"سرطان لوزالمعده" یا پانکراس چه علائمی دارد؟

 

فرارو- سرطان پانکراس از بافت‌های پانکراس یا لوزالمعده شروع می‌شود – ارگانی است که در سمت چپ شکم فرد قرار دارد و به طور افقی در قسمت پایین شکم واقع شده است. پانکراس آنزیم‌هایی را که هضم و هورمون‌هایی را که به هضم غذا و کنترل قند خون فرد کمک می‌کنند را تولید می‌کند.

علائم سرطان پانکراس اغلب تا زمان پیشرفت بیماری نشان داده نمی ‌شوند. اما این علائم می‌ توانند شامل موارد زیر باشند:

• درد در قسمت بالایی شکم که تا پشت فرد گسترش پیدا می‌کند

• از دست دادن اشتها یا کاهش وزن بی دلیل

• افسردگی

• ابتلا به دیابت به تازگی

• لخته شدن خون

• خستگی

• زرد شدن پوست و قسمت سفیدی چشم‌ها (یرقان)

 

در صورتی که دچار کاهش وزن بی دلیل شدید یا دچار خستگی مکرر، درد شکمی، زردی یا علائم و نشانه ‌های دیگری که سبب ناراحتی شما می‌ شوند شدید، به پزشک خود مراجعه نمایید. بسیاری از این شرایط می‌ تواند باعث ایجاد این علائم شود، در نتیجه ممکن است پزشک شرایط شما رااز بابت احتمال ابتلا به سرطان پانکراس ارزیابی کند.

هنوز هم علت ایجاد سرطان پانکراس مشخص نیست. پزشکان عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن را شناسایی کرده‌اند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.

 

 

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به این سرطان را افزایش ‌دهند عبارتند از:

• التهاب مزمن لوزالمعده (پانکراتیت)

• دیابت

• سابقه خانوادگی سندرم‌های ژنتیکی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند، از جمله جهش در ژن BRCA۲، سندرم لینچ و سندرم ملانوم (FAMMM)

• سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان پانکراس

• سیگار کشیدن

• چاقی

• سن بالا، معمولاً این بیماری در اکثر افراد بعد از ۶۵ سالگی تشخیص داده می‌شود

پژوهش های فراوانی وجود دارند که حاکی از آن هستند سیگار کشیدن، ابتلا بلند مدت ‌مدت به دیابت و رژیم غذایی ضعیف و نادرست، خطر ابتلا به این سرطان را بیش از خطر هر یک از این عوامل به ‌تنهایی افزایش می ‌دهد.

 

هنگامی که سرطان لوزالمعده پیشرفت می‌کند، می‌تواند عوارض مانند موارد زیر را ایجاد کند:

• کاهش وزن - تعدادی از عوامل ممکن است سبب کاهش وزن در افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده شود. علاوه بر این خود سرطان می‌تواند سبب کاهش وزن شود. تهوع و استفراغ ناشی از درمان سرطان یا تومور با فشار دادن روی معده ممکن است موجب کاهش اشتها و القای حس سیری در این افراد شود. یا بدن فد ممکن است دچار مشکلاتی در پردازش مواد مغذی از غذا شود، زیرا پانکراس دارای مقادیر کافی از آب گوارشی نیست.

پزشک همچنین می‌تواند مکمل‌های آنزیم پانکراس را برای کمک به هضم پیشنهاد کند. سعی کنید وزن خود را با اضافه کردن کالری اضافی و زمان غذا را به صورت لذت بخش و آرام تا آنجا که ممکن است، حفظ کنید.

• زردی (یرقان) - سرطان پانکراس که مجاری صفراوی کبد را مسدود می‌کند ممکن است موجب زردی شود. علائم این عارضه شامل زردی پوست و چشم، ادرار تیره رنگ و همچنین مدفوع بی رنگ می‌شود. یرقان معمولا بدون درد شکمی بروز می‌کند.

پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که یک لوله پلاستیکی یا فلزی (استنت) در داخل مجرای صفرای شما قرار گیرد تا آن را باز نگه دارد. این کار با کمک یک روش cholangiopankreatography رتروگراد endoscopic (ERCP) انجام می‌شود. در طی روش ERCP یک آندوسکوپی از طریق گلو به داخل شکم و به قسمت بالای روده کوچک شما منتقل می‌شود. در نهایت یک رنگ به داخل کانال پانکراس و مجرای صفرا تزریق می‌شود که از یک لوله توخالی کوچک (کاتتر) و از طریق آندوسکوپی عبور می‌کند. سرانجام، تصاویر از مجرای فرد گرفته می‌شود.

• درد - تومور رو به رشد می‌تواند بر روی اعصاب در شکم شما فشار وارد کند و سبب ایجاد درد شدیدی شود. دارو‌های مسکن می‌توانند به راحتی درد را تسکین دهند. پرتو درمانی می‌تواند به طور موقت به کاهش رشد تومور کمک کند تا به در این زمینه به شما کمک شود.

در موارد شدید، این امکان وجود دارد که پزشک یک روش برای تزریق مسکن به اعصابی که درد شکم را کنترل می‌کند (بلوک سلولی سلیاک) توصیه کند. این روش، اعصاب را از ارسال سیگنال‌های درد به مغز شما باز می‌دارد.

