فرارو- نخست وزیر عراق که در اولین سفر خارجی خود به تهران سفر میکند، تمایل خود را برای ورود به مرحله جدیدی از روابط با ایران ابراز کرده است، امری که مورد استقبال محتاطانه ایران قرار گرفته است.
به گزارش فرارو، مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق، در صدر یک هیئت بلندپایه عراقی به ایران سفر و با مقامات بلندپایه ایران از جمله رهبری انقلاب دیدار و گفتگو میکند. این سفر از منظر تقویت و نیز بازتعریف روابط ایران و عراق مورد توجه قرار گرفته است.
در آستانه سفر کاظمی به عراق، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در سفری یک روزه و البته فشرده، عازم بغداد شد و تقریبا با همه سران سیاسی و نظامی عراق دیدار کرد.
وزارت خارجه ایران طی بیانیهای که درباره دیدار ظریف و کاظمی منتشر کرد، گفت در دیدار دو طرف که «در دو جلسه خصوصی و جمعی انجام شد در خصوص آخرین تحولات روابط دو جانبه، سفر قریب الوقوع نخست وزیر عراق به ایران و مهمترین مسائل منطقهای و بین المللی گفتگو و تبادل نظر شد.»
از سوی دیگر، دفتر رسانهای کاظمی، بیانیهای صادر کرد که نقل قول قابل توجهی از ظریف در آن آمده است. در این بیانیه تاکید شده که کاظمی به ظریف گفته است که عراق درصدد تاکید بر نقش متوازن و مثبت خود در ایجاد صلح و پیشرفت در منطقه است به نحوی که به رفاه و توسعه کشورهای منطقه منجر شود.
همچنین طبق همین بیانیه، ظریف به کاظمی گفته است که ایران دنبال ایجاد «مرحله جدید و مثبتی در روابط خود با عراق» و نیز عملیاتی کردن توافقات دو طرف در همه زمینهها است.
یک روز قبل از سفر ظریف به بغداد، روزنامه الاخبار لبنان، نزدیک به حزب الله، طی گزارشی اهداف سفر ظریف به عراق را اعلام کرد. طبق ادعای این روزنامه، سفر ظریف، بخشی از رفتوآمدهای اخیر مقامات مختلف ایران به عراق است که هدف آن تدوین رویکرد جدیدی در خصوص عراق است. گفتنی است که اوایل هفته جاری، هیئتی از وزارت اطلاعات ایران نیز به عراق سفر کرده بود.
اما طبق ادعای الاخبار، این هدف از این رفت و آمدها، تدوین چشم انداز واضحی در خصوص تحولات عراق است. این چشم انداز دیگر به ارزیابی یک گروه خاص محدود نیست بلکه محافل مختلف تصمیم سازی در نظام ایران در تدوین آن نقش دارند. این روزنامه از قول منابع آگاه مدعی شد که سران ایران از همه کانونهای تصمیم گیری درخواست کرده که یک چشم انداز جامع در خصوص عراق تدوین کنند. همین درخواست موجب شد که رفت و آمدهای مقامات ایران میان ایران و عراق در برهه اخیر بیشتر شود.
با وجود شدت گرفتن بیماری کرونا در ایران و عراق، رفت و آمدها میان دو کشور افزایش یافته است.
احتمالا سفر دو روزه کاظمی به تهران و دیدارهای مهم او با سران ایران در شکل گیری این چشم انداز نقش موثری ایفا کند. چرا که کاظمی نیز مانند مقامات ایرانی دنبال بازتنظیم روابط خارجی عراق با برخی از بازیگران کلیدی منطقهای و بین المللی است.
اندکی بعد از مامور شدن کاظمی به تشکیل کابینه عراق بعد از استعفای عادل عبدالمهدی، وی برنامه دولت خود را به پارلمان ارائه کرد که بلافاصله در پارلمان تصویب شد. در این برنامه تصریح شده است که روابط خارجی عراق بر سه اصل استوار است: حفظ حاکمیت عراق، برقراری توازن در روابط خارجی عراق و همکاری با کشورهای منطقهای و بین المللی در زمینههای گوناگون. همچنین در برنامه کاظمی تصریح شده که عراق در روابط خارجی اش با دیگر کشورها با اشخاص سروکار نخواهد داشت بلکه با نهادهای رسمی تعامل خواهد کرد.
در راستای اجرای همین برنامه، کاظمی اولین سفرهای خارجی خود را به عربستان، ایران و آمریکا اختصاص داد. قرار بود کاظمی روز دوشنبه به عربستان سفر کند و سپس روز سه شنبه عازم ایران شود. اما طبق اعلام رسمی عربستان و عراق، این سفر به خاطر بیماری پادشاه عربستان به تعویق افتاد. مقرر شد که بعد از بهبودی حال ملک سلمان بن عبدالعزیز، نخست وزیر عراق به عربستان سفر کند.
بیشتر بخوانید:
اما سفر کاظمی به ایران طبق برنامه قبلی انجام خواهد شد. طبق برخی گزارشها او با رهبری انقلاب اسلامی نیز دیدار خواهد کرد. امری که حاکی از اهمیت سفر کاظمی و به طور کلی مناسبات ایران و عراق است. چرا که بعد از شیوع بیماری کرونا در ایران، دیدارهای حضوری رهبری بسیار کمتر شد و در واقع با هیچ مقام بلندپایه خارجی دیدار نکردهاند.
همچنین، سفر ظریف و دیدارهای فشرده او با تقریبا همه شخصیتهای مهم سیاسی و نظامی عراق توجه ویژه ایران به توسعه مناسبات با دولت کاظمی را نشان داد. ظریف گفته بود که او برای انجام هماهنگیهای مرتبط با سفر آتی کاظمی به ایران به بغداد رفته است. اما دیدارهای متعدد او حاکی از این بود که ظریف موضوعات گستردهای را در عراق مورد بررسی قرار داده است. این گفتگوها در سفر کاظمی به تهران تکمیل خواهد شد.
برخی کشورهای منطقهای در کنار آمریکا، سعی کردند روی کار آمدن کاظمی در عراق را به معنای بروز شکاف در مناسبات تهران و بغداد نشان دهند. اما ایران با دیپلماسی فعال خود بر استحکام روابطش با دولت جدید عراق تاکید کرد و برای تقویت آن گام برداشت.