متحدانش هشدار داده است و کاخ سفید تهران را به خاطر دو سِری حملات، که علیه نفت کشهای بین المللی در خلیج عمان انجام شد، سرزنش کرده است.
ایران هر نوع رابطه با این حملات را تکذیب کرده است، اما سپاه پاسداران یک پهپاد جاسوسی آمریکا که به گفته آنها در فضای این کشور پرواز میکرده است را سرنگون کرد.
این اقدام ایران باعث شد ترامپ فرمان حمله به مراکز نظامی ایران را صادر کند، اما در آخرین دقایق تصمیم خود را پس گرفت و گفت تلفات انسانی این حمله متناسب با سرنگونی یک پهپاد بدون سرنشین نیست. کاخ سفید همچنین اعلام کرد متقاعد نشده است که رهبران تهران راسا دستور حمله به پهپاد را داده اند.
ترامپ گفته است به دنبال راه دیپلماتیک برای این مساله است، اما در واکنش به سرنگونی پهپاد، تحریمهای بیشتری بر ایران اعمال کرد و تهدید کرد محدودیتهای بیشتری در نظر میگیرد.
تهران در مذاکره را باز گذاشته است، اما گفته تا زمانی که آمریکا به برجام برنگردد چنین کاری نمیکند. امانوئل بُن، مشاور رییس جمهور فرانسه در تلاش برای برقراری پل ارتباطی بین ایران و آمریکا روز چهارشنبه برای گفتگو با مقامات رده بالای ایران به تهران سفر کرد، هرچند معلوم نبود سفر او هم مانند سفر ماه گذشته شینزو آبه، تحت تاثیر ناآرامیهای خلیج فارس قرار نگیرد.