• انسداد روده - سرطان پانکراس که در قسمت اول روده کوچک (دوازدهه ا. اثنی عشر) رشد می‌کند یا فشار می‌آورد، ممکن است جریان غذای هضم شده را از معده به سمت روده متوقف کند.

پزشک در اینصورت ممکن است یک لوله (استنت) را در روده کوچک فرد قرار دهد تا آن را باز نگه دارد. یا همچنین این احتمال وجود دارد که جراحی لازم باشد تا معده فرد را به نقطه پایینی در روده متصل کند تا به خاطر سرطان مسدود نشود.

در صورتی که پزشک به سرطان لوزالمعده مشکوک باشد، ممکن است برای فرد انجام یک یا چند آزمایش زیر را توصیه کند:

• آزمایش‌ های تصویر برداری، تصاویری از اندام ‌های داخلی شما را ارائه می دهد - این آزمایش‌ ها برای پزشکان این امکان را فراهم می آورند تا اندام ‌های داخلی فرد مانند پانکراس را به خوبی ارزیابی کند. تکنیک ‌های مورد استفاده برای تشخیص سرطان پانکراس شامل، سونوگرافی، سی تی اسکن، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و در برخی مواقع اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET).

• با استفاده از یک محدوده برای ایجاد تصاویر اولتراسوند از پانکراس - در سونوگرافی آندوسکوپی (EUS) از یک دستگاه سونوگرافی برای به تهیه تصاویر پانکراس از داخل شکم استفاده می شود. این وسیله با کمک یک لوله نازک و انعطاف ‌پذیر (آندوسکوپی) از طریق مری و به معده فرد منتقل می ‌شود.

• برداشتن یک نمونه از بافت برای آزمایش (بیوپسی) - بیوپسی یک شیوه برای برداشتن یک نمونه کوچک از بافت برای آزمایش در زیر میکروسکوپ است. پزشک با وارد کردن یک سوزن از طریق پوست به پانکراس (آسپیراسیون خوب سوزن) این کار را انجام می دهد. یا این امکان نیز وجود دارد نمونه را در حین EUS که با هدایت ابزار ویژه ‌ای انجام می شود بردارد.

 

---

• آزمایش خون - پزشک همچنین ممکن است خون فرد را برای بررسی پروتئین‌ های خاص (نشانگر های تومور) که توسط سلول‌ های سرطانی لوزلمعده ترشح می ‌شوند، آزمایش کند. این تست نشانگر تومور سرطان پانکراس CA19-9 شناخته می‌ شود. اگرچه این آزمایش ها همیشه قابل ‌اعتماد نیستند و کاملا واضح نیست که چگونه می توانید از نتایج آزمون CA19-9 استفاده کنید. تعدادی از پزشکان میزان این نشانگر ها را در قبل و بعد از درمان اندازه ‌گیری می ‌کنند.

 

این امکان وجود دارد که خطر ابتلا به سرطان پانکراس را کاهش دهید در صورتی که موارد زیر را انجام دهید:

عدم استعمال دخانیات – سعی کنید سیگار نکشید و با راهنمایی گرفتن از پزشک خود درباره راهکار‌هایی درباره متوقف کردن آن کمک بگیرید، از جمله عضویت در گروه‌های پشتیبانی، با مصرف دارو‌ها و درمان جایگزین نیکوتین دیگر سیگار نکشید. اگر سیگار نکمی کشید، پس بهتر است هیچ وقت آن را شروع نکنید.

وزن طبیعی خود را حفظ کنید – در صورتی که وزن ایده آلی دارید، برای حفظ آن تلاش کنید. اگر نیاز به از دست دادن وزن دارید، برای یک کاهش وزن ثابت و به صورت ۱ تا ۲ پوند (۰.۵ تا ۱ کیلوگرم) در هفته برنامه ریزی کنید. تمرین روزانه را با یک رژیم غذایی غنی از سبزیجات میوه و غلات کامل با مقادیر کمتری ترکیب کنید تا به کاهش وزن در این زمینه کمک شود.

رژیم غذایی سالمی را برگزینید که سرشار از میوه و سبزی‌های رنگارنگ و دانه‌های کامل باشد و به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.

 

در صورتی که سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان لوزالمعده دارید بهتر است با یک مشاور ژنتیک صحبت کنید - او می‌تواند سابقه سلامت خانواده را مرور کند و تعیین نماید که آیا شما می‌توانید از یک آزمایش ژنتیکی برای درک خطر ابتلا به سرطان پانکراس یا سرطان‌های دیگر استفاده کنید.

---

بیشتر بخوانید: تفسیر کامل آزمایش خون؛ آیا آزمایش شما نرمال است؟

درمان سرطان لوزلمعده می تواند وابسته به مرحله و شرایط بیمار باشد. اولین هدف از بین بردن کامل سرطان است. درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• جراحی پانکرانس که شامل از بین بردن تمام یا بخشی از پانکراس است

• درمان سرطان به وسیله شیمی درمانی

• پرتو درمانی- در این روش از اشعه برای کشتن سلول‌های سرطانی و کنترل علائم استفاده می‌شود

منبع: