تاریخچه و محدوده قیمت کرایه دولموش‌ها در ترکیه

در زمان برنامه‌ریزی برای سفرهای خارجی، یکی از مسائلی که فکر مسافران را به خود مشغول می‌کند، نحوه‌ی حمل و نقل در مقصد موردنظر و مسیرهای رسیدن به جاهای دیدنی آن است. این مسئله زمانی پررنگ‌تر می‌شود که با زبان کشور مقصد آشنا هم نباشند.

در چنین مواقعی بهتر است پیش از خرید تور، اطلاعات موردنیاز درباره‌ی مقصد سفر را، ازجمله روش‌های حمل و نقل و کرایه‌ها، جمع‌آوری کرد. اگر قصد خرید تور ترکیه و سفر به این کشور را دارید، برای آشنایی بیشتر با حمل و نقل در ترکیه به مجله گردشگری کجارو مراجعه کنید.

علاوه بر روش های حمل و نقل در ترکیه، اطلاعات جامعی درباره‌ی جاهای دیدنی ترکیه، هزینه سفر به ترکیه، هتل‌ها، رستوران‌ها و مراکز خرید ترکیه، بهترین زمان سفر به ترکیه و به‌طور کلی، نکاتی که باید برای سفر به ترکیه دانست در کجارو گردآوری شده است. همچنین شما می‌توانید بهترین آفرهای تور‌ ارزان قیمت آنتالیا و تور لحظه آخری استانبول را در کجارو مشاهده کنید و با مقایسه‌ی قیمت‌ها و امکانات تورهای مختلف، بهترین تور ترکیه را انتخاب کنید.

 

روش‌های حمل و نقل در ترکیه
شهر‌های دنیا از طریق سیستم پیچیده‌ای از حمل و نقل به هم متصل می‌شوند تا شرایط برای جابه‌جایی انسان‌ها، کالا‌ها و مکان‌ها فراهم شود. یکی از جنبه‌های مهم حمل و نقل شهری «تاکسی‌های مشترک» هستند که سفری ارزان و انعطاف‌پذیر را در بخش‌های مختلف جهان، ازجمله فرانسه، اروپای شرقی، هند، نیجریه و ایران فراهم می‌کند.

ترکیه هم از این قاعده مستثنی نیست و در شهر‌هایی مانند استانبول و آنتالیا که مقاصد اصلی سفر ایرانیان به ترکیه هستند، دولموش‌ها به امر جابه‌جایی مسافران مشغول هستند. دولموش‌ها، وسایل حمل و نقلی دورازتصوری برای مسافران ایرانی نیستند.

دولموش، ون زرد رنگی است که در برخی مسیر‌های ازپیش‌تعیین‌شده‌ی درون‌شهری یا برون‌شهری فعالیت می‌کنند؛ ولی معمولا ایستگاه مشخصی ندارند و مسافران را در هر کجای مسیر که خواستند، پیاده می‌کنند. آن‌ها معمولا سریع‌تر، راحت‌تر و کمی گران‌تر از اتوبوس هستند و برای سوار شدن‌شان، علاوه‌بر ایستگاه‌هایی که در نزدیکی میادین اصلی، ترمینال‌ها و چهارراه‌ها برای آن‌ها در نظر گرفته شده که با تابلو‌هایی آبی‌رنگ با حرف سفید D. مشخص شده‌اند، فقط کافی است هر کجای خیابان که چشم‌تان به آن‌ها افتاد برای راننده دست تکان بدهید.

معمولا، مقصد آن‌ها و مسیر حرکت‌شان را جلوی ماشین‌ها می‌نویسند. برای پیاده‌شدن هم طوری که به گوش راننده برسد، بلند بگویید: «inecek var». این جمله یعنی «یک نفر می‌خواهد پیاده شود». سخت نگیرید! آن‌ها می‌فهمند شما خارجی هستید و توقع تلفظ صحیح عبارت را از شما ندارند.  

 

دولموش‌ها خیلی ارزان‌تر از تاکسی‌ها است و همیشه هم در دسترس هستند. نکته‌ی مهم آن است که برای سوار شدن بر این وسایل‌نقلیه‌ی مسافرکش حتما باید پول نقد و به‌ویژه، پول خرد، به همراه داشت. کرایه‌ها متغیر است و این بستگی به مسیر و مقصد حرکت دارد. استفاده از دولموش، علاوه‌بر ارزان‌بودن و دسترسی‌پذیری آسان، ویژگی مثبت دیگری هم دارد. در این مینی‌بوس‌های کوچک به‌راحتی می‌توانید با محلی‌ها هم‌کلام شوید و با آن‌ها معاشرت کنید. آن‌ها و رانندگان دولموش‌ها، بهترین راهنما‌های ممکن برای پیدا کردن محل‌هایی هستند که آدرس‌شان را نمی‌دانید.

