چرا از حساب‌ بانکی رضا رشیدپور دوبار دزدی شد؟

فرارو- عصبانیت ساده‌ترین واکنشی است که می‌توان بعد از خواندن منشن‌های زیر توییت جدید رضا رشیدپور درباره هک شدن دوباره حساب‌بانکی‌اش نشان داد، اما هر چقدر جلوتر می‌روید و کامنت‌های بیشتری می‌خوانید شدت عصبانیت افزایش پیدا می‌کند؛ تا جایی که حتی دلتان می‌خواهد سرتان را به‌دیوار بکوبید. درست مثل حسی که بعد خواندن نظرات بعضی‌ها درباره خودداری از تزریق واکسن برای بچه‌ها و مسواک زدن دندان سراغ‌تان می‌آید. رضا رشید‌پور دیروز با انتشار یک توییت گفته بود برای دومین بار در یک ماه گذشته سارقان از حساب‌بانکی‌اش دزدی کرده‌اند. رشید‌پور گفته وارد حساب کاربری اینترنت بانک او شده‌اند و با وجود تلاش‌های پلیس فتا و کارمندان بانک، تمام پس‌اندازش را دزدیده‌اند. در پایان هم به‌مردم توصیه کرده رمز یکبار مصرف را فعال کنند. واکنش‌ها به این توییت شگفت‌انگیز است؛ یک‌نفر کامنت گذاشته ماجرا دروغ است و رشیدپور «پول» گرفته تا «طرح سفارشی» و «اشتباه» رمز دوم پویا را جلو ببرد. به‌نظر این فرد، اینترنت‌بانک ربطی به کارت یا رمز دوم ندارد و سهل‌انگاری خود رشیدپور در استفاده و نگهداری رمز اینترنت بانک موجب سرقت شده است. دلایل زیادی برای عصبانی شدن از این نظر وجود دارد. حتی شاید دلتان بخواهد سرتان را به‌دیوار بکوبید!

چه چیزی باعث شده رضا رشیدپور قربانی باشد؟
رضا رشیدپور مجری معروف و شناخته شده تلویزیون در یک ماه گذشته دوبار طعمه سارقان شده و حساب‌های بانکی را خالی کرد‌ه‌اند. شکی نیست که خود رشیدپور در این ماجرا مقصر است چون در حفظ و نگهداری اطلاعات حساب بانکی‌اش دچار اشتباهات مهلکی شده. در این حد که رمز دوم و حتی رمز ورود به نت‌بانکش لو رفته است. این سهل‌انگاری می‌تواند توسط همه ما انجام شود. چطور؟ ما در طول روز خرید‌های اینترنتی زیادی انجام می‌دهیم. احتمالا در گوگل سرچ می‌کنیم خرید شارژ سیمکارت. خرید VPN یا رزرو بلیت هواپیما یا اتاق هتل هم می‌توانند محلی مناسب برای فعالیت سارقان اینترنت باشند. آن‌ها برای سوءاستفاده کافی است یک صفحه پرداخت اینترنتی کاملا مشابه صفحه اصلی طراحی کنند و منتظر افتادن طعمه در دام باشند. برای همین به این شیوه سرقت فیشینگ گفته می‌شود. قربانیان این شیوه کلاهبرداری و دزدی افرادی هستند که از دانش بالایی برخوردار نیستند. موقع ورود به صفحات پرداخت اینترنتی آدرس را چک نمی‌کنند. روی هر لینک پرداخت کلیک می‌کنند و نحوه استفاده از صفحه‌کلید مجازی را نمی‌دانند. از همه بدتر اینکه از شبکه‌های اینترنتی بدون سیم یا دستگاه‌های کامپیوتر ناایمن استفاده می‌کنند. می‌بینید؟ همه ما می‌توانیم مثل رضا رشید‌پور قربانی سرقت اینترنتی باشیم.

 

رمز یکبار مصرف از دزدی جلوگیری می‌کند؟
رمز دوم اینترنتی یک شیوه حفاظتی است. همین ابتدای کار باید بدانید نمی‌تواند جلوی کار دزد‌ها را بگیرد، اما می‌تواند کارشان را سخت کند. درست مثل قفل‌هایی که روی در خانه می‌زنید یا قفل فرمان و قفل پدال که روی ماشین نصب می‌کنید. با این کار‌ها اگر دزد سراغ خانه‌تان بیاید، با دیدن سه تا قفل مختلف روی در متوجه می‌شود با آدم حواس‌جمعی سروکار دارد و قرار است زمان زیادی برای باز کردن قفل‌ها صرف کند. از کار انداختن دزد‌گیر، باز کردن قفل در ماشین، باز کردن قفل فرمان و شکستن قفل پدال هم کار دزد را سخت می‌کند، اما اگر بقیه مسائل امنیتی را رعایت نکنید آن‌ها در نهایت با صرف زمان بیشتر می‌توانند به خواسته شومشان برسند.

