مالیات ستانی از سلبریتی و غیر سلبریتی؛ تر و خشک با هم می سوزند؟

پس از انتشار پیش نویس جدید سازمان امور مالیاتی کشور و قید حذف معافیت مالیاتی فعالیت‌های فرهنگی و هنری، بسیاری از فعالان این حوزه نسبت به این اقدام واکنش نشان دادند. شهرام گیل‌آبادی، مدیرعامل خانه تئاتر با انتقاد از حذف معافیت‌های مالیاتی حوزه فرهنگی و هنری می‌گوید که "حذف چنین قانونی خیانت در حق اهالی فرهنگ و هنر است. حذف معافیت‌های مالیاتی، جامعه هنری کشور را با هجمه سنگینی مواجه خواهد کرد. "

تاریخ انتشار: ۱۶:۴۵ - ۰۶ آذر ۱۳۹۸

فرارو- سازمان امور مالیاتی کشور پیش نویسی را برای طرح در دولت ارائه کرده که بر اساس آن بند‌های (الف)، (ب)، (ز) و (ل) ماده ۱۳۹ قانون معافیت مالیاتی حذف می‌شوند. این به منزله حذف بخش اعظمی از معافیت‌های مالیاتی فرهنگی و هنری از جمله مطبوعات، سینما، موسیقی، هنر‌های تجسمی و فعالیت‌های مذهبی و حتی کمک به نهاد‌های امدادی و آموزشی نظیر هلال احمر است. گرچه مسیر حذف معافیت‌های مالیاتی قدری زمانبر است و معاونت حقوقی وزارت ارشاد با این مسئله مخالفت کرده، اما قدم اول برداشته شده است.

به گزارش فرارو، بر اساس این پیشنهاد سازمان امور مالیاتی کشور، لغو معافیت مالیاتی کلیه فعالیت‌های فرهنگی- هنری در حوزه‌هایی، چون انتشارات، تئاتر، سینما و موسیقی (مشمول مالیات با ضریب ۲۵ درصد) است. کاراندیش معاون حقوقی وزارت ارشاد هم گفته که سازمان امور مالیاتی کشور، پیش نویس حذف معافیت‌های مالیاتی فرهنگی و هنری را راساً تنظیم کرده و هیچ گونه هماهنگی با دستگاه‌های ذیربط انجام نداده است و وزارت ارشاد با این پیشنهادات مخالفت خواهد کرد.

او می‌گوید که "تصویب چنین پیشنهادی لطمه‌های جبران‌ناپذیری به بدنه فعالیت‌های فرهنگی در ایران وارد می‌کند. ما به همین خاطر با حذف این معافیت مخالفیم. این مخالفت را نیز کتباً اعلام کردیم و در حال پیگیری آن هم هستیم. امیدواریم در لایحه‌ای که در نهایت در زمینه اصلاح برخی قوانین مالیاتی مصوب می‌شود این مساله حذف شود. "

تیرماه سال ۱۳۹۳ بود که علی جنتی وزیر پیشین فرهنگ وارشاد اسلامی از تصویب اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم بر فعالیت‌های فرهنگی وهنری خبر داد و گفت که تمامی فعالان حوزه‌های نشر، مطبوعات و فرهنگ و هنر بر اساس اصلاح آیین نامه اجرایی تبصره (۳) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مورخ ۲۳/۰۴/۱۳۹۳ از پرداخت مالیات معاف شدند.

حالا ظاهرا دولت برای کاهش وابستگی به درآمد‌های نفتی، قصد کرده است بودجه سال ٩٩ را متکی بر مالیات، طراحی و تصویب کند.

اما به نظر می‌رسد سازمان امور مالیاتی دستمزد بالای سلیبریتی‌ها و فیلم‌های پرفروش سینما را نشانه گرفته است و می‌خواهد بخشی از مالیات خود را از درآمد خوانندگان و بازیگران پردرآمد سینما و تلویزیون دریافت کند. اما نکته‌ای که مدنظر قرار نگرفته، دیگر فعالیت‌های فرهنگی وهنری است که به سختی روی پای خود ایستاده اند و برای بقاء تلاش می‌کنند.

واکنش‌ها به لغو معافیت‌های مالیاتی فعالیت‌های فرهنگی- هنری

او ادامه می‌دهد: "اگر بعضی از سلبریتی‌ها فرار مالیاتی دارند -که اگر فرار مالیاتی محسوب شود- باید از صنوف مختلف هنرمندان مشورت بگیرند تا راه‌حلی برای آن پیدا کنند و با این اقدامات معیشت هنرمندانی را که از اقشار ضعیف جامعه هستند، به بازی نگیرند. "

حمیدرضا نوربخش، مدیرعامل خانه موسیقی هم گفته که "تصمیماتی در خصوص حذف معافیت مالیاتی فعالیت‌های فرهنگی اتخاذ شده که در صورت صحت این تصمیم باید بر پیکر نحیف و نزار فرهنگ کشور فاتحه‌ای قرائت کرد! به هر ترتیب ما مصرانه پیگیر این مطالبه اکثریت قاطع هنرمندان هستیم و به‌زودی پس از رایزنی با دیگر صنوف فرهنگ و هنر بیانیه مشترکی صادر خواهیم کرد. "

مازیار هوشمند مدیرعامل خانه مطبوعات و رسانه‌های کشور نیز در انتقاد به لغو معافیت‌های مالیاتی حوزه فرهنگ وهنر در حساب توئیترش نوشت: "حذف معافیت‌های مالیاتی فشار دیگری از سوی دولت بر پیکر نحیف مطبوعات است. درصورت تصویب لایحه جدید سازمان امور مالیاتی، کار در رسانه‌ها سخت‌تر و تعطیلی بخش بزرگی از آن رقم خواهد خورد. "

البته در مقابل این انتقاد‌ها برخی از کارشناسان امور مالیاتی معتقدند که این معافیت‌ها، منجر به سوءاستفاده‌هایی شده و برخی کوشیده اند تا در پوشش فعالیت فرهنگی، هنری و مذهبی از این معافیت‌ها برای عدم پرداخت مالیات سوءاستفاده کنند. برخی نیز می‌گویند سو استفاده عده‌ای نباید منجر به تعطیلی و ضربه به بدنه ضعیف فرهنگ و هنر شود.

احمد زمانی، معاون پژوهش، برنامه‌ریزی و امور بین‌الملل سازمان امور مالیاتی نیز به انتقاد‌ها پاسخ داده و گفته که "دوستان ما در حوزه فرهنک نگران نباشند. این اصلاحات با ملاحظاتی انجام خواهد شد و انتظار داریم حوزه فرهنگ در بحث فرهنگ‌سازی اصلاحات و اطلاع‌رسانی مالیاتی به ما کمک کند. "

سیاوش غیبی پور کارشناس مسائل مالیاتی معتقد است که قطع یک باره معافیت‌های مالیاتی به صلاح نیست

کارشناسان در مورد لغو معافیت مالیاتی فعالیت‌های فرهنگی و هنری چه می گویند؟

دکتر سیاوش غیبی پور استادیار دانشگاه و کارشناس مسائل مالیاتی در گفتگو با فرارو درباره لغو معافیت مالیاتی فعالیت‌های فرهنگی وهنری، می‌گوید: "به طور عام و کلی مخالف لغو تمامی معافیت‌های مالیاتی در حوزه فرهنگ وهنر هستیم، چرا که این معافیت‌ها بعضاً مشوق مطبوعات، فرهنگ وهنر هستند و در دیگر کشور‌ها هم این معافیت‌ها مسبوق به سابقه است. "

غیبی پور با اشاره به اینکه سهم معافیت‌های مالیاتی در کشور بالاست، می‌گوید: "فرار مالیاتی در این حوزه موجب شده تا حقوق مالیاتی دولت احیا نشود. ولی اگر همچون دیگر بخش‌ها اجازه کار کارشناسی وبررسی‌های دقیق در فعالیت‌های فرهنگی وهنری داده شود، هم دولت مالیات خود را دریافت می‌کند و هم بخش‌هایی که از نظر کارشناسی باید به صورت دائم یا مقطعی معافیت مالیاتی بگیرند، منتفع می‌شوند. "

این استاد یار دانشگاه ادامه می‌دهد: "تعیین مصادیق در بخش فرهنگ و هنر برای معافیت دائمی یک بخش و معافیت مقطعی بخش‌های دیگر نیازمند کار کارشناسی و چانه زنی است. مثلاً اگر در کلان درجه بندی در حوزه مطبوعات صورت گیرد به احتمال فراوان رسانه و مطبوعات شامل معافیت مالیاتی می‌شوند. ولی به طور عام اگر بگوییم تمامی فعالیت‌های فرهنگی و هنری شامل فعالیت مالیاتی شوند، برای دولت مشکل ساز خواهد شد. "

غیبی پور یادآور می‌شود: "هیچ معافیتی با شرایط جامعه ما سازگار نبوده و البته قطع یک باره معافیت‌ها هم به صلاح نیست. این موضوع نیازمند کار کارشناسی و تعیین مصادیق دقیق و بررسی‌های دیگر است. "

این کارشناس امور مالیاتی با اشاره به اینکه موضوع لغو معافیت‌های مالیاتی فعلا در حد پیش نویس است، ادمه می‌دهد: "پروسه تصویب این موضوع زمانبر بوده و البته اگر هم به نتیجه برسد، به یک زمان بندی نیاز دارد تا بخش‌هایی که شامل مالیات می‌شوند، با شرایط جدید وفق پیداکنند. "

با وجود انتقاد فعالان فرهنگی و هنری به لغو معافیت‌های مالیاتی، قرار است که پیش نویس حذف تبصره ۳ ماده ۱۳۹ قانون امور مالیاتی به هیئت دولت ارائه شود و باید دید که آیا دولت معافیت مالیاتی تمامی فعالیت‌های فرهنگی-هنری را لغو می‌کند یا با کارکارشناسی تعیین مصادیق صورت می‌گیرد؟

از میان اخبار