تاریخچه‌ی دولموش
هیچ اطلاعاتی درباره‌ی تعداد دولموش‌ها یا سهم آن‌ها در حمل و نقل ترکیه وجود ندارد. دولموش‌ها در مرکز شهر و مناطق مسکونی، کاری و پرتردد استفاده می‌شود و کاربرد کمتری از سایر وسایل نقلیه مانند اتوبوس‌ها، مینی‌بوس‌ها یا تراموا دارند. با این حال، آن‌ها سهم به سزایی از ترافیک استانبول و زندگی روزمره‌ی مردم ترکیه را به خود اختصاص داده‌اند و تبدیل به بخشی از هویت و شناسنامه‌ی شهری در ترکیه شده‌اند. اولین بار، دولموش در دهه‌ی ۱۹۴۰ در استانبول و برای برآورده کردن نیاز‌های روبه‌رشد شهر در حوزه‌ی حمل و نقل ارزان معرفی شد.

اولین خط دولموش توسط یک آشپز و بین دو منطقه امینونو (Eminonu) و نیشانتاشی (Nisantasi) برقرار شد. این کار برای پاسخگویی به تقاضای مشتریانش و با هدف سفری ارزان‌تر و در شرایطی انجام شد که بحران اقتصادی دوران جنگ در ترکیه بیداد می‌کرد. این خط همچنان مشغول سرویس‌دهی روزانه به مسافران است.  

دولموش در زبان ترکی به معنی «تکمیل» (از لحاظ ظرفیت مسافران) است. اولین دولموشی که وارد ترکیه شد، خودرو‌هایی ساخت آمریکا بودند که در میان رانندگان و مسافران، به عنوان نشانه‌ای از مدرنیته و پیشرفت تلقی می‌شد. دولموش‌های فعلی دیگر آن خودرو‌های قدیمی آمریکایی نیستند؛ بلکه ون‌هایی کوچک و زردرنگ هستند که نیمه‌ی اول دهه‌ی ۱۹۹۰ وارد ترکیه شدند.

از آن زمان تا به حال ون‌ها تغییر زیادی نکرده‌اند؛ مگر در دهه‌ی ۱۹۷۰ که افزایش شدید قیمت سوخت رانندگان دولموش‌ها را واداشت تا برای کاهش هزینه‌های مصرف انرژی یا افزایش تعداد مسافران چاره‌ای بیندیشند. برای به حداقل رساندن هزینه‌ی مصرف انرژی، موتور‌های دیزلی معرفی شدند. برای افزایش تعداد مسافران هم چند صندلی به دولموش‌ها اضافه شد که همین کار، موجب ایجاد تغییراتی در طرح اولیه‌ی آن شد.

مسیر‌ها و کرایه‌ی دولموش
دولموش‌ها، معمولا، حرکت خود را از ایستگاه‌هایی آغاز می‌کنند که شهرداری تعیین کرده است و تابلو‌هایی آبی‌رنگ با حرف D. به رنگ سفید در آن به چشم می‌خورد. رانندگان معمولا در کنار دولموش‌های خود می‌ایستند یا به کیوسک‌های کوچکی می‌روند که در همان نزدیکی قرار دارند. آن‌ها از داخل کیوسک‌ها به خودرو‌های خود اشراف کامل دارند و بر آن نظارت می‌کنند تا ظرفیتش تکمیل شود.  

در ابتدای مسیر، معمولا تا ظرفیت مسافر دولموش‌ها تکمیل نشود، آن‌ها حرکت نمی‌کنند. مسافران پس از سوار شدن کرایه‌ی خود را می‌پردازند. اگر آخر دولموش نشسته‌اید و با راننده فاصله دارید، می‌توانید کرایه را در میان مسافران دست به دست کنید تا به راننده برسد و بقیه‌ی پول را هم به همین روش به شما برمی‌گردانند. کرایه‌ی دولموش خیلی کمتر از کرایه‌ی تاکسی است و معمولا بر اساس نرخ مصوب شهرداری دریافت می‌شود.

نرخ‌های کرایه بستگی به مسافتی دارد که مسافر با دولموش می‌پیماید. در حقیقت، چون هر دولموش هشت مسافر سوار می‌کند، بنابراین آن‌ها هم هر کدام تنها یک هشتم کرایه‌ی یک تاکسی معمولی در شهر‌های ترکیه را می‌پردازد. در مسیر‌های داخل شهری، این مبلغ معمولا بین سه تا پنج لیر ترکیه برای هر فرد بزرگسال و نصف همان مبلغ برای کودکان متغیر است. خردسالان کمتر از ۶ سال هم رایگان سوار می‌شوند. کرایه‌ی مسیر‌های خارج شهری کمی بیشتر است.

در استانبول، دولموش‌ها از میدان تقسیم به همه‌ی مناطق مهم شهر حرکت می‌کنند؛ ازجمله بشیکتاش، کادیکوی و اسکدار. همچنین، مسیر‌هایی نیز برای متصل کردن بخش آسیایی شهر به بخش اروپایی آن فعال هستند. در بسیاری از اقامتگاه‌های ساحلی آنتالیا نیز، استفاده از دولموش رایج‌ترین روش برای رفت و آمد بین هتل، ساحل و مرکز شهر است. فقط باید کنار خیابان ایستاد و چند دقیقه انتظار کشید تا یکی از آن‌ها از راه برسد و مسیر مشترکی با مسافر داشته باشد.