رمز دوم یکبار مصرف چطور کار می‌کند؟
پیش از این هربار که وارد صفحه پرداخت اینترنتی می‌شدید از شما اطلاعات کارت‌تان را می‌خواستند. چیز‌هایی مثل شماره کارت که از چهار سری عدد چهارتایی مشخص شده است و روی هم اعدادشان به ۱۶ رقم می‌رسد. همچنین باید cvv و تاریخ انقضا کارت را وارد کنید. استفاده از رمز دوم اینترنتی هم اجباری است. رمز‌های قدیمی تا الان ثابت بوده‌اند. به‌همین دلیل آن‌ها را رمز دوم ایستا صدا می‌کنند. اگر کسی موفق شود به‌نحوی شماره کارت، cvv و تاریخ انقضا کارت شما را به‌دست بیاورد، برای خالی کردن حساب بانکی شما تنها به رمز دوم اینترنتی نیاز خواهد داشت.

 

سارقان اینترنتی کار را برای خودشان راحت کرده‌اند. در خانه گرم و نرمشان می‌نشینند و صفحات پرداخت اینترنتی جعلی مشابه با صفحات پرداخت اصلی بانک‌ها طراح می‌کنند. بعد لینک آن را برای قربانی می‌فرستند. تنها زحمتی که می‌کشند این است که فروش کالایی را به‌شکل هیجان‌انگیز تبلیغ کنند. مثلا همین هفته گذشته، در حالی که تب جمعه‌سیاه داغ بود، با هدف وسوسه‌کردن مردم تبلیغ می‌کردند کالا‌های گرانقیمتی را به یک‌دهم قیمت اصلی می‌فروشند. یا لینک ثبت‌نام یارانه بنزینی را در پیامک ارسال می‌کنند و صحنه را طوری می‌چینند تا برای پرداخت هزینه ناچیز پنج هزار تومانی وارد صفحه پرداخت جعلی خودشان شوید. به‌محض وارد کردن اطلاعات حساب کاربری، حتی با وجود استفاده از صفحه‌کلید مجازی اطلاعات محرمانه شما برای دزد‌ها ارسال می‌شود و آن‌ها می‌توانند حساب بانک‌تان را خالی کنند. درست مثل اتفاقی که برای رضا رشیدپور افتاده است.

 

دیگر چه چیز‌هایی باعث افشای اطلاعات بانکی می‌شود؟
دزد‌ها همیشه از یک روش استفاده نمی‌کنند. راستش را بخواهید سرقت اطلاعات از شرکت‌های بزرگ و معتبر در سراسر دنیا مرسوم است. به‌عنوان مثال اگر اطلاعات کارت خود را در سامانه‌های پرداخت اینترنتی ذخیره می‌کنید تا دفعه بعدی کارتان سریع‌تر انجام شود باید آگاه باشید که نصف راه دزدی را راحت کرد‌ه‌اید. به‌این ترتیب هک کردن سرور‌های اطلاعاتی باعث می‌شود اطلاعات کلی آدم به‌شکل یکجا در اختیار دزد‌ها قرار بگیرد. داشتن رمز دوم ثابت هم می‌تواند به دزد‌ها کمک کند تا حساب افراد را خالی کنند.

 

خطر بزرگ دیگری در زمان استفاده از شبکه‌های wifi ناشناس وجود دارد. در مکان‌هایی مثل رستوران‌ها، کافه‌ها، هتل‌ها و فرودگاه‌ها برای مردم اینترنت رایگان در نظر می‌گیرند. اگر در زمان اتصال به این شبکه‌های مجانی، خیلی اتفاقی خرید اینترنتی انجام دهید، ممکن است بدون اراده در حال اشتراک گذاشتن اطلاعات محرمانه بانکی‌تان را یک سری دزد باشید.

چطور به رمز دوم یکبار مصرف عادت کنیم؟
رمز دوم یکبار مصرف کار دزدان را سخت می‌کند. روش کار ساده است؛ در هر بار تراکنش اینترنتی که موقع خرید اینترنتی نیاز است، یک رمز جداگانه برایتان ارسال می‌شود. این رمز یا توسط اپلیکیشن‌های بانکی یا توسط پیامک روی گوشی شما ارسال می‌شود. پس از دریافت پیامک تنها ۳۰ ثانیه فرصت دارید تا از رمز یکبار مصرف استفاده کنید. بعد از آن اعتبار رمز از بین می‌رود. شاید الان پیش خودتان فکر کنید این کار دردسر دارد، اما دزد‌ها هم دقیقا به‌خاطر همین دردسرهاست که از رمز دوم یکبار مصرف خوش‌شان نمی‌آید، چون با وجود آن حتی صرف داشتن شماره کارت، CVV و تاریخ انقضا دیگر نمی‌توانند پول شما را سرقت کنند مگر اینکه خود شما را با کارت بانکی و دستگاه موبایل‌تان بدزدند، یک اسلحه روی سرتان بگیرند و با استفاده از زور بخواهند کل موجودی حساب را برایشان واریز کنید.